We horen het Geert Wilders, PVV, vaak zeggen: “Rutte is een leugenaar”. Heeft hij gelijk? Ik neem een aanloopje.
De Duits-Amerikaanse Joodse politiek filosoof Hannah Arend (1906-1975) toont in haar boek “Eichmann in Jerusalem”, 1963, aan dat gesloten systemen met sterke machtsverhoudingen hun eigen morele kompas ontwikkelen dat op hun beurt het individuele geweten van de leden vormt. De voorbeelden dat dit correct is, zijn legio. In de katholieke kerk veelvuldig seksueel misbruik, in het bedrijfsleven, in de sport (turnen), in het verenigingsleven en vooral in de politiek, zoals Hannah Arend zo loupe zuiver blootlegde voor de misdrijven in de Tweede Wereldoorlog.
Wangedrag kan plaatsvinden gesanctioneerd door de groep. Dit verschijnsel doet zich ook in de Nederlandse politiek voor. De individuele leden van de groep, de politieke partijen, verschillen op diverse onderwerpen van mening, maar vormen een gesloten front in de richting van rechtse partijen, via een cordon sanitaire. Thierry Baudet noemt dit terecht “het Kartel”. Rechtse partijen worden per definitie buitengesloten. Partijen binnen het gesloten systeem gaan liever met tegenzin akkoord over een politiek item, dan rechtse partijen mee te laten beslissen. Verketter ze, noem ze extreem rechts, racist en fascist, “wie zijn die mensen”. Vele kiezers blijven bij voortduring buiten spel staan. Geen wonder dat het vertrouwen tot een absoluut dieptepunt daalt. Het is bedroevend.
Ieder systeem dat deze gesloten kenmerken vertoont wordt op den duur een instituut in verval. Is de Nederlandse politiek een instituut in verval? Ja, weldegelijk. Het vertrouwen in de Nederlandse politiek ligt op dertig procent. Dit is een dieptepunt waar we van weg móeten willen we democratie als systeem overeind houden. Dat betekent dat we het gesloten systeem moeten doorbreken of we dat nu leuk vinden of niet. Dat impliceert allereerst een bredere inspraak hoe dan ook, via referenda en/of meer partijen ook ter rechterzijde laten meebeslissen.
Er was toch afgesproken pal voor de verkiezingen dat het politiek systeem op de schop zou gaan of bijgestuurd zou worden? Machtspoliticus Mark Rutte had ons beloofd dat hij met voorstellen zou komen het systeem transparanter te maken en te verbeteren. We horen er niets meer over. Het was dus alweer een leugen in de hele lange rij leugens die hij ons voorschotelt. Geert Wilders heeft gelijk: Mark Rutte is een leugenaar. Hoe komt het dat hij daarmee telkens wegkomt? Dat komt omdat hij binnen het gesloten systeem van de Nederlandse politiek met sterke machtsverhoudingen, ongehinderd kan opereren. Het bestaande morele geweten van de leden is zo buigzaam als een tuinslang. Hij heeft ze aan een lijntje. Binnen dat systeem heeft Rutte complete grip, totdat hij zijn hand overspeelt of het systeem barst…
Frits Bosch, auteur van “Risico als obsessie”, “Dat is het risico”, “Wereld op een keerpunt” “Onbehagen bij de elite”, “Schaft ook Nederland zich af?” en “Feminisme op de werkvloer”.