De Franse denktank
Droite de Demain (Rechts van Morgen) nam een interview af over conservatieve idealen en de Europese Unie. Dit is de Nederlandse versie, de Franstalige zal verschijnen op hun website.
Voordat we beginnen: u kunt
Sid Lukkassen volgen via zijn
Telegram groep, via zijn
nieuwsbrief en financieel ondersteunen als filosoof én auteur
via BackMe.
Hallo mijnheer dr. Lukkassen, kunt u ons uw definitie van
conservatisme geven?
Als het gaat om conservatisme haal ik altijd graag dit citaat aan van de componist Stravinsky: “Gewoontes slijten er onbewust in. Tradities, daarentegen, berusten op een bewuste, weloverwogen overname. Een ware traditie is geen relikwie behorend tot een uitgewist verleden; het is een levende energie waarmee het heden verder bouwt.” Ik leg dit uit als: onderzoek alles en behoud het goede.
Conservatisme in de negatieve zin is behoudzucht als het verdedigen van de status quo no matter what. Vandaag is het overduidelijk dat de gevestigde orde is verloren aan de Lange Mars door de Instituties van the New Left. Het enige conservatisme waar we vandaag praktisch wat aan hebben, is een Nietzscheaans conservatisme: vanuit onze eigen levenslust herscheppen en herijken wij wat we vanuit het verleden krijgen aangeleverd.
De conservatief zoekt een ruimte om zijn waarden te beleven en ziet weinig heil in een groeiende overheid. Maar nu kerk en gezin tegelijk met andere buffers tussen de markt en de staat verdwijnen – geplet tussen bureaucratie en consumentisme – blijft er geen ruimte over om een conservatieve levensinvulling te beleven. Hierom ligt alle hoop in de bouw van een
Nieuwe Zuil. Dit is een belangrijk concept uit de geschiedenis van de Nederlandse staatsinrichting. Het komt erop neer dat we parallelle samenlevingsverbanden moeten opbouwen,
buiten en los van de staat. We moeten een eigen sociale bewegingsruimte afbakenen en een eigen economisch platform opbouwen. Dit is ons antwoord op de
counter-culture en dit doel staat boven het conservatisme als ideologie.
Een Nieuwe Zuil, klinkt dat niet een beetje als afzonderen?
Dit project van herzuiling is inclusief want iedereen mag eraan meebouwen die dit ideaal onderschrijft. Het is belangrijker dan ooit om een onderscheid te trekken tussen de ‘natie’ en de ‘staat’ – waarbij de natie de gewortelde burgerlijke samenleving vertegenwoordigt, en de staat een autoritaire, externe kracht is die naar Chinees voorbeeld probeert om de natie te onderwerpen en te knechten. Ironisch genoeg is het conservatisme dus inclusiever dan het hedendaagse progressivisme. De voormalig GroenLinks-parlementariër Zihni Özdil heeft dit zelfs bevestigd en beschreven in het NRC, de meest linksliberale krant van Nederland, nadat hij mijn grassroots bijeenkomst bezocht.
Voor de culturen waarin het concept ‘Zuil’ als historische herinnering niet bestaat, heb ik geen opwekkend nieuws. Ik heb gepoogd dit de Duitsers aan het verstand te peuteren maar die zijn stomweg te collectivistisch. Zelfs als ze – neem de AFD – overal worden uitgekotst, dan nóg dring het niet door dat ze zich moeten afscheiden en een eigen parallelle wereld moeten scheppen. AFD-stemmers zijn inmiddels met miljoenen, wat méér dan genoeg is voor zo’n initiatief. Maar alsnog blijven ze zich mentaal identificeren met het collectief van de Duitse samenleving die hen afgrondelijk veracht. Gelukkig is de Nederlandse volksgeest pragmatischer en vrijzinniger.
Zo te horen ziet u ook de kwetsbare kanten van het conservatisme?
De meeste conservatieven richten zich totaal op de morele verbetering van de individuele ziel en zijn afkerig van protestmarsen, staatsgrepen en revoluties. Precies dát maakt het conservatisme zwak, want onze tijd is volledig ingericht op het beïnvloeden en aansturen van mensenmassa’s – via (sociale) media, onderwijs, reclame en belastingen. Waar het individu van de massa afwijkt wordt het individu ingekapseld en genegeerd. “Verdeel en heers” zei Julius Caesar. De krachten die de Europese ziel uithollen zijn op een collectief strategisch niveau georganiseerd – dus moet de tegenkracht dat ook zijn.
Iedere vezel van het leven is ‘geliberaliseerd’. Zelfs hoe je je partner ontmoet, waarbij je niets kunt of mag verwachten en waarbij een date een uur tevoren nog kan worden afgezegd. Contracten en banen idem. Dus de conservatief, als iemand die verlangt naar vastigheid en diepe gehechtheid, moet wel revolutionair zijn – de gevestigde orde valt immers samen met een leefwijze die de conservatief afgrondelijk afwijst, namelijk een leefwijze die alle grondvestende verbanden uiteentrekt tot losse atomen die continu worden geaccelereerd. Een conservatieve opstand behelst echter het risico om mee te gaan in de dynamiek van de tegenstander en zichzelf te conformeren aan dat revolutionaire aspect dat wordt bestreden.
Wat bedoelt u daarmee?
Ik bedoel dat conservatieven naar aard en aanleg tegen revolutie zijn – omdat een volksopstand het vertrouwde, bekende en geëigende aan het wankelen brengt – maar onder het huidige regime worden conservatieven gedwongen om revolutionair te zijn. Alles wat ons gevoelens van geborgenheid, geworteldheid, overzichtelijkheid en huiselijkheid zou moeten geven, is immers al linksliberaal geperverteerd.
Laatst kwam er een video van Jacob Geller voorbij, een YouTuber die computerspellen analyseert als vorm van kunstkritiek. Het ging in dit geval over Death of a Salesman, een toneelstuk van Arthur Miller uit 1949. Het punt van dat stuk is dat de hoofdpersoon vreest dat hij mislukt in het leven: voortdurend voelt hij de behoefte om meeslepende verhalen te vertellen over zichzelf en om zijn bescheiden successen op te hypen tot grootse triomfen. Na zijn overlijden blijkt al tijdens de begrafenis dat het allemaal lariekoek was en dat niemand in zijn levenswandel is geïnteresseerd.
Waarom is dit relevant?
Omdat die dude dus een huis bezat, getrouwd was én kinderen had, en alsnog leed aan een knagende onzekerheid. Terwijl vandaag, als je als millennial ook maar één van die zaken bereikt, dan heb je al een levensdoel verwerkelijkt. Linksliberalen hangen voortdurend verhalen op over ‘vooruitgang’ maar daar merk ik weinig van. Als kind las ik ooit een interview waarin iemand toen al opmerkte: “Waar blijven die vliegende auto’s die ons vroeger in de science fiction werden voorgehouden?” Het is moeilijker dan ooit om je hoofd boven water te houden en woningen zijn onbetaalbaar. Als je niet in cryptovaluta hebt belegd maakt de inflatie je door het krankzinnige ECB-beleid helemaal kapot.
Het is dus relevant omdat mijn generatie slechts kan dromen van zo’n overzichtelijk huisje-boompje-beestje middenklasse leven. Een (vroeger linkse) vriendin vatte de essentie toen ze zei: in Nederland bestaat er voor babyboomers een socialistisch Rijnlands stelsel en voor de rest een neoliberaal Angelsaksisch stelsel.
Dit herleidt u allemaal uit dat theaterstuk?
Dit punt van Death of a Salesman dient als inleiding tot een nóg belangrijkere waarneming. Namelijk dat ons hele leven door verschillende krachten uiteengetrokken wordt, heen en weer geslingerd tussen uiteenliggende loyaliteiten, gefragmenteerd tot gecompartimentaliseerde identiteiten. Zodoende blijkt er, met het verstrijken van de tijd, veel te zeggen voor de klassiek marxistische positie. Ik bedoel niet hun visie op de arbeidswaardeleer maar op het belang van economie. En dat de inrichting van de economie onze culturele verwachtingen stuurt – bijvoorbeeld qua relaties en rolpatronen.
De partner waarmee ik acht jaar samen was, had een dubbele nationaliteit (Frans en Cypriotisch), woonde met mij in Nederland en werkte in België voor een Amerikaanse ‘Law Firm’. Omdat ik bij de Radboud Universiteit Nijmegen en bij de VVD ondanks een jarenlange inzet nauwelijks vooruit kwam, kon ik haar geen duidelijk toekomst perspectief bieden. Zij kreeg in Brussel een bijzonder goed contract aangeboden. Vanuit mijn positie kon ik daar, vanwege de cancel culture, geen zinnig argument tegen inbrengen. Ik gunde haar haar ambities maar begreep ook dat dit veel reizen, hectiek en werkstress zou opleveren. Het was kortom geen voedingsbodem voor het aanleggen van wortels. Ook ontbrak een gemeenschap rondom ons als inbedding van een toekomstig gezin.
U verhuisde toen naar Brussel en kon daar niet aarden als conservatief?
Het betekende dat we vanuit Nederland terug naar Brussel zouden verhuizen. Hoewel ik op dat moment zeer gelukkig was – achteraf bezien was het de gelukkigste periode in mijn leven – voelde ik al aan dat dit op den duur tot onheil zou leiden. Maar goed, terugkeren naar Brussel was voor mij ook een kans om mijn netwerk te verdiepen. Wel zou het me helaas op afstand stellen van mijn vrienden en familie. Dit betreurde ik, want als kind had ik een hechte band met mijn familie – en nog steeds. Mijn kinderen wil ik een dergelijke worteling ook gunnen, terwijl Brussel een identiteitsloze enclave is van kosmopolitische expats, niet-Westerse allochtonen en verfranste Vlamingen die vervreemd zijn van hun wortels.
Eenmaal in Brussel raakte mijn partner steeds meer opgezogen in haar corporatistische ‘ratrace’ multinational bedrijfsomgeving, terwijl ik juist verlangde naar gemeenschap en worteling. Inmiddels ben ik samen met een vrouw die in Japan aan internationale duurzaamheidsprojecten werkt en enige maanden in Slovenië op uitzending was.
Zo ‘cynisch’ mag je eigenlijk niet denken, toch vraag ik me af wat de toekomst brengt. Wat houdt het nog in om in deze wereld ‘conservatief’ te zijn? Als je ervoor kiest om in je lokale omgeving te daten, dan krijg je sowieso van doen met woke-vrouwen. Zelfs als de vrouw zélf niet woke is, is er altijd wel iemand in haar nabije omgeving die er vanuit ideologische motieven alles aan doet om de relatie met jou als ‘conservatief’ op de klippen te drijven. Dat win je nooit, want uiteindelijk is de strijd om het hart van je geliefde dan een strijd tegen de hele maatschappij. Vanzelf kom je uit op internationaal relatieverkeer. Als je als ‘rechtse’ man van het leven houdt dan kom je bijna onvermijdelijk uit bij het daten met Aziatische, Latijns-Amerikaanse en Oost-Europese vrouwen. Dit zie ik veelvuldig om mij heen. De weerstand hiertegen berust op de levensontkenning van ‘incels’, ‘trad-boys’, ‘keyboard warriors’ of hoe je hen ook wil noemen.
U stelt dat het conservatisme nog kan leren van het marxisme?
Ik keer terug naar die marxistische analyse. Conservatieven gaan uit van vormen van traditie en natievorming die verankerd zijn binnen een lokale, geografisch bepaalde gemeenschap. Maar door de digitalisering van de economie verandert dit totaal. Facebook-CEO Mark Zuckerberg kondigt zijn project ‘Horizon’ aan. Sinds tien jaar leven wij bemiddeld via beeldschermen en nu komt virtual reality. Die beelden worden nu volledig ‘immersive’ in digitale werelden, hologrammen en 3D-omgevingen. Verschillende ideologieën gaan verschillende 3D-werelden vormgeven. Voor onze sociale identificatie gaat dat onmetelijk belangrijker worden dan een pasje met daarop de naam van een geografisch bepaalde staat.
Op een globale schaal zal lokaliteit van een ondergeschikt belang worden en ik vermoed dat bijgevolg ook onze relaties volledig gecompartimentaliseerd zullen raken. Polyamore relaties zullen bijvoorbeeld steeds meer gangbaar en maatschappelijk geaccepteerd raken. Ik ben benieuwd hoe deze plotstructuren in de soaps en romans van de nabije toekomst zullen worden uitgebeeld. Vandaag volgen die nog meestal het ‘Romeo en Julia’ model van de monogame romantiek.
Ook LGBTQ+ was nog maar het begin – door de voortschrijdende digitalisering van identiteit zullen mensen zich toenemend identificeren met wezens die tot voor kort alleen een rol speelden in fantasy en science fiction. Als je dit ‘escapisme’ noemt, dan zal dat voor die personen beledigend zijn, omdat hun belevingswereld méér samenvalt met die digitale identiteit dan met het ‘real life’ baantje dat ze daarnaast doen om aan geld te komen. Uiteindelijk wordt zelfs dat real life baantje vervangen door digitale dienstverlening – dan zijn we totaal overgegaan van ‘Zijn tot bezit’ naar ‘Zijn tot schijnen’, om met de Franse filosoof Guy Debord te spreken.
Zo bezien sluit het conservatief verhaal inderdaad goed aan bij de marxistische vervreemdingsleer…
Onder dat ‘Horizon’-project van Zuckerberg sluimert een onderhuidse klassenstrijd. Want het liefst willen de meesten van ons een huis met een gezin en een gazon. Zoals onze ouders dat hadden en zoals dat ons tijdens onze jeugd als ‘normaal’ leven werd voorgehouden. Maar kennelijk krijgen we niet meer dan een klein appartementje of een gehuurde kamer: het is verleidelijk om dan in een virtual reality wereld op te gaan en daar naar een tropisch eiland af te reizen. En ergens háát je jezelf omdat je daar genoegen mee neemt maar het voelt aan als zo gemakkelijk, vanzelfsprekend en voor-de-hand-liggend om er tóch in mee te gaan. Want iedereen doet het…
Eigenlijk is dit allemaal terug te brengen tot een uitspraak die mijn boertje deed toen hij werkte in een McDonald’s op het Leidseplein in Amsterdam. Hij werkte daar als Nederlander tussen buitenlanders. De werktijden waren bizar en maakten het onmogelijk om een normaal sociaal leven te onderhouden met enige regelmaat. Hij ontdekte dat zijn collega’s hier genoegen mee namen omdat hun belevingswereld zich elders afspeelde: via mobieltjes onderhielden zij contact met het thuisfront, die in een andere tijdzone zaten. Het zijn dus de economische krachten – immigratie, digitale technologie en globalisering – die de leefpatronen mogelijk maken die op den duur ook aan de rest van de maatschappij worden opgedrongen.
Vertel ons over de geschiedenis van Nederland – is het conservatisme daarin sterk aanwezig?
Nederland is ergens een diep conservatief land, maar dit weet men eigenlijk niet. Het is zo ongeveer de eerste burgerlijke democratie van Europa, en is dit altijd gebleven. Men moet begrijpen dat Nederland als handelsnatie het rijkste en invloedrijkste land ter wereld was toen Engeland, Frankrijk en Duitsland verscheurd werden door burgeroorlogen. Toen de Verlichting aanbrak hadden die landen een inhaalslag gemaakt en begon er voor Nederland een tijd van verval. Hoewel Nederland binnen Europa het belangrijkste doorgeefluik was van Verlichtingsgedachten en publicaties, bleven de Nederlanders zelf dichterbij het koopmanscalvinisme.
Dit verklaart waarom negentiende-eeuwse stromingen als het Réveil, een orthodox-protestantse opwekkingsbeweging, en de ARP (Anti-Revolutionaire Partij) – de eerste politieke partij van Nederland en tevens eentje die stelling nam tegen het gedachtegoed van de Franse Revolutie – zo invloedrijk werden. Nederland was lange tijd een sterk verzuild land met een machtig christelijk establishment.
Als mensen vandaag aan Nederland denken, zien ze voor zich de Amsterdamse grachtenpandjes, het nachtleven met haar coffeeshops en gelegaliseerde prostitutie. Toch is Nederland óók het land waar Johan Van Oldenbarnevelt onthoofd werd door de contraremonstrantse Maurits, van de reactionaire Isaac da Costa en het land waar Abraham Kuyper – voorman van de ARP – duizenden volgelingen had. Kuyper is
naast Nietzsche en Gramsci de belangrijkste inspirator en grondlegger van de herzuilingsgedachte.
Een conservatieve burgerlijke democratie – en een burgerlijke democratie, überhaupt – kan echter uitsluitend bestaan op de grondvoorwaarde van een brede middenklasse. Toen de socialist Pieter Jelles Troelstra in 1918 een socialistische revolutie uitriep, ging de middenklasse massaal de straat op voor God, het Vaderland en Oranje. Nu verdwijnt dat maatschappelijke anker door een perfect storm van meerdere factoren. Het voert te ver die hier te ontleden. Derk Jan Eppink, parlementslid namens JA21 en eerder voorzitter van VVD New York en Europarlementariër voor FvD en Lijst Dedecker, weet ervan: voor hem verrichte ik een diepteonderzoek naar de moord op de middenklasse.
Ziet u dit ook terug in de actuele ontwikkelingen?
Neem nu alleen de lockdown – wat betekent dit? Mensen lopen minder door winkelstraatjes en gebruiken vooral online diensten om spullen te bestellen. Wie goed zichtbaar is op de grote zoekmachines, wint: de Bol.coms en Amazons van deze wereld. Groot wordt groter. In de kunstmatige economische omgeving die door de lockdown ontstaat, gaan middenklassers failliet. De grote spelers kunnen die zaken gemakkelijk opkopen voor een kunstmatig lage prijs. Een koffietentje gaat bankroet en er komt een Starbucks voor terug waar men niet doet aan ‘Kerstwensen’ maar aan ‘fijne winterwensen’.
Velen zien in de populariteit van partijen als FvD en PVV een wederopstandig van het conservatisme, maar welbeschouwd is het klassiek conservatisme bezig met een doodsstrijd. De economisch-maatschappelijke orde verdwijnt die dit klassiek conservatieve wereldbeeld droeg. Op het graf van het klassieke conservatisme zal een nieuwe plant ontkiemen. Het doel van mijn werk is die plant intellectueel te bewateren.
Conservatisme wordt tegenwoordig vaak geassocieerd met ‘populisme’ – terecht of niet?
Bij ‘populisme’ stijgt een beeld op van “het rauwe volk dat op de harde straatstenen zijn eigen lot kiest”, om Oswald Spengler te citeren. Ik zei al dat conservatieven niet houden van staatsgrepen en opstanden. Toch is zo’n opstand of zo u wilt ‘conservatieve revolutie’ inmiddels de enige weg voortwaarts. De conservatief moet zijn behoudzuchtige veren afschudden en tot openlijke revolutionair worden: hij of zij moet de gevestigde orde resoluut en onomwonden afwijzen. Dit is net als Jezus die zegt: “U moet bereid zijn uw ouders te verlaten om mij waardig te zijn.” Het heeft totáál geen zin meer om te proberen door te modderen met de bestaande instituties. Binnen de bestaande maatschappelijke instellingen kun je als ‘conservatief’ je ei niet meer kwijt.
Wie daar probeert om vanuit conservatief gedachtegoed (of zelfs maar de mildste versie daarvan) scheppingsdrang en creativiteit uit te leven, krijgt zovéél tegenwerking dat je alle lust tot scheppen verliest. Daarom moet je niet denken in termen van behouden, maar van opofferen. Voor de ‘conservatief’ voelt dit contra-intuïtief aan, maar: The way forward is to sacrifice. Zoals het personage Senator Armstrong het verwoordt in de epische videogame Metal Gear Revengeance (2013): “There’s no saving it – we have to burn it down!”
Een prachtig boek over ditzelfde thema – hoe kom je tot scheppen in een wereld waarin je wordt tegengewerkt door alle instituties die juist bedoeld zijn voor cultuurcreatie en cultuurbehoud – is de roman The Fountainhead, in 1943 gepubliceerd door Ayn Rand. Het personage Gail Wynand belichaamt dit punt. Als bezitter van een media imperium ontdekt hij gaandeweg dat hij moet buigen voor de platte smaak van de brede massa, de pragmatische risicomijding van investeerders en de ideologische grillen van de linkse intelligentsia. Buigt hij niet, dan verliest hij alles. De les is uitdrukkelijk dat Wynand niets bezit, maar dat honderdduizend onzichtbare en middelmatige onderkruipers zijn ziel bezitten.
Dit alles meegerekend is het duidelijk dat de linksliberale elite een totalitaire staat opbouwt en dat deze elite kijkt naar China als voorbeeld. In EU-beleidsvoorbereiding is ‘The Great Firewall’ reeds als navolgbaar voorbeeld aangehaald: zie
deze bron (blz. 37 en 40). Social Credit systemen worden ingevoerd terwijl wij hier dit gesprek voeren. Het maakt verder niet uit of je jezelf ‘conservatief’ noemt of ‘populist’, of ‘nationalist’, ‘patriot’, ‘libertair’ of wat dan ook.
Iedereen heeft er een existentieel belang bij om dit systeem te stoppen voordat het te laat is, en het is al bijna te laat.
Waarom zegt u, “bijna te laat”?
Er groeien nu generaties op zonder herinneringen aan het ‘Vrije Westen’ zoals wij dat kenden – de Chinese bevolking bewijst dat het mogelijk is om onderdrukking volledig te verinnerlijken. Zie ook hoe snel het is gegaan met Hong Kong. De hele wereld ziet dat alle grootspraak over ‘vrijheid’ lege retoriek is als er niet every step of the way keihard voor wordt gevochten. Kortom: use your rights or lose them. De grote Amerikaanse staatsman Thomas Jefferson schreef: “The tree of liberty must be refreshed from time to time with the blood of patriots and tyrants.” Dit is vandaag behoorlijk letterlijk te nemen.
Komt bij dat die onderdrukkende regimes nu gebruik maken van de diensten van Big Tech, die meer data over ons hebben dan waar Hitler, Stalin en Mao ooit van konden dromen. Zodoende zal het een gritty strijd worden, maar hij is te winnen. Die boa’s, ME’ers en soldaten staan daar immers om hun huur te kunnen ophoesten, niet omdat ze oprecht geloven in Macron of Rutte en het gevoerde beleid. Laat staan dat ze daarvoor willen sterven. Elke ordehandhaver met een beetje vaderlandsliefde in zijn borst ziet dat de immigratie- en bevolkingspolitiek totaal zijn ontspoord en dat het dweilen is met de kraan open. Als de elite eenmaal gerobotiseerde legers kan inzetten, verandert dit vooruitzicht. Stel dus niet uit tot morgen wat vandaag al te doen staat. Zie Hamlet: “Why yet I live to say ‘This thing’s to do,’ Sith I have cause, and will, and strength, and means to do’t.”
Is de nationale soevereiniteit nog verenigbaar met het proces van de Europese Unie?
De voorgaande jaren werkte ik als beleidsadviseur voor de ECR (European Conservatives and Reformers) op het Europees Parlement. Groot-Brittannië fungeerde altijd als ‘de verantwoordelijke rem’ op de Europese ambities van de kosmopolitische elite en van de institutionele technocraten. Inmiddels zijn de Britten vertrokken en dit heeft twee direct voelbare gevolgen. Ten eerste dat geen enkele grote speler die ambities tot Europese eenmaking nog afremt. Ten tweede dat Polen niet meer in balans gehouden wordt door de aanwezigheid van Britse conservatieven binnen de ECR.
Het ‘conservatieve’ beleid binnen het Europarlement gaat nu om het binnenslepen van zoveel mogelijk economische voordelen voor Polen: desnoods ten koste van de portemonnee van hun West-Europese bondgenoten, die fiscaal behoudend zijn. Dit bondgenootschap tussen Poolse conservatieven en West-Europese eurosceptici is inhoudelijk een farce. Iedereen weet dat Polen onder geopolitieke pressie uiteindelijk moet kiezen tussen Rusland of de EU, en dan zal kiezen voor de EU. De partijen die zich bij de Poolse conservatieven aansluiten, doen dit omdat ze liever tot die club behoren dan zich te afficheren met partijen als Front National, de PVV van Geert Wilders of het Vlaams Belang.
Dat fiscaal conservatieve verhaal is volgens u binnen de huidige EU een doodlopende weg?
Via de coronabonds werkt de EU toe naar ‘eigen middelen’ en wordt zo minder afhankelijk van de lidstaten. Ook leent de EU van kapitaalmarkten: feitelijk een schending van artikelen 310 en 311 van de EU. ‘Somebody stop me’, redeneren de eurocraten, wat niet zal gebeuren. Want zoals gezegd zijn de conservatievere lidstaten in Centraal- en Oost-Europa immers nog altijd netto ontvangers.
Omdat de zuinige landen nu totaal outvoted en outnumbered zijn binnen de EU, is de enige manier om een land als Nederland binnen boord te houden door premier Rutte PR-cadeaus te geven in ruil voor het laten bloeden van de Nederlandse belastingbetalers en spaarders voor de EU transferunie. De elite sticht de media-werkelijkheid van het ‘keihard onderhandelende zuinige Noorden’ en de media spannen zich in om de noordelijke bevolking in die mediawerkelijkheid te vangen. Rutte wordt neergezet als “meester onderhandelaar” en media likken zijn bilnaad tot aan de endeldarm schoon.
Buiten dan wat oppositie voor de beeldvorming blijkt de rol van het conservatisme binnen de EU voorlopig onbeduidend. Kunt u nog een voorbeeld geven?
Een Europarlementariër als Geert Bourgeois (N-VA) gaf een interview op
Doorbraak waarin hij hoog opgaf van “
inbrengen en meewegen”. Dat gaf intern wat consternatie, want feitelijk was hij op dat moment al keihard buitenspel gezet in de commissie AFCO. Toen de grote EU-burgerconferentie werd aangekondigd hadden de communistische, sociaal-democratische, christen-democratische, groene en liberale families al samen een deal gesloten. ECR en ID moesten het maar uitzoeken – zij werden uitgesloten van vergaderingen en kregen niet eens de stukken. Daar sta je dan met je “hervormen” en “meewegen”.
Nu zeg ik dit niet om Bourgeois omlaag te halen als politicus, maar om de discrepantie aan te tonen tussen de politieke realiteit en de beeldvorming naar buiten toe. De ‘conservatieve’ krachten zoeken binnen het Europees verband wanhopig naar een legitimiteit die daar stomweg niet te halen is. Op het niveau van beleidsbepaling zijn ze al lang uit het script geschreven, maar ze moeten hun kiezers toch iets voorhouden, nietwaar?
Hoe kan het dat de verkiezingsretoriek en de bestuurlijke realiteit zó uiteen lopen?
Deels is dit ook simpelweg een kwestie van personeelsaanwerving. Wie komen er af op baantjes bij multinationale organisaties zoals de EU? Wereldburgers, avontuurlijk ingestelde mensen met een grootstedelijk leefpatroon die in een losse relatie staan met hun wortels. Mensen die de sirenenzang van de metropool en de carrièrekansen volgen in plaats van de kalme melodie van huis en haard. Zelfs als een Europarlementariër uit een conservatief plattelandsdorpje wordt gekozen, dan moeten ze dit soort mensen inhuren omdat deze types de dossiers kennen en weten hoe de bestuurlijke processen werken.
Ook spreken ze binnen de EU meer dan tien verschillende talen. Zelfs als een vertaler zijn uiterste best doet om een conservatieve toespraak getrouw weer te geven, zal dit minder goed lukken dan met een linkse speech, omdat ze in hun opleiding en leefmilieu veel meer aan linkse ideologie en links vakjargon zijn blootgesteld. Het geheel wordt vanzelf linkser en linkser – zoals gezegd: There’s no saving it.
Gelooft u in een Europa van naties of in een meer federalistisch Europa?
Nu komen we op
Auf dem Weg ins Imperium (2014) van prof. David Engels. De strekking is dat Europa onvermijdelijk steeds meer een ‘empire’ wordt. De eerder genoemde Derk Jan Eppink, grondlegger van het ‘
eurorealisme’, schrok zich een hoedje toen hij de analyses las die Engels had geschreven in opdracht van ECR.
Het is inderdaad een dwingende conclusie die de meeste burgerlijke conservatieven rauw op het dak valt: ofwel de EU wordt tot ‘
grossraum’ c.q. ‘
empire’, ofwel de EU valt uiteen in kleinere staatjes en naties. Die dobberen dan nog een tijdje semi-onafhankelijk op de geopolitieke golven van de spanningen tussen de VS, Rusland en China, totdat ze naar alle waarschijnlijkheid alsnóg worden ingelijfd binnen een grotere macht. Tekenend is dat zelfs de ALDE-voorman Guy Verhofstadt inmiddels
spreekt in termen van imperia.
Tegelijk wordt de coronacrisis overal aangegrepen om op alle vlakken beleid naar een federaal EU-niveau te tillen. Van Mark Rutte tot Boris Johnson: politici en andere invloedrijke figuren spreken allen over een Great Reset en roepen: “Build Back Better!” De burgerlijke conservatieven zijn in een achtbaan gestapt en kunnen nu geen rem meer vinden. Bij de invoer van de euro bleek al dat je onmogelijk een gezamenlijk monetair beleid kunt voeren als iedere lidstaat zijn eigen begrotingsdiscipline voert. Omdat er dus geen officieel politiek mandaat is voor zo’n begrotingsbeleid, voert de ECB nu een eigen monetair beleid, en bepaalt zo de economische koers zonder dat daar enige democratische controle op bestaat. Vanuit het parlement kritiek leveren op dit feit is even effectief als huilen naar de maan.
Laatst zagen we Joost Eerdmans, leider van het eerder genoemde JA21. Die werd geïnterviewd over wat hij vond van verplichte vaccinaties en verplichte coronapassen op het werk – iets wat zijn Europarlementariërs, de overgelopen FvD’ers, absolúút niet willen. En Eerdmans eigenlijk ook niet. Helaas heeft hij zijn ziel al eerder in het proces verkocht, door mee te gaan in het QR-code discours; nu vecht hij vanuit de achterhoede zonder ammunitie. Steeds is de angst om ‘radicaal’ over te komen en te worden uitgesloten van de macht, maar helaas voor hem ligt de waarheid hier niet in het midden. Men heeft zich uitgeleverd aan de morele corruptie van de glijdende schaal naar een totalitaire staat. In het interview toont zijn lichaamstaal dat hij de ineenstorting van “deugend rechts” voelt naderen.
Hoe ziet u de EU in geopolitiek opzicht, vanuit een conservatieve wereldbeschouwing?
Hier komen we terug op de onhoudbaarheid van de Poolse positie. Hierover zat ik om tafel met de hoogste piefen van de ECR. Zij blijven zich afzetten tegen partijen als Front National, PVV en AFD omdat ze vinden dat die te dicht aanschuren tegen Rusland. Dat is vanwege het communistisch bezettingstrauma, dat ook volledig te begrijpen is.
Maar nu even realistisch. Amerika en Canada liggen aan hun kan van de Atlantische Oceaan: Europa hangt als klein landplakje aan het wereld-eiland, vastgeklonken aan machten zoals Rusland en dan Turkije, Iran en China. Als het erop aankomt zijn dat – qua beschavingsmodel – echt niet de vrienden van het Westen. Het zou dus geopolitiek wel allerstomst zijn om Rusland in de armen van China te drijven. Voor Europa althans. Dat maakt niet dat ik Rusland goedpraat: dit is simpelweg de enige steekhoudende geopolitieke benadering.
Hoe zit het dan met de trans-Atlantische band?
Wat de VS betreft, gaat Polen ervan uit dat de NAVO eeuwigdurend is en dat Amerika ons altijd zal beschermen. Maar dit is een mythe, want de bevolkingssamenstelling van de VS verandert drastisch,
zoals president Joe Biden al onderstreepte. Het deel van de Amerikaanse bevolking dat van Europese afkomst is, is spoedig geen meerderheid meer. Dit betekent dat de gevoelsband tussen de VS en de EU verzwakt, en dat de VS zich meer op Azië, Afrika en Latijns Amerika zal oriënteren. Dat is niet verrassend want dat zijn groeiende bevolkingen en groeiende afzetmarkten, terwijl de EU in rap tempo vergrijst. Dat het conflict in de Stille Zuidzee de Amerikaanse militaire aandacht opslorpt, is alvast een voorbode.
Vroeg of laat zullen de Europese landen dus met een realistische Rusland-politiek moeten komen. Zeg je dit tegen die hoge piefen, dan maak je plekke mee wat George Orwell “dubbeldenk” noemt. Hun wereldbeeld is vastgeroest in de Koude Oorlog en kan dit domweg niet verstouwen.
Tellen we al deze zaken op, dan blijkt dat veel mensen domweg te pussy zijn om toe te geven hoe ernstig het gesteld is met Europa: zij durven niet onder ogen te zien dat onze leefwijze als het ‘Vrije Westen’ ingrijpend en onomkeerbaar wordt vernietigd. Het is niet eens een kwestie van ideologie, maar van karakter – wat de Oudgriekse filosoof Plato noemt ‘Thymos’. Het is echt tijd dat we hard gaan strijden. Ook heeft het steeds minder zin om mensen met argumenten te bewerken. Want wie het kán zien, die ziet het al, en wie het niet ziet, die kan het niet zien vanwege zijn laffe aard. Het is precies zoals de Bijbel zegt: velen worden geroepen, weinigen zijn uitverkoren.
Wordt uw land ook getroffen door een sociale kloof?
Met de psychiater dr. Esther van Fenema voerde ik een interessant gesprek over ‘kosmopolitisme als nieuwe politieke as’. Het is te vinden op het
YouTube-kanaal van Café Weltschmerz. Het komt erop neer dat niet meer ‘socialisme versus kapitalisme’ de as is die de politieke polariteit bepaalt, zoals tijdens de Koude Oorlog. In de politieke orde die nu aanbreekt staat geworteld patriottisme tegenover globalistisch wereldburgerschap: de honkvasten tegenover de kosmopolieten. Dát is nu de dominante polariteit waar de politieke krachten zich rond zullen consolideren.
Hier valt een interessante analyse uit te slepen, de Franse filosoof Foucault stelde bijvoorbeeld dat mensen uiteindelijk op zoek zijn naar een wijze om als subject te bestaan. Het voert wat ver om dit nu uiteen te zetten, maar het komt erop neer dat de vroegere communisten, marxisten en socialisten, hun vertrouwen verloren in de arbeiders als groep die in opstand moest komen tegen het burgerlijke kapitalisme. Want de arbeider was afgekocht met goedkope wegwerpproducten uit China en een jaarlijkse strandvakantie in Spanje. Die communistische revolutie ging er in het Westen gewoon niet komen, precies zoals de Italiaanse revolutionair Antonio Gramsci al tegen Lenin had gezegd. En die dus geen bolsjewistische revolutie wilde zoals in Rusland, maar in het Westen een ‘Lange Mars door de Instituties’ voorstelde.
Geïnspireerd door de Frankfurter Schule werden er toen diverse andere groepen bijgetrokken: pedoseksuelen (Cohn-Bendit), transseksuelen, feministen, moslims, immigranten, you name it. Het nieuwe links (New Left) werd een unholy alliance van iedereen die een appeltje te schillen had met de blanke heteroseksuele man als boeman van de geschiedenis (de absolute ‘kolonist’ en ‘onderdrukker’) – dit is de Frankfurter Schule theorie van de ‘Herrschaft’.
Doelt u met die ‘manieren om als subject te bestaan’ op identiteitspolitiek?
Dat is gewoon marketing. Je verknipt je identiteit en gaat deelaspecten daarvan breed uitmeten om maatschappelijke aandacht te krijgen. Ben je homo, trans, vegan, enzovoorts – vandaag noemen we dit ‘woke’. Dit is allemaal prima te vermarkten want mensen betalen hier grof geld voor. Kapitalistische CEO’s hoesten tienduizenden euro’s per jaar op om hun kinderen naar woke universiteiten te sturen. Een progressieve hipster legt graag meer dan tien euro neer voor stukjes onbespoten appel op een schaaltje, maar wil nog niet dood gevonden worden in één of ander kleinburgerlijk traditioneel Chinees restaurant.
Onderaan de streep blijft dus die arbeider over, de flexwerker, de immigrant die net zijn integratiecursusje heeft afgerond. Die is intussen wel nieuwsgierig wat er nu van die klassenstrijd is overgebleven. Want dat project van de Frankfurter Schule is gewoon geïncorporeerd binnen het globale kapitalisme. Dreigen er ergens onderbetaalde arbeiders van een dak te springen? No problem – dan komt het bedrijf gewoon met statements over homorechten en inclusiviteit voor transpersonen. Een paar genderneutrale toiletten installeren, her en der wat bomen planten, wat putjes slaan in Afrika, de PR-afdeling gaat er overheen en klaar is kees.
En die dude waar het om te beginnen allemaal om te doen was, houdt nog steeds een stuk maand over aan het einde van het geld. Hij leeft van salarisstrookje naar salarisstrookje en als zijn wasmachine het begeeft is hij fucked. Maar die arme mensen krijgen nu ook nog te horen dat ze sober moeten leven voor het klimaat en dat het heel nobel is dat ze niet een huisje-boompje-beestje middenklasse leven kunnen leiden zoals hun ouders dat wél konden.
Vlees, energielasten, brandstof – ondanks de technologische vooruitgang wordt alles duurder. Dit komt door de concurrentie op grondstoffen met China maar ook vooral door de bureaucratische controledrang van kosmopolitische elites. Die willen zogezegd de wereld redden met een centraal gestuurde planeconomie en een technocratische utopie. De geschiedenis leert echter dat wie de wereld wil redden, meestal een excuus zoekt om de wereld te overheersen.
De les hieruit is dat de economische ‘underprivileged’ niets hebben aan identiteitspolitiek uitgevent door geprivilegieerde kosmopolieten. Dit is ook waarom zwarte Amerikanen zich met een meer open geest oriënteerden op Donald Trump dan op de eerdere Republikeinse presidentskandidaten. Links verliest zijn grip op de situatie en slaat om zich heen met beschuldigingen van racisme. Maar het ketst af op de mensen – ze hebben intussen andere zorgen.
Wat is uw visie op de rechtervleugel van morgen?
Inmiddels is het ‘erop of eronder’. Niet de argumenten zullen hier de doorslag geven, maar de wilskracht, de levensfelheid, de strijdbereidheid en het idealisme van de wedijverende partijen. Geen kwestie dus van intellectuele hoogstandjes maar de brute realiteit van levenslust en doodsdrift. Het is ook gewoon een vraag van wie de infrastructuur beheerst, oftewel de mainstream media, sociale media en Big Tech, om te bepalen welke informatie de burgers nog bereikt. Ook dat ga je niet veranderen door nog meer argumenten te publiceren – je zult toch echt de fysieke infrastructuur tot doelwit moeten maken.
Desondanks ga ik door met analyses publiceren omdat het mijn plicht is naar de mensheid om de ondergang van de Westerse beschaving te chroniqueren. De Aziatische wereldrijken zullen mijn werken lezen zoals de middeleeuwers Juvenalis bestudeerden om de decadentie en ineenstorting van het Romeinse Rijk te begrijpen.
Daarnaast geloof ik niet in wat mijn vriendin Els noemt “trad boys”, dit zijn mensen die willen strijden “tegen de moderne wereld”. De einduitkomst van hun wereldbeeld is dat we weer in een middeleeuwse bedstee gaan wonen terwijl China ondertussen de hele wereld opkoopt en we alsnog als drones zullen leven. Bovendien: we zijn zelf al modern, onze drang om de moderniteit te overstijgen is ingegeven door de ervaringen die we ermee hebben.
Uiteindelijk kom je uit bij de schilder die het doek wil leegvegen om vanaf een nieuw nulpunt te beginnen, maar die het doek nooit kán leegvegen omdat hij dan ook zijn eigen ervaringen zou moeten uitwissen, en alles dat hem aanspoort tot überhaupt het maken van het schilderij. Het is precies zoals de Spaanse wijsgeer Ortega y Gasset uiteenzet in zijn werk over de massamens. In de geschiedenis van de oorlogsvoering zal het kanon onvermijdelijk winnen van de lans, het is de volgende stap in de volgorde der dingen. Wie conservatisme interpreteert als ‘terug de geschiedenis in’, zal alle fouten die daarna volgden herhalen. De enige weg voorwaarts is de weg erdoorheen – wees afgrondelijk, wees Nietzscheaans!
Heeft u nog een laatste tip aan onze lezers?
Jazeker – keihard strijden, de tijd breekt aan.