Amerikaanse afluisterpraktijken ook in Nederland

Het controversiële aftapprogramma PRISM van de Amerikaanse geheime dienst NSA blijkt ook te worden gebruikt door de Nederlandse inlichtingendiensten. Een AIVD-agent onthulde vanochtend in De Telegraaf dat de AIVD binnen vijf minuten alles weet over een eventueel verdacht e-mailadres, met dank aan het PRISM-programma. De agent hield voor de geheime dienst moslimextremisten in de gaten. "Er zijn nog een paar van die geheime progamma’s als Prism actief, ook in Nederland."

"Alle grote commerciële internetdiensten worden gedwongen een applicatie aan te leveren waarmee diensten onbeperkt kunnen grasduinen." Niet alleen Google en Microsoft werken graag mee met de geheime diensten, ook Nederlandse bedrijven zijn niet te beroerd om inzage in gegevens te geven. De agent: "Bij een verzoek krijgt men gewoon direct toegang tot de data, alles op een presenteerblaadje." Mocht dat niet voldoende zijn, dan wordt er een agent geactiveerd die binnen een dergelijk bedrijf werkt.

Echt schokkend is het niet dat de Nederlandse geheime diensten in de strijd tegen terrorisme samenwerken met de geheime diensten van de Verenigde Staten. De vraag die we onszelf moeten stellen: willen wij dat onze geheime diensten al onze gegevens (voor een bepaalde tijd) opslaan in ruil voor een zo veilig mogelijk land zonder aanslagen? Als ik eerlijk ben, ben ik geneigd die vraag met ja te beantwoorden, maar tegelijkertijd besef ik dat ik dan misschien een al te naïef vertrouwen heb in zo'n systeem en in de mensen die er door grasduinen.

Over één ding zijn we het in ieder geval eens, lijkt me, en dat is dat we moeten voorkomen dat er meer aanslagen in het vrije Westen worden gepleegd. Het zou belachelijk zijn als wij moslimterroristen hun gang laten gaan, enkel omdat wij uit privacyoverwegingen niet willen dat er databases worden opgezet. We kunnen het de veiligheidsdiensten niet kwalijk nemen dat zij geen mogelijkheid onbenut laten om ons te beschermen, want dat verwachten wij van ze. Het Nederlandse volk zou - terecht -  woedend worden als een aanslag had kunnen worden voorkomen als er maar was meegelezen met de e-mails van potentiële terroristen.

Zolang de geheime diensten zich gebonden weten aan wetten en er een rechter aan te pas komt bij informatieverzoeken, ben ik niet zo bang voor grootschalig misbruik van een systeem als PRISM. Maar natuurlijk, ook ik ben geschrokken van de omvang van het PRISM-project (al onze internetgegevens staan in een database!). Ik zal niet ontkennen dat ook ik me even ongemakkelijk voelde - en nog steeds voel. Leven wij in een dystopie? Ik snap de bezorgdheid en de woede om het PRISM-project. En dan hebben we niet eens alles gehoord over het uitgebreide surveillanceprogramma. In de komende weken en maanden kunnen we nog meer onthullingen verwachten, aldus een van de Guardian-journalisten die met Edward Snowden heeft gesproken.

Laat ik het zo stellen: ik ben geen uitgesproken voor- of tegenstander van het PRISM-project, ik wil gewoon dat onze geheime diensten onze inwoners en de belangen van onze staat beschermen. Ik denk dat velen er net zo instaan als ik. Of niet?