De berichten die Hart van Nederland naar buiten brengt, gebaseerd op Haagse bronnen (inclusief PVV'ers zelf), zijn ronduit explosief: er zou sprake zijn van "ruzie en een verziekte sfeer" binnen de PVV-top, met name tussen partijleider Geert Wilders en zijn eigen ministers en staatssecretarissen in het kabinet. Wilders zou geïsoleerd raken, amper nog contact hebben met sommigen, en zien hoe 'zijn' mensen steeds meer naar VVD en NSC toe bewegen. Wekelijkse overleggen zouden zelfs zijn afgeblazen vanwege ruzies. Dit roept direct fundamentele vragen op. Wat is hier aan de hand? Is dit puur, ranzig verraad van mensen die alles aan Wilders te danken hebben? Of is er misschien iets anders, iets strategischer aan de hand?
Volgens de bronnen van HvN is het beeld zorgwekkend. Wilders, bekend als een leider die de touwtjes strak in handen houdt, lijkt de controle over zijn kabinetsploeg te verliezen. Ministers en staatssecretarissen zouden hun eigen koers varen en aansluiting zoeken bij de meer 'gematigde' (lees: establishment) coalitiepartners VVD en NSC.
De populariteit van Wilders onder de eigen achterban daalt volgens peilingen, terwijl bijvoorbeeld staatssecretaris Ingrid Coenradie – die openlijk afstand nam van Wilders' lijn in de lintjesrel en ander beleid doorzet waar Wilders tegen is – juist stijgt en nu even populair is. De kritiek van PVV-minister Barry Madlener op Coenradie bevestigt de interne spanningen alleen maar. Het beeld is er een van groeiende verdeeldheid en tanende autoriteit van de leider.
Als deze berichten kloppen, dan is de eerste, meest voor de hand liggende conclusie er een van puur, ondankbaar verraad. Laten we wel wezen: de PVV-ministers en -staatssecretarissen danken hun positie totaal aan Geert Wilders. Zonder zijn historische verkiezingsoverwinning zaten deze mensen nu niet op het pluche. Hij heeft hen uit (relatieve) anonimiteit gehaald en hen de kans gegeven om te besturen.
Dat zij nu, amper een paar maanden na het aantreden, hun leider zouden negeren, ruzie maken, overleggen afblazen en – erger nog – zouden aanpappen met VVD en NSC (partijen die ideologisch vaak ver van de PVV-kiezer staan), is schokkend en ranzig. Het zou betekenen dat de lokroep van de macht, de baantjes en de acceptatie door het establishment zwaarder wegen dan loyaliteit aan hun leider, hun partij en de kiezers die hen daar hebben gebracht. Het zou klassiek plucheplakkersgedrag zijn, een mes in de rug van Wilders én de PVV-achterban.
Maar er is een tweede mogelijkheid, een cynischer, maar politiek gezien niet heel dom scenario. Zou het kunnen dat (een deel van) deze verhalen bewust gelekt wordt door de kring rond Wilders zelf? Waarom? Om potentiële zondebokken te creëren.
Stel dat het kabinet er niet in slaagt om de hoge verwachtingen waar te maken (en de peilingen wijzen al op groeiende teleurstelling). Stel dat de lastenverlichting tegenvalt, de asielinstroom niet stopt, de klimaatgekte doorgaat. Dan is het voor Wilders electoraal gezien desastreus als hij daar de schuld van krijgt.
Door nu al het beeld te schetsen van 'eigenwijze' ministers die niet naar hem luisteren en liever met VVD/NSC samenwerken, creëert hij een uitweg. Dan kan hij straks zeggen: "Ik wilde wel, maar mijn ministers werkten tegen, ze volgden de linkse lijn van VVD/NSC!" Zo blijft Wilders zelf buiten schot en kan hij de schuld afschuiven. Een riskant, maar mogelijk slim spel.
Wat pleit er tegen deze 'strategisch lek'-theorie? Vooral de details die naar buiten komen. Het gebrek aan contact tussen Wilders en Coenradie lijkt reëel. De openlijke kritiek van Madlener op Coenradie suggereert echte interne wrijving. Het cancelen van overleggen vanwege 'ruzies' klinkt ook authentieker dan een geplande strategie. Het lijkt er sterk op dat er wel degelijk echte spanningen en conflicten zijn, al sluit dat niet uit dat de framing van die conflicten strategisch wordt beïnvloed. Misschien is het een combinatie van beide: echte ruzie die handig wordt uitvergroot of geframed door bepaalde kampen.
Of het nu gaat om verraad of een strategisch spel, het resultaat is hetzelfde: instabiliteit, onduidelijkheid en een groeiende teleurstelling bij de achterban die hoopte op een daadkrachtig rechts kabinet. Interne ruzies verzwakken de onderhandelingspositie van de PVV, maken de coalitie kwetsbaarder en voeden het narratief van de oppositie en media dat dit kabinet gedoemd is te mislukken. Het is slecht nieuws voor iedereen die hoopte op echte verandering.
Steun DDS! De Dagelijkse Standaard vecht tegen de stroom in en brengt u het nieuws en de opinie die de mainstream media vaak voor u verzwijgen. Maar dit belangrijke werk kost geld en wij zijn volledig afhankelijk van de steun van onze lezers. Wilt u dat wij doorgaan? Help ons dan met een donatie via BackMe! Elke bijdrage, groot of klein, helpt ons om uw stem te blijven vertegenwoordigen en de strijd voor een écht rechts geluid voort te zetten. Doneer nu via: https://dds.backme.org/
De waarheid achter de berichten over de PVV-chaos zal misschien nooit helemaal boven tafel komen. Is het ranzig verraad van ministers die hun leider en kiezers in de steek laten voor macht en status? Of is het een sluw politiek spel van Wilders om zijn eigen hachje te redden als het kabinet faalt? Misschien een beetje van beide. Maar wat de oorzaak ook is, de gevolgen zijn nu al zichtbaar: een beeld van verdeeldheid, dalende populariteit en groeiende twijfel over de levensvatbaarheid van dit 'meest rechtse kabinet ooit'. De komende tijd wordt cruciaal.