Van Ritueel tot Openbaring: Waarom Maria Lichtmis Meer is dan een Mariafeest
Op Maria Lichtmis, een feest dat teruggrijpt op de traditie van de oude kerk van Jeruzalem, herdenken we hoe Jezus, veertig dagen na zijn geboorte, volgens de Joodse wet aan God werd opgedragen in de tempel. Dit moment markeert niet alleen een vervulling van de wet, maar ook een diepgaande openbaring van wie Jezus is.
Net zoals bij andere hoogtijdagen, zoals Openbaring des Heren en de doop in de Jordaan, wordt hier een facet van de openbaring van Christus gevierd. In de tempel wordt Jezus door Simeon erkend als "het Heil dat God heeft bereid voor de volken" en als "een Licht dat voor de heidenen straalt." Daarom staat dit feest vooral bekend als een feest des Heren, in sommige tradities aangeduid als ‘Ontmoeting van de Heer’, en pas daarna als een Mariafeest.
De term ‘Purificatio’ of ‘Zuivering van Maria’, die in oudere liturgische kalenders gebruikt werd, is inmiddels vervallen. De Nederlandse naam Maria Lichtmis verwijst echter naar de lichtprocessie die ooit werd gehouden ter ere van Maria. Deze processie had echter een diepere betekenis: zij symboliseerde onze reis naar het huis van God, waar wij de Heer ontmoeten "bij het breken van het brood, voordat Hij wederkomt in heerlijkheid."
Een Ontmoeting in de Tempel
“En wie komen Maria, Jozef en Jezus tegen? Simeon en Anna, daar staan ze oog in oog. Met een gebeurtenis die aan een oppervlakte eenvoudig lijkt: een jonge moeder en een vader die een kind brengen voor een ritueel. Maar als je goed kijkt ontdekken we dat we hier de diepte van de eeuwigheid raken. De eeuwigheid, ja.”
Dit moment gaat verder dan een simpel ritueel; het is een ontmoeting die het hart van het christendom raakt. “Want wat hier wordt getoond, is dat het christendom niet een filosofie is of een systeem of een ethiek of een rijtje een opsomming van hoe het aan elkaar zit, het is vooral een ontmoeting. Simeon en Anna ontmoeten niet alleen een principe of een professie maar een persoon – God, die mens is geworden. Die hebben zij ontmoet en die kunnen we nog altijd ontmoeten.”
Simeon, die zijn leven lang heeft gewacht op de vervulling van Gods belofte, spreekt over Jezus als een teken dat verdeelt en verbindt. Tegen Maria zegt hij: “Zie, dit kind is bestemd tot val of opstanding van velen tot een teken dat weersproken wordt, opdat de gezindheid van vele harten openbaar mogen worden. En uw eigen ziel zal door een zwaard worden doorboord” (Lc. 2, 22-40).
Geloof, Hoop en Openbaring
In deze aflevering van de podcast nodigt Mgr. Rob Mutsaerts ons uit om de essentie van dit evangelie te ontdekken. Het verhaal van Simeon en Anna laat zien hoe ontmoetingen met God vaak plaatsvinden in de eenvoud van alledag. Wat betekent deze ontmoeting voor ons leven vandaag? Hoe kunnen we het licht van Christus in onze dagelijkse realiteit ervaren?
De lezingen van deze dag onderstrepen de schoonheid van Gods werken. Psalm 48 roemt Zijn goedheid, Maleachi spreekt over de komst van de Heer in Zijn heiligdom, en de brief aan de Hebreeën benadrukt hoe Christus in alles gelijk is geworden aan Zijn broeders. Het evangelie van Lucas (2, 22-40) sluit af met de woorden van Simeon: “Mijn ogen hebben uw Heil aanschouwd.”
