frits
Frits Bosch is columnist voor De Dagelijkse Standaard.

-Column Frits Bosch- Trump als VS president is slecht nieuws voor Europa. Musk: “Europe is dying”

Opinie21 nov , 8:45

Donald Trump als president was de betere keuze voor de VS. De zege was verpletterend. Voor Europa is het slecht nieuws in economisch opzicht. Elon Musk krijgt in Trumps regering een belangrijke functie. De rijkste man op aarde naast de machtigste man op aarde. Ze minachten Europa. Slechter kon niet voor Europa. Eerst over economische ontwikkelingen van beide regio’s.

De groei van VS is bevredigend 

De economische groei van de Verenigde Staten ligt de laatste tien jaar op 2,5% tegenover de EU op 0,6%. De economie van de VS is gezond en nog steeds 50% groter dan de China economie, respectievelijk 27 biljoen dollar versus 18 biljoen. Het valt te betwijfelen dat China ooit de VS gaat inhalen, de bevolkingsomvang daalt enorm, in de VS is de bevolking stabiel. Onbegrijpelijk dat Kamala Harris hiervan niet heeft geprofiteerd.

De vermaledijde inflatie was incidenteel hoog door Covid gerelateerd en is nu 2,4%. De dollar blijft de mondiale sleutelvaluta alle pogingen ten spijt van BRICS. BRICS is leuk geprobeerd maar stelt weinig voor. De reden is dat de landen geen samenhang hebben, zowel qua cultuur, politiek, historie, geografie als economie. BRICS bestaat al bijna 25 jaar en stelt nog steeds weinig voor. No worries.

We moeten ons wel zorgen maken over de economieën in Europa. Er wordt hier gezegd dat de VS neerwaarts gaat. Wishful thinking.

Europese groei is problematisch

Waardoor is de Europese economische groei structureel lager dan de VS? Het is opvallend dat onze arbeidsproductiviteit structureel te laag is. Dat is een langdurig en hardnekkig euvel. Zonder een hogere productiviteit geen hogere economische groei. Er zijn een aantal oorzaken. In de eerste plaats werken we niet hard vergeleken bij de VS, veel minder arbeidsuren, minder snel ontslaan en veel flexwerk. Het tweede punt is dat Europese economieën veel meer diensteneconomiën geworden zijn, veel meer dan de VS. Denk aan de horeca en toeristensector, lage arbeidsproductiviteit.

Het volgende punt is dat werkgevers de neiging hebben om goedkope arbeid in dienst te nemen en geef ze eens ongelijk als het voor handen is. Maar als ze dat niet zouden kunnen, waren ze gedwongen om te automatiseren en te innoveren. Werkgevers plegen te weinig diepte-investeringen en te veel breedte investeringen. De innovatie in Europa is dus relatief laag: lage arbeidsproductiviteit. Een volgend punt is dat Europa meer vergrijst dan de VS, Nederland kent bijna 3 miljoen boven 65 jaar.

Het laatste punt is dat de EU massa-immigratie heeft toegelaten van lieden die van geen of zeer beperkte toegevoegde waarde zijn voor onze hoogontwikkelde economieën zijn. De pijn zit dus bij de arbeidsmarkten en zowel aan de bovenkant als onderkant van ons loongebouw. Hoe komt het overigens dat Denemarken een groei kent van 4,6% en Nederland 0,6%? Komt dat doordat Denemarken veel minder immigranten heeft toegelaten?

Tariefmuur zal ons raken

De lage economische groei in Europa is een veelkoppig monster dat niet door de EU opgelost is en ook niet door de EU opgelost kan worden alle rente verlagingen naar het nulpunt ten spijt. “We moeten loskomen van onze afhankelijkheid van de VS” is de mare. Dat klopt maar West-Europese landen - en Nederland in het bijzonder - zijn economisch sterk afhankelijk van de VS. De handelsbalans en lopende rekening van de VS ten opzichte van Europa is sterk negatief. Trump ziet dat als diefstal en afpakken van Amerikaanse banen.

We zijn angstig benieuwd hoe hij dat gaat ‘rechttrekken’. Tariefmuur instellen van 10 tot 20%. We mogen van geluk spreken want de tariefmuur voor Chinese producten naar de VS is 60%. Grote Duitse bedrijven die in dr VS vestigingen hebben worden er niet door geraakt, de Mittelstand wel. Dit gaat Duitsland 1% groei kosten en die economie flirt nu met het nulpunt en eronder…

Elon Musk: 'You're fired!'

Musk en Trump hebben tenminste één ding gemeen: ze minachten Europa. Musk: “Europe is dying.” We hebben niets goeds gedaan voor onze defensie; dat is natuurlijk voor hen een belangrijk element. De EC vindt het nodig om Big Tech - waarvan Europa geen enkel bezit - boetes op te leggen en te eisen dat Big Tech wordt opgebroken conform de anti-kartel voorschriften. Er zijn de nodige beledigingen tussen de EC, kabinet Scholz en Musk heen en weer gevlogen. Vrijheid van meningsuiting blijft een belangrijk issue.

De EC heeft een veel te grote broek aan. Von der Leyen denkt ook dat ze uit de hemel gegeven is terwijl ze haar zaakjes nog steeds niet op orde heeft. Musk krijgt de functie die de overheid efficiënter moet maken: ruim 50.000 ambtenaren naar huis. DOGE. Dat is exact wat in Europa ook moet gebeuren: lean and mean maken en meer aandacht voor it. Kabinet Schoof kent geen enkele techneut of econoom, enkel suffe juristen en politicologen. In de EC idem. De wereld verandert razend snel. We moeten Trump en Musk gelijk geven. De EU is log en wereldvreemd. We moeten ons politieke systeem wijzigen naar een twee partijensysteem: total makeover. En weg uit de EU: “you’re fired!”

Frits Bosch, econoom en socioloog, auteur van Links Verdriet.

Ga verder met lezen
Dit vind je misschien ook leuk
Laat mensen jouw mening weten