-Frits Bosch en Roderik Dudok de Wit- 'Is Ralph Hamers bij ING slecht beloond, zoals Jort Kelder meent?'

Er zijn geen normatieve waarden voor een te hoog of te laag salaris. Waar het om draait is of een topfunctionaris voldoende waar voor z’n geld levert. In het geval Hamers (en in het geval Frans van Houten, ex topman van Philips) was men van mening dat dit dubieus was, vooral gelet op de witwasaffaire bij ING, laat staan dat ze in aanmerking komen voor een vertrekbonus. Mevrouw Nancy McKinstry, topvrouw van Wolters Kluwer, verdient al sinds jaar en dag ruim 14 miljoen euro. Er wordt wel eens gemopperd dat dit veel geld is, maar daar blijft het bij want het bedrijf gaat goed. Men wordt getoetst aan prestaties. We leven in een meritocratie. Daar kun je moeite mee hebben, maar dit is het spel en zo moet het gespeeld worden. Doe je het niet goed, dan moet je weg en men zegt dan “u bent uw geld niet waard geweest”. Hoge bomen vangen veel wind.

Voor achtergrondinformatie hoe een en ander in Zwitserland met Hamers in z’n werk is gegaan, hieronder het volgende (bron: Swissinfo.ch) 06 maart 2023 (Keystone-ATS) Ex UBS CEO Ralph Hamers heeft zijn totale beloning voor 2022 met bijna 10% zien stijgen tot 12,6 miljoen frank. Het hele senior managementteam daarentegen heeft zijn beloning iets zien dalen. Terwijl het basissalaris van Hamers het afgelopen jaar vrijwel ongewijzigd bleef op 2,9 miljoen frank, steeg de totale variabele beloning met 14,1 procent tot 9,7 miljoen, aldus de Zwitserse bankgigant maandag in zijn jaarverslag. De totale beloning voor de 12 leden van de algemene directie daalde met slechts 0,9 procent tot 106,9 miljoen frank. Dit bedrag is verdeeld in een vast deel van 25,8 miljoen (-7,9%) en een variabel deel van 81,1 miljoen (+1,7%). Vorig jaar vond een verandering plaats in het senior management van UBS met de komst van Sarah Youngwood als CFO in mei, als opvolger van Kirt Gardner als eerste vrouw in deze functie. Op bestuursniveau ontving voorzitter Colm Kelleher, die in april 2022 werd gekozen om het toezichthoudend orgaan te leiden, een totale beloning van CHF 4,8 miljoen. Zijn voorganger Axel Weber ontving in 2021 CHF 5,2 miljoen. Alle leden van de Raad van Bestuur ontvingen vorig jaar CHF 12,6 miljoen, tegen CHF 12,1 miljoen een jaar eerder.

In het algemeen wordt in Zwitserland het topmanagement vaak om belastingtechnische redenen betaald met een klein vast deel en een groot variabel deel. Iedereen kan constateren dat UBS, de grootste vermogensbeheerbank ter wereld, het zakelijk goed doet. Veel winst komt uit het Verre Oosten. Het hoge salarisniveau van Hamers ligt grofweg redelijk in lijn met de andere salarissen binnen de UBS. De indruk bestaat dat Hamers een hoge afscheidsbonus van de UBS heeft ontvangen als ware het een soort zwijggeld. De Zwitsers hebben alles op alles gezet om bij het Credit Suisse debacle een run op de banken te voorkomen. Daarvoor moest vertrouwen gegeven worden aan de Zwitserse bevolking door de Zwitserse overheid, de centrale bank, de Finma en bovenal de UBS zelf. Dus: “rust in de tent” en geen paniek. Hamers had kunnen gaan zeuren over zijn plotselinge ontslag, wat geen goed zou hebben gedaan aan de crisis. Hij is als gevolg hiervan “goed afbetaald”, maar ook weer niet op -  naar Zwitserse begrippen - overdreven manier, wat toegeschreven kan worden aan het persoonlijke juridische probleem in Nederland van Hamers. Daardoor kon de verhoging van zijn salaris in toom gehouden worden. Ter vergelijking: het salaris niveau van de CEO van het Zwitserse farmaceutisch concern Roche was in 2021 in totaal CHF 14 miljoen, terwijl die van de CEO van Novartis iets lager lag. Al met al blijft het totale salaris van Hamers ongekend hoog. Dit heeft ook te maken met het feit dat de UBS en de Zwitserse privébanken (Lombard Odier, Pictet etc.) historisch relatief hoge salarissen hebben betaald. Desalniettemin roept dit de vraag op of het gerechtvaardigd is, ook al omdat de ratings van UBS Group AG, UBS AG, UBS Europe SE, UBS Switzerland AG en UBS Americas Holding LLC verre van briljant zijn. Waarom al deze verschillende juridische structuren? Een en ander heeft te maken met het feit dat deze bank geacht wordt “in stukken uiteen te moeten vallen” als er een systemic risk bij deze bank komt. Het balanstotaal van de UBS is vele malen groter dan die die van de Zwitserse overheid, en ook de centrale bank kan niet oneindig gaan lenen aan deze mastodont. Zwitserland maakt zich al een tijd zorgen hoe zij om moet gaan met de UBS als er een probleem komt. In 2008 moest de UBS door de Zwitserse overheid nog gered worden. Zeker is dat bij een nieuwe crisis het Zwitserse landsbelang voorrang zal hebben, dus het onderdeel dat vooral het Zwitserse onroerend goed beheert van de pensioenfondsen. Er moet niet vergeten worden dat in 2008 in de Verenigde Staten geen straffen zijn uitgedeeld aan de directie van Lehman Brothers, ondanks hun wanbeleid. De belangenverstrengelingen van de almachtige financiële en juridische wereld van Wall Street en Londen heeft hiervoor gezorgd. In Europa speelt deze verstrengeling veel minder, en wellicht maken straffen aan de de bank CEO’s hier meer kans. Maar hoge straffen zullen waarschijnlijk niet gegeven worden omdat de banken tegenwoordig sinds de crisis in 2008 tot het verlengstuk van de overheid lijken gedegradeerd. De ambtenaren en semi-ambtenaren zullen voor elkaar opkomen. Dus de straffen op falende topmanagers zullen hooguit slechts symbolisch zijn – kijk maar naar de situatie van Hamers. Want “the show must go on”.

Het is duidelijk dat de redding van Credit Suisse de reputatie van Zwitserland als goudgerand financieel centrum geen goed heeft gedaan. De vraag is waar de loopbaan van Ralph Hamers nu verder gaat. Maar dat hij weer zo’n salarisklapper gaat maken als bij UBS lijkt onwaarschijnlijk. Hoewel… bij de Golfstaten kunnen ze wellicht zo’n ‘topper’ gebruiken. En daar lijkt een hoog salaris geen probleem…