We hebben het steeds over de formatie en over de vraag of de PVV mag meeregeren. Maar er zijn meer belangrijke functies te verdelen nu. De nieuwe Tweede Kamer moet namelijk een nieuwe voorzitter hebben. PVV'er Martin Bosma is één van de twee grote favorieten. Lukt het hem dit keer? Of krijgen we straks toch wéér een linkse Kamervoorzitter die andersdenkenden steevast de mond snoert?
Bosma is al jaren vice-voorzitter. Als hij het stokje overneemt (eerst van Vera Bergkamp, daarvoor van Khadija Arib) dan vindt iedereen dat prettig. Hij houdt het debat namelijk strak, hij accepteert geen ellenlange verhalen, maar is ook weer niet een angsthaas die andersdenkenden de hele tijd de mond wil snoeren omdat iemand zich "beledigd" kan voelen.
Verschillende keren probeerde hij voorzitter te worden, maar dat lukte steeds niet. De reden is duidelijk: hij is weliswaar de beste man voor de baan, maar hij is PVV'er. Het partijkartel wilde hem gewoon niet op de voorzitterstoel zien.
Vandaag kon dat weleens anders liggen. De nieuwe Tweede Kamer, die vandaag plaats neemt, is namelijk uitzonderlijk onervaren. Bosma is nu één van de meest ervaren Kamerleden van allemaal... en hij zit ook al sinds jaar en dag in het presidium van de Kamer.
Zo'n man zou natuurlijk moeten winnen. Maar wacht! Bij het mediakartel hebben ze slecht nieuws - voor ons dan, want voor zichzelf vinden ze het juist wel heel fijn: Bosma heeft een belangrijke uitdager. GroenLinks-PvdA heeft namelijk óók een kandidaat: Tom van der Lee. Deze GroenLinkser zit ook in het presidium, hoewel veel minder lang. Hij is knetterlinks en zal er alles aan doen om kritische PVV'ers en FVD'ers de mond te snoeren...
En dus neigen in ieder geval de linkse kartelpartijen natuurlijk naar hém. Zij willen natuurlijk dat Van der Lee het wordt; ook al is hij minder ervaren én minder kundig dan Bosma, én is hij een totaal subjectieve linkse controlfreak. Nou ja, dat laatste is voor die kartelpartijen natuurlijk een argument om juist op hem te stemmen.
Dan is er nog een mogelijk probleem. In de Kamer hebben ze eerder gestemd over een motie dat de Kamervoorzitter uit de oppositie moet komen. De PVV stemde daarvoor. Wat het mediakartel betreft is dit ook een probleem voor Bosma.
Dat kan zo zijn... ware het niet dat de kans dat de PVV mag meeregeren natuurlijk nihil is. Ze spelen even een toneelspelletje nu, maar zonder VVD én NSC kan Wilders niets doen. Iedereen die het briefje van Pieter Omtzigt gisteren heeft gelezen - "niet in PVV-NSC-BBB kabinet" - weet: NSC wil het niet.
Omtzigt gaat het niet doen. Hij wil het zelf niet, en zijn fractie wil het ook niet. Doet hij het wel, dan is de kans groot dat een aantal nieuwe NSC-Kamerleden (veelal linkse oud-CDA'ers!) zich direct afsplitsen, NSC veel minder voorstelt, de chaos daar uitbreekt, en - oh ja - de 'coalitie' sowieso in de problemen komt vanwege een mogelijk gebrek aan zetels.
Bovenstaand 'probleem' is waarschijnlijk dus helemaal geen probleem voor Bosma. Hij kan wel degelijk Kamervoorzitter worden. Gelukkig maar, want als hij die functie krijgt, dan gaan debatten echt duizend keer beter gevoerd worden dan we de afgelopen jaren gezien hebben.
Tenslotte is er nog meer goed nieuws voor Bosma: de uiteindelijke uitslag van een Kamerstem hangt vrijwel zeker af van de VVD. Als die partij niet met de PVV wil regeren - en dat wil ze niet - dan zullen ze de eigen rechtse kiezers toch iets moeten geven. Wat? Ze kunnen dan voor Bosma kiezen en zeggen: zo hebben we toch iets met de PVV gedaan. Als goedmakertje, zeg maar, voor het feit dat Wilders geen premier mag worden.
Hoewel Omtzigt niet met de PVV wil regeren denk ik dat hij best mee wil gaan met zo'n redenering. En zelfs als hij dat niet doet, ach, dan kan Bosma natuurlijk rekenen op steun van de PVV (37 zetels), FVD (3 zetels), VVD (24 zetels), JA21 (1 zetel), SGP (3 zetels), en BBB (7). Dat zijn in totaal 75 zetels. Hij heeft er 76 nodig.
Hoe? Door onderhandelingen kan dat natuurlijk altijd goed komen. Of hij moet de steun krijgen van 1 NSC'er minimaal of van 1 SP'er. De kans dat dat lukt is behoorlijk groot, zeker als je bedenkt dat ze bij de SP heel weinig op hebben met GroenLinks-PvdA. Dat zijn immers de grote linkse concurrenten.
Kortom, voor Bosma hangt het meeste af van de VVD. Die partij gaat beslissen wie Kamervoorzitter wordt.