Onderzoekers krijgen adviesloket voor vermoedens van spionage en manipulatie op onderwijsinstellingen

Het debacle met het onderzoekscentrum van de Vrije Universiteit in Amsterdam, dat deels door China werd gefinancierd, heeft ervoor gezorgd dat onderwijsminister Dijkgraaf nu een adviesloket en een meldpunt in het leven heeft geroepen voor wetenschappers. Onderzoekers die twijfelen of wetenschappelijke uitwisselingen mogelijk met spionage en manipulatie te maken hebben, kunnen hier terecht.

Wetenschappers en universiteiten worden een stukje minder naïef. Iedereen had kunnen weten dat samenwerking met een land als China niet puur om het bevorderen van de wetenschap zou gaan, maar dat er heimelijk politieke motieven mee kunnen spelen. Dat is wel eens eerder gebeurd in Nederland, waardoor Pakistan nu ook kernwapens heeft. Ergens is het dus nogal wonderlijk dat we hier in Nederland nauwelijks aandacht voor hebben gehad na dat incident.

Wetenschappers kunnen nu melding doen van mogelijke spionage en informatie inwinnen over eventuele risico's en dreigingen bij samenwerking met universiteiten van ongure regimes, meldt de NOS. Maar ja, alleen wat richtlijnen en adviespagina's bij een digitaal loket? Daar kan niemand echt wat mee.

Minister Dijkgraaf zet een aardige eerste stap om het probleem van spionage bij onderzoekers aan te pakken, maar het kan hier niet bij blijven. Misschien zou het beter zijn om huidige samenwerkingsverbanden goed onder de loep te nemen en om toekomstige projecten eerst te checken. Het kan namelijk niet zo zijn dat Nederlandse technologie of wetenschappelijke doorbraken zonder enige moeite in landen als China terechtkomen.

Een oproep van de redactie: door de coronacrisis heeft DDS het, net als veel andere websites, ontzettend lastig. Wij willen alles gratis leesbaar houden voor iedereen, waardoor we voor onze inkomsten afhankelijk zijn van reclame. Maar bedrijven hebben financiële zorgen, en hebben dus niet veel te makken. Daar merken wij de gevolgen ook van. Vandaar onze oproep aan u, onze lezers: steun ons alsjeblieft! Via het betrouwbare Nederlandse BackMe-systeem kunt u maandelijks óf eenmalig doneren. Doe dat alstublieft, en help DDS in de lucht te blijven!

Eigenlijk mogen we ons sowieso wel eens af gaan vragen waarom we überhaupt met landen in zee gaan die onze waarden absoluut niet delen. Dijkgraaf lijkt wat dat betreft ook nog een beetje naïef en stelt de wetenschap centraal. Want ja, natuurlijk is het mooi als er kan worden samengewerkt en misschien wel de hele mensheid uiteindelijk profiteert van het eindresultaat. Maar als technologie of ideeën gewoon gejat of misbruikt worden, dan heeft dat toch echt wel even prioriteit.