Column Simone Kerseboom: De journalisten die ‘wolf’ riepen

Mijn alma mater staat, ondanks de naam (Rhodes University), al decennia bekend als een links bolwerk waar bijzondere karakters bij elkaar komen. Maar de universiteit en het dorp dat dit academisch instituut huisvest, Grahamstown, staan ook bekend als een plek waar vrije geesten samenkomen. Grahamstown is een dorp van kunstenaars, intellectuelen en hippies. We hadden daarom ook onze eigen groepjes goths, jocks, hippies die geen schoenen naar de lezingen droegen, pan-Africans, christenen, stoners, surfers en zoveel meer. Maar we hadden ook de wiccans en een paar verdwaalde jonge mensen die het christendom verwierpen. En die vierden Joelfeest. Maar niemand noemde ze nazi’s of maakte überhaupt de link met het nationaal-socialisme. En, let’s be honest, wie kent de heidense oorsprong van sommige van de symbolen van het huidige Kerstfeest niet?

Dan is er mijn favourite Christmas-adjacent film (het is geen echte kerstfilm - I know), Meet me in St. Louis uit 1942. Vooral bekend van het liedje, zo prachtig gezongen door een hele jonge Judy Garland: “Have yourself a merry little Christmas.” Daarin zingt ze ook: “Make the yuletide gay. From now on, your troubles will be miles away.” Niemand heeft, voor zover ik weet, ooit aan het nationaal-socialisme gedacht bij het horen of zingen van dit geliefde Kerstliedje. Of bij de Kerstliedjes van Nat King Cole: “Jack Frost nipping at your nose. Yuletide carols being sung by a choir.” En natuurlijk: “Troll the ancient yuletide carol. Fa la la la la.” Joel is niets meer dan een synoniem voor Kerst in deze context.

Maar uit recente “(f)ophef” in Nederland blijkt nu dat ‘Joel’ ultra-nazi is. Voor mij, en vele anderen die uit de westerse wereld buiten Europa komen is dit nieuws. Wellicht is dit omdat het historisch besef buiten de grenzen van het Europees continent niet ingekaderd is door de Tweede Wereldoorlog. Uiteraard leren kinderen in westerse landen buiten Europa op school en op universiteit over de Tweede Wereldoorlog, maar deze voormalige koloniën hebben andere belangrijke momenten in hun geschiedenis die bepalend zijn geweest - en uiteraard heeft de oorlog niet plaatsgevonden binnen hun eigen grenzen. Het nationaal-socialisme is gewoon niet top-of-mind. (Met uitzondering van de Godwins uiteraard - die zijn universeel.)

Maar in Nederland merk ik dat nazi-vergelijkingen het absurdistische hebben bereikt. We zitten nu echt op het “Ik hou van honden.” “Oh ja, weet je wie ook van honden hield?”-niveau. Bij de kleinste en meest vergezochte overeenkomst met iets dat in de periode 1930-1945 gebeurd is wordt de conclusie al getrokken; “dat moet wel een nazi/fascist zijn.” Het laat me denken aan de kerk waar ik naartoe ging als tiener. De pastoor zag en zocht het kwaad in alles - van Pokémon tot Harry Potter - en ik voelde dat hij juist de mooie dingen in het leven niet meer zag door deze obsessie met het kwaad. Schimmen zien en het slechtste in alles zien. Dat doen de mensen die een obsessie hebben met het “onthullen” van zogenaamde nationaal-socialisten. Het lijkt me een treurig bestaan.

We hebben blijkbaar niets geleerd van de fabel ‘De jongen die “wolf” riep’. Hoe meer vergezocht en absurd de aantijgingen worden, hoe blinder we zijn voor de echte bedreigingen voor het ‘vrije Westen’. Bedreigingen die we in de mondiale coronatirannie kunnen zien, in de immigratieproblematiek, in de klimaatreligie, in de opkomst van China. Maar goed, het spelletje ‘nazi-roepen’ is nog steeds lucratieve stof voor een paar oncreatieve journalisten die kunnen rekenen op de instemmende likes van een paar geobsedeerde, intens onnozele twitteraars.