Nieuwe Beperkingen op Casinoreclame Actief Vanaf 1 Januari 2023

Vanaf 2023 wordt het voor online gokbedrijven moeilijker om reclame te maken voor hun kansspelen. Nederland verbiedt dan vanaf 2025 verschillende vormen van reclame, waaronder het sponsoren van de shirts van sportteams, aldus minister Franc Weerwind van Rechtsbescherming vrijdag.

Het bijbehorende wetsvoorstel zal gefaseerd worden ingevoerd.

• In 2023 mag ongerichte reclame niet meer. Het gaat dan om reclame waar mensen niet actief belangstelling voor hebben getoond, zoals door online zoekmachines te gebruiken om gokwebsites te vinden. 
• Vanaf 2024 mogen online gokbedrijven geen programma's en evenementen meer sponsoren. 
• Een jaar later mag het sponsoren van sportfaciliteiten en -shirts niet meer.

Dat betekent dat sportclubs die nu gesponsord worden door online gokbedrijven tweeënhalf jaar de tijd hebben om andere sponsors te vinden, aldus het plan.

Nederlandse casino sites - korte geschiedenis

Online gokken werd op 1 oktober gelegaliseerd en vergund in Nederland. Daarmee werd het ook mogelijk voor de beste casinosites in Nederland om reclame te maken, meer details bij bestcasinosites.net. De "stortvloed" aan advertenties, waaronder bekende Nederlanders, leidde tot grote irritatie bij Kamerleden in de Tweede Kamer.

In juli kondigde Weerwind werd met onmiddellijke ingang het gebruik van beroemdheden en rolmodellen in gokreclames niet meer toegestaan. Bekende mensen in gokreclames zouden wat hem betreft het verkeerde voorbeeld geven.

De Tweede Kamer dringt echter aan op dat geen enkele vorm van reclama meer mag. Weerwind denkt met het wetsvoorstel tegemoet te komen aan de wens van Kamerleden. "Het kabinet en ik vinden sport heel belangrijk. Maar tegelijkertijd wil ik gokken en gokverslaving de kop indrukken."

Politieke ontwikkelingen en context

Tijdens het debat op 6 oktober werd al snel duidelijk dat de inspanningen van de fracties SP en CU erin zijn geslaagd om een aanzienlijke meerderheid van de Tweede Kamer te overtuigen om aanzienlijke extra beperkingen voor vergunninghoudende online exploitanten te steunen. Alleen de VVD-fractie, de grootste individuele fractie van de Tweede Kamer, lijkt momenteel bereid enige steun aan de kansspelsector te bieden.

Hoewel de wens van Kamerleden om extra beperkingen op te leggen aan de kansspelsector groot is, wordt dit niet geëvenaard door feitelijke kennis van de marktomstandigheden of zelfs het huidige regel- en wetgevingskader. Op een bepaald moment riep een deelnemer aan het debat de minister op extra beperkingen in te voeren die rechtstreeks (en overduidelijk) in strijd zouden zijn met de bestaande primaire wetgeving.

Bovendien was er onder de meer uitgesproken tegenstanders van gereglementeerde kansspelen zeer weinig respect voor administratieve bepalingen en procedures, hetgeen resulteerde in oproepen tot drastische wijzigingen in de secundaire wetgeving binnen onmogelijk korte termijnen.

Ten slotte maakte ook het ooit bekende - in de afgelopen jaren grotendeels verstomde - refrein dat de Nederlandse Kansspelautoriteit "gewoon niet genoeg doet" een ongelukkige comeback.

Positief is dat minister Weerwind niet schuwde om de Nederlandse toezichthouder te verdedigen en erop aan te dringen dat de juiste administratieve procedures worden gevolgd. Weerwind prees zelfs de inspanningen van de brancheverenigingen NOGA en VNLOK om vrijwillig de hoeveelheid reclame te beperken en de maatregelen ter bescherming van spelers te versterken.

Reclamebeperkingen uitgesteld

Tijdens het debat zei minister Weerwind dat het eerder aangekondigde wetsvoorstel op alle ongerichte reclame voor kansspelen, waaronder reclame op radio en televisie, print, buitenreclame en de meeste online reclame, dat gepland was voor 1 januari 2023, met enkele maanden wordt uitgesteld.

Momenteel verwerkt het ministerie nog steeds de reacties op de openbare raadpleging over de voorgestelde regelwijziging. Na afloop van dit proces moet de Raad van State advies uitbrengen over de nieuwe regels.

Opgemerkt zij dat het niet ondenkbaar is dat de Raad van State negatief adviseert over de nieuwe regels, aangezien er gegronde twijfels bestaan over de proportionaliteit en consistentie (fysieke kansspelreclame is uitgesloten van dit wetsvoorstel) van de gewijzigde reclameregels.

Ook kan de Raad van State vinden dat de voorgestelde regelwijziging nieuwe primaire wetgeving vereist in plaats van een eenvoudigere en snellere wijziging in secundaire wetgeving. Eerder schreef Franc Weerwind, minister voor Rechtsbescherming, aan de Tweede Kamer dat er nieuwe primaire wetgeving zou komen.

Een negatief advies van de Raad van State zal de snelle invoering van extra reclamebeperkingen voor kansspelen waarschijnlijk sterk doen ontsporen.

De nieuwe reclamebeperkingen omvatten ook een beperking op sportsponsoring vanaf 1 januari 2025. Een meerderheid van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid wil deze datum met minstens zes maanden vervroegen. Maar omdat daarvoor de betrokkenheid van het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Sport (en de bijbehorende Tweede Kamercommissie) nodig is, is het op dit moment onduidelijk of een meerderheid van de Kamerleden zal proberen aan te dringen op een dergelijke wijziging.

Weerstand uit de media

Talpa zegt de mogelijkheid te onderzoeken om het komende wetsvoorstel gokreclames aan te vechten.

Het Nederlandse mediabedrijf Talpa Network, dat tv-, radio- en social media-kanalen bezit, heeft gezegd dat het de mogelijkheid onderzoekt om een rechtszaak aan te spannen tegen het komende wetsvoorstel tegen gokreclames in Nederland. Onder Talpa Network vallen de tv-zenders SBS6, Net5 en Veronica.

Tom van Hulst van de tv-marketinggroep Screenforce heeft ook gezegd dat het een reactie op het wetsvoorstel voorbereidt namens alle deelnemers, "inclusief Talpa, RTL en Ster".

Het Nederlandse wetsvoorstel tegen gokadvertenties wordt begin 2023 van kracht en verbiedt alle ongerichte advertenties voor online gokken en casinospelen. Het geldt voor televisie, radio en openbare ruimtes, zowel binnen als buiten. Ook sportsponsoring zal de komende twee jaar geleidelijk worden afgeschaft.

Het beperking werd aangekondigd nadat politici aandrongen op actie na een sterke toename van gokreclame nadat de gereguleerde markt in oktober vorig jaar van start ging. Nederland heeft al een beperking ingevoerd op het gebruik van rolmodellen in gokreclame, een maatregel die begin juli werd ingevoerd.

Rol van de KSA in de toekomst van gokken

De KSA vindt dat gokreclame noodzakelijk is, maar gereguleerd moet worden. Exploitanten hebben mazen in de huidige wetgeving gevonden waardoor zij zich indirect kunnen richten op een vatbaar jonger publiek; dit is in strijd met de regel dat advertenties niet gericht mogen zijn op doelgroepen onder de 25 jaar.

Bedrijven hebben dit bereikt door gebruik te maken van rolmodellen, met name gepensioneerde voetballers, die niet direct aan de criteria voldoen, maar nog steeds populair zijn bij de meeste mensen in het land.

"We zien dat de sector de grenzen oprekt", aldus Weerwind. "Mijn conclusie is dat we scherpe, duidelijke normen moeten stellen. We gaan dus stoppen met rolmodellen."

De Nederlandse Online Gaming Associatie (NOGA) vreest al sinds de start van de markt voor negatieve reacties op gokadvertenties. De concurrentie om nieuwe en terugkerende bezoekers dwong de exploitanten echter tot het huidige probleem. De KSA vindt dat advertenties noodzakelijk zijn, maar dat er verantwoord toezicht moet worden gehouden - dit betekent dat de huidige frequentie moet worden verminderd.

De populairste gokreclames op televisie waren voor:

1. Loterij
2. Sportwedden
3. Slots

KSA-voorzitter René Jansen heeft zich over de kwestie uitgesproken en steunt de ontwikkeling van Nederlandse kansspelen. "Het doel van de modernisering van het gokbeleid is om spelers van het illegale naar het legale aanbod te leiden", aldus Jansen. "Dit kan niet zonder reclame."

Toezichthouders haalden gegevens aan dat er in december en januari 50 miljoen euro aan gokreclame is uitgegeven. Exploitanten hebben er al mee ingestemd radio-, buiten- en gedrukte advertenties te laten vallen.

De KSA heeft ook waarschuwingen gegeven aan bedrijven die zich richten op minderjarigen en die advertenties tonen tijdens sportwedstrijden.