Analyse Armand Sag: Turkije maakt zich op voor een harde strijd tussen Erdogan en Yavas

Het Marokkaanse gezin uit Utrecht wat in Nederland geen behandeling kreeg voor hun pasgeboren baby is met spoed naar Turkije gehaald door president Erdoğan. Hiermee lijkt de Turkse president zijn inspanningen om meer prestige te vergaren door te zetten na hij eerder al Rusland en Oekraïne aan de onderhandelingstafel kreeg. Ook in het laatstgenoemde zet Turkije zich nog steeds in, ditmaal door de Italiaanse en Britse Ministers van Defensie uit te nodigen naar Turkije om te praten over de crisis in Oekraïne. Hiermee blijft Turkije zich opwerpen als de bemiddelaar terwijl ze wel benadrukken dat Oekraïne een zelfstandig en soeverein staat moet blijven.

Terwijl in minstens vijftien provincies van Turkije code geel is uitgegeven vanwege hevige winden, is het politiek gezien rustig in het Klein-Aziatisch land. Wel speelt de Russische militaire operatie een grote rol omdat ook in Turkije de prijzen stijgen en inflatie aan de orde van de dag is. Het gevaar van de afhankelijkheid van Russische gas, speelt men parten. Zo zijn de gasprijzen dermate gestegen dat mensen de straat opgegaan zijn om te protesteren hiertegen. Om hier tegenwicht aan te bieden, heeft Turkije zijn zoektochten naar aardgasbronnen in de Zwarte Zee versterkt door onder andere het sonarschip Yavuz die kant op te sturen. Eerder had Yavuz al een aardgasbubbel van 540 miljard m3 gevonden in de Zwarte Zee. Toch is de vraag of dit voldoende is, omdat de inflatie ook overgeslagen is naar bijvoorbeeld de prijs van kipfilet wat in één week tijd maar liefst drie keer enorm verhoogd werd in prijs.

Met de Turkse verkiezingen in zicht, probeert president Erdoğan naar zijn internationale succes op diplomatiek niveau, ook tijd vrij te maken om tezamen met burgers het vasten te verbreken tijdens de iftar. Vandaag deed hij dit bijvoorbeeld in een studentenhuis in de wijk Beşiktaş van miljoenenstad İstanbul. Tegelijk is vandaag geopenbaard dat het aantal doden door corona in één dag tijd, voor het eerst weer gedaald is naar het niveau van twee jaar geleden. Hiermee lijkt het einde van de coronacrisis ook in Turkije weer in zicht te zijn.

Wat in Turkije nu wel spannend wordt, is de komende verkiezingsstrijd. Inmiddels is de populaire burgemeester van de hoofdstad Ankara, Mansur Yavaş, voorgedragen als concurrent van president Erdoğan. Het is nog wel onduidelijk of de politieke partij van Yavaş zelf, de Republikeinse Volkspartij CHP, deze nominatie ook steunt. Het was namelijk de andere grote oppositiepartij İYİ die Yavaş heeft voorgedragen en ook Yavaş lijkt alleen cryptisch hierop te reageren op Twitter door te zeggen dat hij al drie jaar lang zich inzet voor het volk maar nog lang niet klaar is hiermee. Door zijn populariteit en successen gedurende zijn burgemeesterschap, lijkt Yavaş wel sterke papieren te hebben om Erdoğan eventueel te verslaan in de verkiezingen. Erdoğan zelf werd ook voorgedragen na zijn succesvolle periode als burgemeester (maar dan in İstanbul in plaats van Ankara) in 1998.

Juist hierom grijpt Erdoğan terug op zijn successen in verleden en zijn huidige netwerk om zich weer te wortelen in de harten van de Turken. Zo wordt benadrukt dat hij – president Erdoğan – de Turkse nobelprijswinnaar Aziz Sancar samen met de Minister van Sport en Jeugd Mehmet Muharrem Kasapoğlu aanspoort om met jongeren de dialoog aan te gaan. Hiermee lijkt hij te willen benadrukken dat hij zich sterk inzet om de Turkse jongeren naar een hoger niveau te tillen. Daarnaast heeft Erdoğan zijn Minister van Infrastructuur, Milieu, en Klimaatverandering – Murat Kurum – opdracht gegeven om de bouw van sociale huizen te versnellen. Kurum maakte vandaag dan ook bekend dat alle huizen binnen twee jaar gebouwd en afgeleverd zullen zijn aan hun nieuwe bewoners.

Hiermee lijkt Turkije zich langzaam op te maken voor de komende verkiezingen waarbij de huidige president Erdoğan weer de beste papieren heeft. Hij lijkt, op 68-jarige leeftijd, nog steeds niet van plan te zijn om zijn macht op te geven voor een welverdiend pensioen. Aan de andere kant benadrukt Erdoğan dat hij nog genoeg steun heeft om door te gaan en dat hij zelf ook nog veel plannen heeft die hij wil doorvoeren. Hierin heeft hij ook weer een valide punt.

Armand Sag (Utrecht, 1984) studeerde geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Daarnaast studeerde hij Turkologie (minor) en Internationale Betrekkingen (master) aan de Universiteit Utrecht. Hij is momenteel bezig met zijn proefschrift “Historiography and nation-building in modern Turkey” ter verkrijging van de graad van doctor (Ph.D.) terwijl hij werkt als senior onderzoeker bij het Instituut voor Turkse Studies in Utrecht. In dat kader zijn al verscheidene publicaties van zijn hand verschenen: Historie en Meer: Overpeinzingen van een historicus (2011), Omwentelingen in het Midden-Oosten: Perceptie en Gevolgen (2012; als co-auteur), Leergrammatica van het Turkije-Turks: Antwoorden (2013), Nation-building and historiography in modern Turkey: Anatolia, the Balkan and geographical emphasis (2015), Erdoğan: Perceptie, Reflectie, Analyse (2017, als co-auteur) en nog vele andere publicaties.