Column Sid Lukkassen: 'En nu?'

Voor Forum voor Democratie is het een stap in de goede richting. Gevoelsmatig zet 1 zetel in veel gemeenten weinig zoden aan de dijk. Daar staat tegenover dat het Forum-geluid nu wel voor het eerst in veel gemeenten is vertegenwoordigd. Onmiskenbaar is er weer een stukje bijgebouwd aan de Zuil. Dit is en blijft een lange termijn project, dat jaren aanhoudende toewijding en inzet vergt.

De rechtse partijen én de kartelpartijen krijgen klappen: lokale partijen zijn de grote winnaars. Maar ook dat voert tot een democratische impasse. Beleid wordt immers steeds vaker direct vanuit de EU, de VN of het WEF naar de lokale situatie doorgezet. De nationale en provinciale bestuurslagen worden steeds vaker overgeslagen. De lokale partijen hebben niet de connecties om die andere lagen er in hun voordeel alsnog bij te betrekken. Zo schept de winst van lokale partijen een leemte tussen volksvertegenwoordiging en bestuurlijke soevereiniteit, die bureaucraten en technocraten zullen opvullen. Dit zal bij burgers nog meer afkeer en venijn opwekken over de politiek.

In een algemene zin zullen veel mensen teleurstelling voelen: ze voelen hoe hun hoop stapsgewijs verdwijnt. Er is geen ruimte voor inhoudelijk debat, maar wél voor framing, demonisering en het spelen van de ‘racisme’ en ‘fascisme’ kaart zodra een discussie alsnog inhoudelijk wordt.

De uitslag toont dat de meerderheid daar nog niet doorheen prikt. Een democratie waar geen ruimte is voor inhoudelijk debat, ís geen democratie. Partijen als GL, VVD, CU en D66 krijgen alsnog betrekkelijk veel stemmen. Terwijl juist die partijen verantwoordelijkheid dragen voor de verslechterde financiële positie van de doorsnee mens. De mensen beginnen het nu écht in de portemonnee te voelen doch het framen en deugpronken zet door. De mensen worden voelbaar armer maar laten zich door de media nog steeds een rad voor de ogen draaien door: “homofoob! Poetin-lover! What will the neighbours think…” Echter, de bewoners van de Paaseilanden gingen óók door met standbeelden van grote stenen hoofden te maken. Zelfs toen die activiteit het ecosysteem van het eiland uitputte en de eilandbewoners begonnen te verhongeren.

De eenpitters zijn gekozen op een belofte om controle uit te oefenen, maar zullen worden begraven onder dossiers. Ze moeten van alles iets vinden, overal over stemmen, en omdat raadslid zijn een deeltijdbaan is, zijn er weinig kansen om écht tot de bodem te gaan. Daarnaast zijn er de raadsuitstapjes waar je, vanwege de politieke standpunten die je vertegenwoordigt, misschien niet goed in de groep ligt. Toch moet je jezelf laten zien om je kiezers te vertegenwoordigen. Voor velen zal het een barre toch worden. Het leed van de gevoelde uitsluiting is voor o.a. PVV’ers en FvD’ers te verzachten door samen op te trekken, maar tegelijk ben je ook elkaars concurrent. Al met al wordt het ambtelijk apparaat machtiger en de invloed van de volksvertegenwoordiging vermindert.

De mensen die PVV en FvD standpunten hebben, zullen niet van gedachten veranderen. Wel zullen velen kiezen voor een innere immigration. Ze zullen zich terugtrekken in zichzelf, uit angst voor maatschappelijke marginalisering. Dat begint nu wel heel ernstige vormen aan te nemen. Denk aan het cancelen van de presentatie van mijn nieuwe boek Wees Afgrondelijk door Douwe Bob, aan Marcel van Roosmalen die in publieke media oproept om Gideon van Meijeren naakt op zee te laten verdwijnen. Echter wat wordt vergeten: in zijn rol als Kamerlid kanaliseert Van Meijeren de maatschappelijke onvrede en vervult hij zijn grondwettelijke taak, door kritiek te geven op het kabinetsbeleid.

Denk ook aan Jan Roos die met rechtszaken wordt stukgetreiterd en Willem Engel die maar zo wordt opgepakt. Wat overigens al eerder met Huig Plug gebeurde, waar ook van alles over te zeggen valt. Heeft die man, die radeloos aan de grond zit, niet eigenlijk geestelijke hulp en financiële bijstand nodig, in plaats van straffen? Enfin, deze zaken bij elkaar optellend, belanden we aan in een totalitaire staat. Uitsluiting en dehumanisering zijn het nieuwe normaal. Pim Fortuyn 2.0. Twintig jaar later wint Ad Melkert het beruchte debat met Fortuyn na de uitslagenavond alsnóg.

Wat me het meeste zorgen baart is dat in de mainstream media ook geen nuancering van deze dehumanisering meer te bespeuren is. Ik zat een paar dagen terug in een game en er kwam een discussie tussen spelers over vaccinaties langs. Iemand zei: “Ik vind dat alle stemmers op FvD maatschappelijke paria’s moeten worden.” Zo iemand heeft waarschijnlijk al eigen problemen, geen huis kunnen krijgen, depressies door lockdowns, en reageert dat dan af op het aangewezen doelwit: antivaxxers. Maar stel we volgen dat plan. Deze mensen gaan niet van mening veranderen. Dus je schept een groep die met de rug tegen de muur staat, en een kat in het nauw maakt rare sprongen.

Onderaan de streep blijven mensen zien hoe hun energiekosten stijgen – voor velen wordt de energierekening onbetaalbaar. Ze moeten kiezen: óf de auto, óf de verwarming aan, óf de huur – alle drie, dat kan niet meer. En tegen deze mensen zeggen de gevestigde partijen: wat u ook stemt, we doen er niets mee, we vinden u te radicaal. Dat is een recept voor onheil. De spanningen in de samenleving worden alleen maar dieper ondergronds gedreven. De veenbrand van Fortuyn blijft smeulen.

Ik voorzie een epicurische revival. En daarmee bedoel ik, in eigen kring, besloten kring, genieten met vrienden, of althans de gezelligheid opzoeken bij geestverwanten, en aan maar weinigen je échte ideeën laten doorschemeren. Nederlanders zullen een gereserveerder volk worden, minder open, zakelijker, geïsoleerder levend. Tegelijk zullen zij meer de warmte en nabijheid van geestverwanten opzoeken.