Euro in vrije val

Rentemanipulaties en geldverruiming door centrale banken zijn aan de orde van de dag, maar dat heeft niets meer met de reële economie te maken.

In de Duitse pers is de bom gebarsten: de euro is snel gezakt naar 1.34 en dat is voor Duitse begrippen veel te laag. Duitsland is voor haar industrie afhankelijk (net als de rest van de eurozone, maar daar draait de industrie niet zo goed als in de Heimatt en is dus niet zoveel import nodig) van de import van grondstoffen en ziet die nu snel duurder worden. Kijk bijvoorbeeld naar onderstaande grafiek over de euro-dollar koers:

© Die Welt

Die Welt zet de toon. Investeerders laten de euro links liggen, daardoor komt de eurokoers onder druk (juist wat de zuidelijke landen zo met zuidelijke hartstocht verlangden, maar  de belangen van noord en zuid + Frankrijk lopen helaas wijd uiteen). Voorheen kwam er juist weer meer geld naar de Eurozone waardoor de hoogte van de rente voor de zuidelijke lidstaten zo snel daalde. Daardoor kwamen ook de Duitste leningen met tienjarige looptijd op zo'n lage rente uit: 1,12%. Naast deze daling kwam er door de ruime geldaanvoer juist een stijging van de aandelen prijzen. Door de USA QE was er een enorm aanbod aan kapitaal, eigenlijk bedoeld voor de binnenmarkt van de VS maar wegvloeiend naar de Emerging Markets met hogere rentes en daarna naar Europa. Maar nu ligt de rente in de VS op zo'n 2,45% voor die tienjarige leningen en in Duitsland 1,3 procent punten, lager. Tel uit je winst.

© Die Welt

De oorzaak is niet ver te zoeken volgens die Welt, terwijl de FED juist druk bezig is de QE terug  te schroeven en er dus de geldstroom beperkt wordt en geld schaarser gaat de ECB juist de geldvoorraad verruimen. De eurokoers zakt dus tov de dollar en ook andere valuta (het Britse pond). Voor de Duitse consument wordt alles duurder.

© Die Welt

Dankzij Draghi is de euro alleen nog maar speelgoedgeld. Met zijn bundel uitzonderlijke maatregelen heeft hij de koers van de euro in een glijvlucht gebracht. Banken en diviezenhadelaren ruilen de euro in tegen andere munten, zelfs zeer riskante. Die leveren immers meer rente op dan in Euroland. De straf  negatieve rente heeft zijn uitwerking gehad. 25 miljard euro is weggevloeid. In mei was de euro nog 1,40 dollar, nu 1,34 en diviezen experts geloven dat hij wel tot 1,20 euro terug kan glijden. Geen vreugde dus omdat nu voor het zuiden de euro veel concurrerender wordt.

Nu is het natuurlijk wel zo dat in de VS en in het VK de QE en rentemanipuulaties ook met een zeker wantrouwen bekeken worden, zeker nu de FED bezig is met  het beëindigen ervan en er dus meer krapte op de geldmarkt komt. Niemand weet ook met zekerheid of het nu inderdaad zo veel invloed op het herstel uit de recessie heeft gehad. Wel zijn er duidelijk bijwerkingen geweest. Heel veel van het geld is terechtgekomen in de Emerging Markets en heeft daar de innovatie geen goeds gedaan, er kwam toch wel geld. Alleen al bij de dreiging dat er getapered ging worden schoten de koersen ervan omlaag en zijn nu langzaam weer aan het herstellen. Heel zeker heeft de QE met de renteverlagingen de aandelenkoersen flink doen stijgen.  De ruime geldvoorraad in combinatie met de lage rente  leverde niets op maar wel op de aandelenbeurs met de steeds stijgende koersen. Wie het meest profiteerden, en dat was een enorm nadeel, was  de overheid die ongelofelijk goedkoop geld kon lenen en daar ook grof gebruik van maakte want door die lage rente waren hoge schulden nog haalbaar, sustainable. Kwantificeren in hoeverre QE en rente hebben bijgedragen tot het herstel is kennelijk niet mogelijk, er zijn schattingen van 0,7% tot 3% maar niets is  aantoonbaar.

Niemand kan met zekerheid voorspellen wat er zou gaan gebeuren als de FED en de Bank of England de rentetarieven langzaam gaan verhogen of liever gezegd minder laag houden. Voor velen zowel particulieren als overheid zou het rampzalig kunnen zijn. Maar het kan niet te lang worden uitgesteld. In het VK wordt de druk om tot verhoging over te gaan steeds sterker. Door de lage rente worden er teveel huizen tegen te hoge prijzen gekocht en de Britten lenen veel te veel door de lage tarieven. En er is nu al nood gezien de vele payday leners. Hoe langer gewacht wordt, hoe groter de risico's maar nu al is de kans op een grote terugval van de economie niet onwaarschijnlijk. In de VS  wordt ook de noodzaak van hogere rente duidelijk, maar zowel de FED ols de BoE houden voorlopig de poot stijf. Het is dus heel goed mogelijk dat wat een panacae leek te zijn voor de eeconomie tot een tijdbom is geworden.

Voor de Duitsers is het in ieder geval  onverklaarbaar dat, juist nu de andere centrale banken (uitgezonderd die van Japan, maar dat is altijd een buitenbeentje) de touwtjes gaan aantrekken, de ECB de geldpers gaat aanzetten en wellicht duizend miljard euro wil bijdrukken. Ze hebben een punt want ook bij alle geldverruiming worden de onderliggende problemen niet opgelost: de verschillen in  potentie die niet met goedkoop geld zijn op te lossen want daarbij is het brood van de een  de dood voor de ander.