Onderzoek VU: Kwetsbare kinderen de dupe van focus op taal en rekenen? Het is om je rot te lachen

Het onderzoek aan de VU laat zien dat kinderen uit arme gezinnen of gezinnen waarvan de ouders niet gestudeerd hebben, het moeilijker hebben. Ze starten al op achterstand en hebben ook sociaal-emotionele problemen, zoals moeite met relaties met leeftijdsgenoten en vaker te maken met pestgedrag. Ontwikkelingspsycholoog Nil Horoz stelt in Het Parool dat deze kinderen niet kunnen leren als de basis niet goed is. Kinderen moeten zich fijn voelen, goed kunnen omgaan met anderen en een solide sociaal-emotionele basis hebben. Dat klinkt allemaal mooi, maar het lost het grote probleem van het Nederlandse onderwijs niet op.

Laten we eerlijk zijn: het gaat al jaren niet goed met de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs. De Onderwijsinspectie rapporteert jaar in, jaar uit dat de kwaliteit ondermaats is. En alsof dat nog niet erg genoeg is, daalt Nederland ook op internationale ranglijsten voor reken- en leesvaardigheid. Staatssecretaris Mariëlle Paul kondigde vorige week nieuwe doelen aan voor taal, rekenen en wiskunde. Want ja, de neerwaartse spiraal moest nu toch echt doorbroken worden. Maar blijkbaar is dat allemaal veel te veel gevraagd.

Kijk, niemand ontkent dat kinderen zich ook sociaal-emotioneel moeten ontwikkelen. Natuurlijk moeten kinderen zich veilig en gewaardeerd voelen op school. Maar we hebben het hier wel over onderwijs. En de kern van onderwijs is het aanleren van vaardigheden zoals taal en rekenen. Het idee dat we de lat maar moeten verlagen, omdat sommige kinderen moeite hebben om mee te komen, is belachelijk. Willen we dat kinderen straks de basisschool verlaten zonder de basisvaardigheden die ze nodig hebben om verder te komen in het leven, puur en alleen omdat we te bang zijn om te erkennen dat er verschillen zijn tussen kinderen?

Het is al langer bekend dat leerlingen uit achterstandsgezinnen op een ander niveau beginnen dan hun leeftijdsgenoten. Maar in plaats van te zeggen: "Hoe helpen we deze kinderen om die achterstand in te halen?", lijkt het erop dat sommige academici liever zeggen: "Laten we de focus op taal en rekenen maar loslaten, want dat is zielig voor ze." Dat is het probleem in Nederland. We zijn zo bang om te zeggen dat sommige kinderen gewoon extra hulp nodig hebben, dat we liever het hele systeem afvlakken.

Nederland heeft een serieus probleem met de kwaliteit van het onderwijs. Dat probleem gaan we echt niet oplossen door minder aandacht te besteden aan taal en rekenen. Kinderen hebben deze vaardigheden nodig om zich later te kunnen redden in de samenleving. Punt. Als we echt iets willen doen voor kwetsbare kinderen, moeten we ervoor zorgen dat ze de hulp en begeleiding krijgen die ze nodig hebben om mee te komen. Niet door de lat lager te leggen, maar door hen te helpen die lat te halen.

Het wordt tijd dat we in Nederland stoppen met deze zachte aanpak. Taal en rekenen zijn essentieel voor de toekomst van onze kinderen, en als we dat niet durven zeggen omdat het 'zielig' is voor bepaalde groepen, dan zijn we echt het spoor bijster. Kwetsbare kinderen zijn de dupe van een slecht onderwijssysteem, niet van een focus op taal en rekenen. De neerwaartse spiraal doorbreken betekent juist dat we weer gaan staan voor kwaliteit, en niet toegeven aan de zachte eisen van een academische elite die de werkelijkheid allang uit het oog is verloren.