Filezwaarte neemt toe, maar een gemiddelde is er eigenlijk niet op te trekken

Volgens cijfers van de ANWB neemt de filezwaarte toe in Nederland 'met wel 20%!' Natuurlijk niet overal, want in sommige delen van het land blijft het heerlijk rustig. Denk aan Groningen, Drenthe of het nieuwe knooppunt Joure. Maar in de randstad waar de randstedelingen wonen gaat het zoals verwacht. Véél meer mensen en dus ook meer auto's en files. Voornamelijk in de ochtendspits op de A4 van Den Haag naar Amsterdam is het wachten geblazen. En in de avondspits van Utrecht naar Breda op A27. Wat die mensen daar elke keer weer doen terwijl file's eenvoudig omzeild kunnen worden is dan ook de vraag. Want als je elke dag tien minuten in de file staat verlies je op jaarbasis al snel 2.607 minuten. Dat is 43 uur in totaal in één jaar.

Uren die je niet betaalt krijgt, maar wel accijnzen zit te verstoken. Maar niemand staat élke dag in de file, de filezwaarte hangt af van het tijdstip, de locatie en eventuele omstandigheden zoals mist en regen. Door het lokale karakter van 'de file' is het uitspreken van een gemiddelde filezwaarte of 'een toename van 20%' technisch gezien juist, maar wekt het ook een verkeerd beeld. Op de meeste plaatsen van het land merken Nederlanders maar weinig van de sterkere filezwaarte. Al nam de druk ook wel toe in Gelderland, Overijssel, Noord-Brabant en Limburg.

Het record filerijden werd dit jaar op 1 november neergezet. Toen regende het hard en vonden veel ongelukken plaats. Toen stond er in ons kleine landje ruim 1.135 kilometer aan file. Maar dit was natuurlijk een uitzondering en voor degenen die 43 uur per jaar willen besparen: je kunt het fileprobleem eenvoudig omzeilen door op andere tijden te beginnen met werken of andere route's te nemen. Of vraag je baas om een filetoeslag. Je staat namelijk jouw tijd en energie te verdoen. Gaat hij niet akkoord? Dan kom je op een ander tijdstip aan om de file te ontwijken. Zo simpel kan het zijn.

Daarom kunnen de koppen op NU.nl en NOS.nl een verkeerde indruk wekken: de filezwaarte neemt alleen op sommige locaties toe, terwijl op andere locaties nauwelijks iets aan de hand is. Een typisch voorbeeld waarbij het gemiddelde geen goede weerspiegeling is van de realiteit zou ik zeggen. Tot dusver is filezwaarte een slecht argument voor het invoeren van de kilometerheffing.