Het lijkt wel een slechte grap. John A. en Daniil S., verdachten van de omstreden racistische projecties op de Erasmusbrug en andere locaties, lieten hun gezicht niet zien in de rechtszaal. Advocaten kwamen met smoezen zoals "geen vrij gekregen op werk" of "te veel media-aandacht." De rechter, terecht geïrriteerd, merkte op dat hun afwezigheid juist extra pijnlijk is bij een zaak als deze. Bij uitingsdelicten is context alles, en nu blijft het publiek in het ongewisse over hun beweegredenen en overtuigingen bericht RTV Rijnmond.
Deze zaak draait niet alleen om laserprojecties met teksten zoals "White Lives Matter" en "Vrolijk Blank 2023", maar ook om de vraag waar de grens ligt tussen vrijheid van meningsuiting en racisme. Volgens het Openbaar Ministerie zijn deze projecties niets minder dan doelgerichte haatcampagnes, met verwijzingen naar de extreemrechtse ‘14 words’ van neonazi David Lane. Maar critici, waaronder DDS-columnist Paul Cliteur, zien in de vervolging een gevaarlijk precedent. Op X schreef hij: "Tja, als Black Lives Matter mag dan mag White Lives Matter ook. All Lives Matter, tenslotte. Als de rechter dit niet erkent, dan pleegt de rechter discriminatie."
De verdachten zouden volgens de rechter tekst en uitleg geven over hun intenties. Is het een daad van extremisme, of een provocatieve poging om vrijheid van meningsuiting op de proef te stellen? Deze nuances zijn belangrijk, maar de verdachten kozen ervoor om de rechtszaal te mijden. Daarmee laten ze niet alleen de rechter, maar ook het publiek in de kou staan.
De teksten die werden geprojecteerd op iconische locaties zoals de Erasmusbrug, het stadhuis van Alkmaar en Eindhoven, riepen onmiddellijk heftige reacties op. Terecht? Dat is aan de rechtbank. Maar zoals Cliteur en anderen benadrukken, lijkt er in deze zaak met twee maten te worden gemeten. Als leuzen van groepen zoals Black Lives Matter openlijk worden toegejuicht, waarom is een uitspraak zoals "White Lives Matter" dan per definitie strafbaar?
Deze zaak legt een bredere maatschappelijke spanning bloot: de scheidslijn tussen racisme en vrijheid van meningsuiting. Wat de rechter ook beslist, dit proces wordt zonder twijfel een referentiepunt in discussies over uitingsvrijheid. Het vonnis, dat op 15 januari 2025 wordt verwacht, zal waarschijnlijk niet alleen de betrokken verdachten raken, maar ook een bredere toon zetten in hoe Nederland omgaat met controversiële uitlatingen.
(Artikel gaat verder onder deze oproep) Het is tijd om PAL te staan voor elkaar. Voor rechts. Voor Nederland. Voor Ongehoord Nederland. Ja, JUIST in deze tijd. Daarom roepen wij al onze lezers op om NU lid te worden van Omroep ON!, de enige NPO-omroep die jouw en onze waarden deelt. We zien de aanvallen op ON! in de media, en zelfs in de politiek. Maar juist DAAROM moeten we ON! meer dan ooit steunen. Word daarom lid van ON! Vandaag nog. Samen staan we sterk. Als we ON! laten vallen gaan we uiteindelijk allemaal ten onder, DDS incluis!
Het publiek moet zich voorbereiden op een juridische beslissing die óf de vrijheid van meningsuiting verder beperkt, óf het debat over racisme en dubbele standaarden verder zal aanwakkeren. Eén ding is zeker: dit verhaal is nog lang niet voorbij.