Beleidsmakers in de Europese Unie worden wereldleiders op het gebied van regelgeving voor allerlei belangrijke onderwerpen, van gezondheid tot huisvesting tot technologie. Waar Brussel gaat, volgt de rest van de wereld. Met grote macht komt grote verantwoordelijkheid. De EU moet niet gehaast precedent scheppende regelgeving aannemen in een poging om altijd de 'eerste ter wereld' te zijn. Wanneer er slechte regelgeving is, lijden consumenten en bedrijven hieronder.
Dat is precies wat er gebeurt met een nieuwe milieuwetgeving genaamd de EU Ontbossingsverordening (EU Deforestation Regulation, EUDR). In december treedt het eerste deel van deze wet in werking. De wet is bedoeld om ontbossing aan te pakken door bedrijven te verplichten milieuonvriendelijke praktijken uit hun toeleveringsketens te verwijderen. Dat is een belangrijk doel, maar de regelgeving is slecht ontworpen.
Het voldoen aan de eisen van de EU dat een toeleveringsketen milieuvriendelijk is, is niet eenvoudig. Brussel eist enorme hoeveelheden papierwerk om elk ingrediënt tot de bron te traceren. Dat betekent dat het naleven van de EUDR kostenintensief is. Een nieuwe studie van GlobalData heeft aangetoond dat het consumenten $1,5 miljard kan kosten. De kosten van levensonderhoud blijven de financiën van gezinnen in Europa zwaar treffen, dus het veel duurder maken van essentiële goederen zal grote schade aanrichten.
Essentiële goederen zullen inderdaad duurder worden, omdat een van de belangrijkste producten die door de EUDR wordt beïnvloed palmolie is, een bijna alomtegenwoordig ingrediënt. Volgens een analyse van het WWF bevat meer dan de helft van de verpakte producten die je in een supermarkt kunt kopen, palmolie, inclusief voedsel en toiletartikelen. Er zijn talloze bedrijven die het gebruiken. Als al deze bedrijven dankzij de EUDR forse nieuwe investeringen moeten doen om te voldoen aan de regelgeving, zullen de prijzen van een zeer breed scala aan producten voor consumenten stijgen.
Nog erger is dat de gegevens suggereren dat de EUDR misschien niet daadwerkelijk zal bijdragen aan het aanpakken van ontbossing of andere klimaatproblemen. Dit komt doordat veel industrieën, zoals de palmoliesector, al zelfstandig duurzamer worden, waardoor het niet nodig is om ingrijpende nieuwe regels in te voeren die de consument met extra kosten opzadelen.
In Maleisië, een van 's werelds grootste exporteurs van palmolie, zijn de cijfers over duurzaamheid overweldigend positief, zelfs voordat de implementatie van de EUDR is begonnen. Maleisië heeft een certificeringsprogramma dat wordt erkend door westerse economieën, waaronder het Verenigd Koninkrijk. Meer dan 90% van de naar Europa geïmporteerde palmolie heeft al een duurzaamheidscertificaat, wat betekent dat het niet heeft bijgedragen aan ontbossing.
Daardoor is het niet nodig om de palmolie helemaal opnieuw te traceren naar zijn oorsprong, zoals de EUDR eist. Toch blijft de EU vasthouden aan de wet, waardoor de handelsrelaties met Maleisië en andere landen in Zuidoost-Azië worden verstoord. Brussel zou er goed aan doen om deze vermijdbare ruzie met bevriende landen te voorkomen door op een constructieve manier ontbossing tegen te gaan, in plaats van erop aan te dringen dat de rest van de wereld zich conformeert aan zijn extreem kostbare regelgeving.
Jason Reed is beleidsanalist en politiek commentator voor een groot aantal media over de hele wereld. Hij tweet via @JasonReed624