Pieter Omtzigt en Laurens Dassen (Volt) willen lobbycratie en belangenverstrengeling in de politiek aanpakken. Deze twee zaken vormen de betonrot in onze democratie. Integriteit in de politiek raakt daardoor in het geding.
Het tweespan dient vandaag een tachtig pagina’s tellende initiatiefnota in met tal van aanbevelingen om belangenverstrengeling, corruptie en lobbycratie te voorkomen. De toeslagenaffaire, de dividendbelasting en bewindspersonen die hun baan verruilen om lobbyist te worden laten zien dat dit plan hard nodig is om het tij te keren. Anders zal het vertrouwen in de democratie afnemen met als gevolg lage opkomstpercentages bij verkiezingen.
,,Nederland doet het niet zo goed als we misschien denken. Op een boel vlakken doen we het slechter dan andere landen. Neem de lobby: als je daar niet beter zicht op krijgt, laat je gebeuren dat over heel belangrijke dossiers besloten wordt buiten parlement en kiezer om, door druk van bedrijven of belangengroepen. Kijk naar het plan om de dividendbelasting af te schaffen: het stond in geen enkel verkiezingsprogramma, maar het was er ineens! Hoe dan?”, zegt Omtzigt in een gezamenlijk interview in het AD met Dassen. Dassen voegt daaraan toe: ,,In 2019 werd al geconstateerd dat Nederland een probleem heeft met bestuurlijke integriteit. Dit knaagt aan het toch al lage vertrouwen in de politiek. Alle alarmbellen zouden moeten afgaan, maar ondanks alle mooie woorden over nieuwe bestuurscultuur en radicale ideeën daarover verandert er eigenlijk niets.”
Omtzigt en Dassen willen een adviescommissie in het leven roepen die bewindspersonen bijstaat. Er moet ook een aparte onafhankelijke toezichtautoriteit komen. Deze toezichtautoriteit moet ook boetes kunnen opleggen. De lobbycratie moet ook worden aangepakt. Een lobbyfunctionaris moet alle beïnvloeding bijhouden en er verslag over uitbrengen. Er moet een afkoelperiode van twee jaar komen om bewindspersonen te beletten om als lobbyist weer terug te keren op hun voormalige ministerie of bij een bedrijf aan de slag te gaan dat raakt aan het eerdere ministerschap.
Meer commissies en toezichtautoriteiten zorgen juist voor meer bureaucratie en regeldruk. Het kartel zal blij zijn met dit voorstel dit zorgt weer voor extra baankansen voor uitgerangeerde politici. Alleen het plan om lobbyisme van ex-bewindspersonen aan te pakken heeft een realistische kans van slagen hier hoeft alleen een wet voor gemaakt te worden.