Slimme Zwitsers ontkoppelen munt van zwakke euro

In een zoals altijd helder geschreven commentaar van Jean Wanningen op FTM lezen we het één en ander over de mogelijke beweegredenen van de Zwitserse Centrale Bank en het commentaar daarop van enkele deskundigen.

Samenvattend denk ik dat we een onderscheid moeten maken tussen een korte termijn en een lange termijn motief van de Zwitsers. Het korte termijn motief zal zijn dat de Zwitsers simpelweg onvoldoende middelen hebben om hun munt op gelijke hoogte te houden als de euro, want het in 2011 door de Zwitsers ingevoerde ingevoerde valutaplafond kostte bergen geld aan interventies. Met Europese QE in het verschiet zou de rekening nóg hoger oplopen.

Op de lange termijn, lijkt het erop dat de Zwitsers geconstateerd hebben dat de ooit spijkerharde euro onder de bezielende leiding van Draghi c.s. steeds zwakker wordt, waardoor in feite een compromis is ontstaan tussen oude sterke munten (DM, gulden, CHF) en zwakke munten (Franse Frank, Italiaanse Lire etc.). Voor de export is dat op korte termijn gunstig, maar voor landen die hun economie en welvaart al decennia baseren op een sterke munt die dwingt tot innovatie en die gunstig is voor spaarders, heeft een structurele verzwakking van de munt rampzalige gevolgen.

De directe gevolgen van deze toch vrij onverwachte beslissing zijn tamelijk bizar te noemen. Terwijl de Duitse aandelenindex DAX omhoog schiet, daalt de waarde van de euro in onnavolgbaar tempo. Het Duitse liberale blad Die Welt noemt dit de DAX-euro-paradox en wijst op de gevaren. Een eerste gevaar is een mogelijke financiële crash als gevolg van zeepbelvorming door Draghi’s beleid.

Een tweede gevaar is dat een zwakke euro innovatie in het bedrijfsleven zal ontmoedigen en overheden excuses verschaft om hervormingen uit te stellen. Precies de richting dus die de Duitsers ten koste van alles willen vermijden. Ook in het concrete alledaagse leven zijn er nogal wat consequenties van de Zwitserse beslissing, zowel in positieve als in negatieve zin. Zo wordt een Zwitserse wintersportvakantie voor ons ineens een stuk duurder en mensen die een lening hebben lopen in CHF zijn ineens twee keer duurder uit, zo las ik ergens. Daartegenover staat dat grenswerkers die in Zwitserland werken maar in Frankrijk of Italië wonen, plotsklaps verblijd werden met een reële loonstijging van ongeveer 20%. Kom daar nog maar eens om in deze tijd!

Al met al heb ik sterk de indruk, dat er steeds meer scheuren ontstaan in het geloof van het model van door Centrale Banken gestuurde kunstmatige beheersing van de economie en aandelenmarkten. Een model, dat eigenlijk nergens goed werkt, maar dat vooral in de eurozone heeft geleid tot een steeds groter wordende kloof tussen euforie op de financiële markten en een reële economie die maar blijft stagneren. Dit leidt tot onvoorstelbaar veel ellende voor mensen die hun baan kwijt raken maar ook voor talloze ondernemers in het MKB die het onderspit moeten delven.

In mijn DDS-column van 22 december jl. Schuivende euro-panelen ging ik erop in hoe de scepsis over het one-size-fits-all-euro beleid overal groeiende is. Ik denk dat we het Zwitserse besluit om CHF en euro te ontkoppelen óók in dat licht moeten zien. De Zwitsers geloven simpelweg niet meer dat het nog goed zal komen met de euro muntunie.

Zoals euroresearcher André ten Dam terecht opmerkt in het stuk van Jean Wanningen: “Al met al hebben de Zwitsers feitelijk het vertrouwen opgezegd in het Euro Pact en in de aanpak om problemen in de Euro zone op afzienbare termijn effectief het hoofd te kunnen bieden.”