Pats! Donald Trump zet alle militaire hulp van VS aan Oekraïne tijdelijk stop

Een anonieme functionaris van het Witte Huis benadrukte dat deze pauze niet betekent dat de hulp helemaal wordt stopgezet. "President Trump heeft duidelijk gemaakt dat hij zich richt op vrede. Wij verwachten van onze partners dat zij zich ook voor dat doel inzetten. Daarom herzien wij de hulp om zeker te stellen dat deze bijdraagt aan een oplossing," aldus de functionaris.

De militaire hulp, waaronder wapens en ander materieel, wordt tijdelijk stopgezet, zelfs als deze zich al in transit bevindt, bijvoorbeeld in Polen. De beslissing lijkt een direct gevolg te zijn van de gespannen onderhandelingen met Zelensky. De Oekraïense president weigerde namelijk in te stemmen met een door de VS voorgesteld akkoord, dat militaire en economische steun zou garanderen, maar zonder harde beloften tegen toekomstige Russische agressie.

De ontmoeting tussen Trump en Zelensky verliep allesbehalve soepel en mondde uit in een felle confrontatie. Trump zou hebben benadrukt dat Zelensky "meer waardering" moest tonen voor de Amerikaanse steun. De Oekraïense president hield echter voet bij stuk en wees op de aanhoudende agressie van Rusland. Hij stelde dat Oekraïne niet zomaar een vredesakkoord kon tekenen zonder garanties op bescherming.

Tijdens de persconferentie na de ontmoeting viel Trump Zelensky openlijk aan door hem te beschuldigen van "gokken met een Derde Wereldoorlog" door vast te houden aan het conflict in plaats van concessies te doen. Zelensky reageerde met een verwijzing naar de geschiedenis, waarin Rusland ondanks eerdere afspraken bleef aanvallen. "Niemand stopte Poetin," aldus Zelensky.

Sinds de Russische invasie in februari 2022 hebben de Verenigde Staten tientallen miljarden dollars aan militaire, economische en humanitaire steun aan Oekraïne verstrekt. Volgens recente cijfers heeft de VS tot nu toe meer dan 64 miljard euro aan militaire hulp gegeven, waarmee het land een cruciale rol speelt in de verdediging van Oekraïne. De EU en andere Europese landen hebben gezamenlijk een vergelijkbaar bedrag bijgedragen.

Volgens militaire experts en analisten kan de pauze in de Amerikaanse steun grote gevolgen hebben voor de strijdcapaciteit van Oekraïne. Vooral de levering van geavanceerde luchtafweer- en raketsystemen kan hierdoor onder druk komen te staan. Als de opschorting langer duurt dan een paar maanden, dreigen Oekraïense voorraden op te raken, wat Rusland een strategisch voordeel kan geven op het slagveld.

De beslissing van Trump blijft niet zonder politieke gevolgen. In de VS wordt de zet door critici gezien als een vorm van chantage. Democratisch congreslid Dan Goldman noemde de stap een poging om Zelensky onder druk te zetten om een vredesakkoord met Rusland te accepteren, zonder harde garanties.

Daarnaast speelt een mislukte deal over strategische mijnbouw tussen de VS en Oekraïne mogelijk een rol. De deal zou de VS toegang geven tot zeldzame aardmetalen in Oekraïne, maar door de gespannen relatie tussen Trump en Zelensky bleef de ondertekening uit. Opvallend genoeg liet Trump later doorschemeren dat de deal alsnog mogelijk zou zijn als de relatie met Oekraïne verbeterde.

Ondertussen hebben Europese leiders laten weten dat zij de militaire steun aan Oekraïne zullen voortzetten, ongeacht Trumps beslissing. Tijdens een recente top in Londen bekrachtigden Europese landen hun commitment aan Oekraïne en spraken zij af dat sancties tegen Rusland intact blijven.