Exclusief! DDS Zomerinterview met Ralf Dekker: "Het verrast mij hoe gemakkelijk mensen zich conformeren"

Ik voorzie dat grote -en wat mij betreft grotendeels onwenselijke- ontwikkelingen als massamigratie, internationalisatie, vergaande overheidsbetutteling, digitalisering en beperking van persoonlijke vrijheden doorgaan. Maar ik zie ook dat de weerstand daartegen toeneemt, zowel in Nederland als ook internationaal. Hoe dat uit gaat pakken? Een goede vraag. Gaan de ontwikkelingen gewoon door? Vertragen ze? Krijgen we een ommekeer? Een soort conservatieve lente door grote internationale en politieke gebeurtenissen? Dat laatste sluit ik zeker niet uit en zou ik graag stimuleren.

(Noot van de redactie) Dit interview is de tweede reportage van meer dan tien die gepland staan voor de komende weken. Dankzij onze geweldige lezers en donateurs (die doneren via BackMe) kan DDS deze serie maken. We komen de komende weken met veel meer interviews, waaronder met Sietske Bergsma, Emile Ratelband, Fajah Lourens en David Icke. Maar om dat te kunnen blijven doen, inclusief exclusieve fotoshoot, hebben we die donaties wel echt nodig. Doneer daarom! Steun DDS, help ons meer van dit soort fantastische interviews te maken met kritische denkers die door de andere media totaal genegeerd worden. Let op: we gebruiken min of meer dezelfde vragen bij alle geïnterviewden, en onze fotograaf bezoekt hen thuis (of op het werk) om exclusieve foto's te maken. De vragen zijn zowel privé als politiek, zodat lezers echt een beeld kunnen krijgen van wie de geïnterviewde is.

Hoe dan ook. In bijna alle gevallen zijn de dagelijks voor gewone burgers merkbare veranderingen beperkt en komen ze langzaam. Gelukkig wel. Over 5 jaar ziet Nederland er daardoor niet dramatisch anders uit dan nu verwacht ik. Maar de huidige richting van de ontwikkelingen is mijns inziens niet goed. Die zou moeten worden bijgesteld.

Vakantie vieren kan ik op erg veel manieren. Aan de ene kant houd ik van nieuwe ervaringen en indrukken en vind ik het leuk om in onbekende streken rond te trekken, dingen te zien, mensen te ontmoeten. Aan de andere kant vind ik het ook heerlijk om te lummelen. Me Bourgondisch te laten verwennen in een all-inclusive omgeving met een goed boek. Dat kan ook prima thuis in Amsterdam trouwens. Dit jaar is een combinatie van beide. Veel in Amsterdam, lekker thuis, fietsen, uit eten. En een weekje naar Jamaica. Nieuw voor mij.

De laatste 10 jaar van mijn leven zijn een rollercoaster geweest in veel opzichten. Na een succesvolle en turbulente bankcarrière met een tamelijk abrupt einde kwam ik voor het eerst van mijn leven in de politiek terecht. Over turbulentie gesproken. Bijna alle ups en downs van Forum voor Democratie maakte ik van heel dichtbij mee. En pal daarna hadden we te maken met de meest vergaande staatsgestuurde angstcampagne en vrijheidsbeperking die ik ooit heb gezien. Een beter moment om in de politiek te zitten was er niet. Het heeft mij verrast hoe gemakkelijk mensen zich conformeren, doen wat er gezegd wordt en zelfs medeburgers de maat nemen.

Dat cancel-gedrag, ook privé van mensen die je al jaren kennen, heeft mij echt geschokt. Mijn persoonlijke ervaringen hebben me nog relativerender, nuchterder gemaakt dan ik al was. Maar ook is mijn weerstand tegen alwetende en bemoeizuchtige autoriteiten groter geworden. Ik had altijd al rebelse trekken, maar vooral de ervaringen rondom corona en het bizar schadelijke beleid dat daarvoor werd uitgerold hebben mijn argwaan verder doen toenemen. Er zijn weinig onderwerpen meer waar ik geen fundamentele twijfel heb over het waarheidsgehalte van het onderliggende verhaal.

Het belangrijkste in mijn leven zijn andere mensen. En daarmee in de waarheid leven. Eerlijk zijn. Liefhebben, steunen, vriendschap. Allereerst voor degenen die het dichtst bij me staan, kinderen, partner, familie, vrienden. Maar ook breder. Mensen steun en richting bieden. Stimuleren.

Het partijkartel en de deep state zijn termen die voor veel mensen naar een soort geheim overkoepelend genootschap verwijzen. Daar geloof ik niet in. Er is naar mijn overtuiging geen geheime overkoepelende regiekamer waar sinistere ontwikkelingen in samenhang worden bestuurd.

Maar dat betekent niet dat er geen samenzweringen zijn. Complotten bestaan volop. Niet allesomvattend naar mijn overtuiging, maar wel op onderdelen. Van de farmawereld tot het vertrek van Kadija Arib. Overal worden geheime plannetjes gesmeed. Groot en klein. Dat is altijd al zo geweest. En is volgens mij zeker niet minder geworden.

Er bestaan natuurlijk netwerken van mensen die elkaar kennen en vertrouwen. En elkaar beïnvloeden en de bal toespelen. Die netwerken zijn er op diverse maatschappelijke niveaus, ook op hoog niveau en internationaal. Dat kan geformaliseerd zijn, met bijeenkomsten, projectafspraken, ondersteunende staf, budgetten en sponsoren. Maar het kan ook losser zijn, informeel. Al die structuren tezamen oefenen invloed uit op maatschappelijke ontwikkelingen.

Volgens mij spelen er bij die netwerkers op individueel niveau een paar drijvende krachten: allereerst opportunisme, gewin in financiële of andere zin, reputatie en erbij willen (blijven) horen; ten tweede inertie, volgzaamheid, continuïteit, gemakzucht, 'don’t rock the boat’-denken; en ten derde idealen en ideologie. Mijn idee is dat het laatste: idealisme, een overtuiging, het minst een rol speelt. Het klinkt wel chique, en wordt daarom vaak voorgewend. Maar het gaat in de praktijk vooral om opportunisme, ijdelheid en inertie. Bijna iedereen doet mee om geen gezeur te krijgen, ‘go with the flow' en probeert een graantje mee te pikken als zich opportunities voordoen. Een eigen visie met authentieke ideeën en idealen is schaars. Men praat elkaar vooral na. Om erbij te horen. En om interessant en diepzinnig te lijken vaak.

Door deze situatie worden ideeën van enkelingen enorm ge-echo’d en versterkt. Dat is aan de ene kant zorgelijk, iemand als Yuval Harari, één van de schaarse (en mijns inziens ‘foute’) ideeënverzinners, wordt enorm versterkt in invloedrijke netwerken als het World Economic Forum. Datzelfde geldt voor de gevierde milieu- en klimaatactivisten als James Lovelock, Paul Ehrlich of James Hansen. Doordat de intensiteit van internationale netwerken enorm is toegenomen, vooral door het internet en social media, vindt kopieergedrag snel plaats en kunnen ideeën heel snel breed uitwaaieren en in de ‘betere kringen' geaccepteerd raken. Vooral nu ook BigTech en BigMedia nog maar in een beperkt aantal handen zijn en zich als deel van het establishment gedragen.

Dit is zoals gezegd zorgwekkend, maar het is aan de andere kant ook hoopgevend. Ook je eigen ideeën kunnen versterkt worden en opeens in de mode raken. Dat zagen we bijvoorbeeld bij de stormachtige opkomst van FVD, Brexit en Trump.

Er vindt wereldwijd kopieergedrag plaats, ook door overheden. Dat zag je bij de coronamaatregelen. Iedereen volgt blind de WHO, die op haar beurt onder sterke invloed staat van opportunistisch opererende farmabedrijven en figuren als Bill Gates, die volgens mij mede door idealisme gedreven wordt.

Die intense netwerkverbondenheid geeft eenheid van beleid. Iedereen kijkt van elkaar af, doet hetzelfde, gebruikt elkaars formuleringen, spreekt dingen af. Op dat soort momenten zijn internationale netwerkafstemming en beleidsconvergentie nauwelijks meer te onderscheiden van internationale complotten.

De burger ziet dat gebeuren. Die heeft door dat er in de praktijk voor lokale en zelfs nationale bestuurders nauwelijks nog beleidsvrijheid bestaat. In theorie kan het vaak nog wel, maar in de praktijk durft niemand af te wijken. Die idiote coronamaatregelen, het rare gedoe met die vaccinatiedrang, het gesjoemel en de censuur van afwijkende gegevens en standpunten. Maar ook het blind volgen van het NAVO-verhaal over ‘onze oorlog’ tegen Rusland. Men ziet dat steeds duidelijker en denkt: we worden in de maling genomen. De beslissingen worden op een hoger niveau genomen.

In formele zin is dat meestal niet zo. Maar in de praktijk wel. Beslissingen worden in allerlei netwerken voorbereid, afgestemd, voorgekookt. Zodat de formeel beslissingsbevoegde zich volledig gebonden voelt. En gewoon meegaat met de hoofdlijn. Dat is het frustrerende. Het ligt in allerlei elkaar beïnvloedende netwerken. En voor bestuurders is het vaak ook prettig om het daarnaar af te schuiven. Dan hoef je geen verantwoordelijkheid te nemen. Tja, het is Den Haag, de EU, de NAVO, enzovoorts. Maar de rokerige achterkamer, waar in een soort Godfather-achtige setting de overkoepelende complotten gesmeed worden en waar een in het geheim uitgewerkte ‘roadmap’ voor de lange termijn wordt afgewerkt, zul je volgens mij niet vinden.

Als het niet thuis in mijn studeerkamer is, moet het een plek zijn waar het lekker weer is, waar zich veel van het leven buiten afspeelt. Waar ik contact kan maken met lokale bewoners. Waar eten en drinken een hoge kwaliteit hebben. Dat is dan toch Zuid Europa. Zuid Frankrijk, Spanje, Portugal, Italië, Griekenland. Ik heb niet echt één plek in mijn hoofd.

Boeken die de laatste 10-15 jaar een grote indruk op me hebben gemaakt zijn ‘De aanval op de natiestaat’ van Thierry Baudet, ‘De schijnelite van de valsemunters’ van Martin Bosma en 'The Rational Optimist’ van Matt Ridley. Maar ook 'De Menselijke Maat’ van Salomon Kroonenberg, 'The Ultimate Resource' van Julian Simon, ’The Deep Hot Biosphere’ van Thomas Gold, ’The Rotten Heart of Europe’ van Bernard Connolly en ‘Watermelons’ van James Delingpole. De laatste jaren ben ik veel meer gaan lezen. Tussen 1985 en 2005 las ik vooral kranten en tijdschriften.

Voor mij is van al die boeken het belangrijkste leerpunt dat je de gedachte bij jezelf toe moet durven laten dat zaken die je tot nu toe voor zeker aannam weleens heel anders zouden kunnen liggen. En dat het feit dat iedereen iets vindt niet hoeft te betekenen dat het ook zo is.f

Voor de korte termijn is het gebrek aan moed in het publieke bestuur volgens mij het grootste probleem. Niemand neemt verantwoordelijkheid, alles zit via netwerken aan elkaar. Dichtgetikt. Doordachte structuren werken niet meer, mensen laten zich leiden door hun stakeholders. Hebben geen eigen onafhankelijk oordeel. Zijn vooral bang om fouten te maken. Durf en daadkracht ontbreken totaal. Als je daar beweging in krijgt kun je megatrends bijbuigen of zelfs keren.

Of het nou gaat over EU of NAVO, dat doorgeslagen LGBTQ gedoe, de klimaat-, milieu- en energiegekte, de beklemmende betutteling en censuur. Naar mijn indruk willen heel veel mensen daar vanaf maar ze durven het niet uit te spreken, zijn bang. En iedereen die wel durft en afwijkt van de hoofdlijn wordt met ongekende felheid weggehoond. De polarisatie is enorm. Er is moed voor nodig om dat te doorbreken. Daar wil ik aan bijdragen.

Voor de lange termijn gaat het om Onderwijs en Media. Dat zijn de cruciale elementen om het zelf nadenken, afwegen en oordelen mogelijk te maken.

Ik heb geen bijzondere persoonlijke missie anders dan proberen bij te dragen aan een zo goed en mooi mogelijke toekomst. Voor de volgende generaties. En mijn kennis en ervaring daarvoor in te zetten. Ik vind dat veel moois onnodig verloren dreigt te gaan en dat we een groot aantal denk- en beleidsrichtingen zouden moeten herzien. Dat gaat me aan het hart. Daar wil ik me voor inzetten.

Ik kan me niet voorstellen dat ik Nederland voorgoed zou verlaten. Hier ben ik geboren, hier woont mijn familie. Hier blijf ik voor altijd.

Mijn inspiratiebronnen hebben zich in de tijd opgevolgd. Na mijn moeder waren dat achtereenvolgens Willem Frederik Hermans, Karel van het Reve en vervolgens in mijn werkomgeving Herman Wijffels. In de politiek werd ik lang geleden geïnspireerd door Hans van Mierlo. Nu is dat Thierry Baudet.

Wijn is een prachtig produkt. De mystiek er omheen, de oude tradities, de zorgvuldig onderhouden wijngaarden, de terroir. Prachtig. Zelf ben ik me pas sinds het einde van mijn bankcarrière op wijn gaan richten. Bij mijn afscheidsreceptie van de bank had ik als afscheidscadeautje aan iedereen wijn gevraagd. Met een kaartje van de afzender eraan. Gewoon, wijn die ze graag dronken. Dat leverde mij honderden flessen wijn op. Alle soorten en maten. Toen ben ik een wijnverzameling begonnen. Wanneer ik een fles openmaak uit die collectie bericht ik de gever van toen hoe de wijn beviel. Vaak heb ik die mensen sinds mijn afscheid zes jaar geleden niet meer gesproken. Dat geeft wel verrassende en vrolijke effecten.

Ik weet niet veel van wijn, dat lijkt misschien zo. Maar ik heb wel veel ervaring met proeven en drinken. En met genieten. Dat ben ik steeds belangrijker gaan vinden.