"We hebben nog STEEDS niets geleerd van de Toeslagenaffaire"

Politiek13 okt 2023, 20:00
Bart Snels, onafhankelijk inspecteur-generaal bij de Inspectie belastingen, toeslagen en douane, waarschuwt dat de politiek in Den Haag onvoldoende rekening houdt met de gevolgen van beleid. In het radioprogramma Sven op 1 zegt hij: "We zitten in deze hoge torens en maken beleid zonder volledig te begrijpen hoe het de mensen treft. We moeten deze kloof dichten".
Het toeslagenschandaal toont volgens de inspecteur-generaal aan hoe erg het mis kan gaan. Hij stoort zich eraan dat men constant praat over mensen in kwetsbare situaties. “We stellen dit beleid op voor mensen die wij als kwetsbaar beschouwen, maar we maken mensen kwetsbaar door hoe we ons beleid implementeren”.
Volgens Snels zijn de slachtoffers vaak mensen die hun leven goed voor elkaar hadden, met een vaste baan of zelfs een eigen bedrijf. Ze zijn kwetsbaar gemaakt door de overheid, concludeert hij. “Ze zijn aan het kapot gegaan.” Ook de manier waarop het toeslagenincident is afgehandeld, is volgens hem nog lang niet altijd correct.
Snels denkt dat Den Haag nog steeds te weinig oog heeft voor de situatie van mensen. “We hebben regelingen en instituten opgezet met de gedachte: we hebben mensen kapot gemaakt, we moeten snel zorgen voor herstel. Wij hebben wetgeving gemaakt op basis van deze premisse, maar we hebben niet eerst gevraagd: wat is je precies overkomen en wat heb je nodig om je leven weer op de rit te krijgen?"
Hij voegt eraan toe: "We willen constant snel oplossingen vinden als we een probleem tegenkomen. Wij reflecteren nooit werkelijk op wat er is gebeurd. Dit leidt tot een confrontatie tussen de systeemwereld van beleidsmakers en Kamerleden die problemen willen oplossen en de leefwereld van de mensen".
Mensen die het zwaarst getroffen zijn, zouden prioriteit moeten krijgen bij het herstel, zegt Snels. “We hebben het proces steeds complexer gemaakt. Ik begrijp dat, want je blijft nieuwe problemen tegenkomen. Ik stel niet voor om de hele operatie om te gooien, maar zorg ervoor dat ernstig benadeelde mensen eerder geholpen kunnen worden. Ze staan nog altijd achteraan in de rij".
De slachtoffers van het toeslagenschandaal zullen volgens Snels echt geholpen zijn als de politiek minder op het verleden is gericht en meer naar de toekomst kijkt. "Vanaf het moment dat ik deze functie heb aangenomen, heb ik gemerkt dat half Den Haag vastzit in het verleden. Toen ik begon waren er drie parlementaire enquêtes en iedereen was constant bezig met incidenten door eindeloze vragenlijsten naar de departementen te sturen. Er is erg weinig tijd, energie en mankracht voor grote oplossingen, visies en strategieën om anders naar bestaanszekerheid te kijken".
Snels, voormalig Tweede Kamerlid voor GroenLinks, plant in de aanstaande Tweede Kamerverkiezingen in november te stemmen op een partij die zich op de toekomst richt. Het is niet zeker of hij zal stemmen op de linkse samenwerking tussen GroenLinks en PvdA. “Ik zal stemmen op een partij die probeert naar de toekomst te kijken en wil samenwerken”.
Ga verder met lezen
Dit vind je misschien ook leuk
Laat mensen jouw mening weten