Weekoverzicht Brussel, week 23

Week 23. Een week die natuurlijk werd gedomineerd door het nieuws, woensdagavond, dat het IMF ernstige kritiek uitoefende op het gevoerde 'reddingsbeleid' van de EC inzake Griekenland en geen brood zag in doorgaan met financieren van een bodemloze put. Wat gebeurde er nog meer in Brussel afgelopen week? Ik heb de volgende dagselectie voor u gemaakt.

Opvallend bericht op de zaterdag vond ik het besluit van de commissie Juridische Zaken van het Europees Parlement om de parlementaire onschendbaarheid van europarlementariër Marine LePen op te heffen. De reden voor dat buitengewoon ongebruikelijke besluit was dat Le Pen, in 2010, moslims die op straat zaten te bidden, zou hebben vergeleken met de Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog. De zaak tegen LePen was aangespannen door het Franse ministerie van Justitie. Het Europees Parlement stemt later deze maand over de kwestie. Hier is natuurlijk sprake van een Franse interne politieke machtsstrijd. Zo kennen we de socialisten van president Hollande weer.

Op de zondag werden we verblijd met een interview met Merkel in het Duitse weekblad Der Spiegel. Daarin bepleitte Merkel een beperking van de macht van de EC. Tegelijkertijd gaf ze aan, dat Europese landen nauwer zouden moeten samenwerken bij het oplossen van de eurocrisis en niet louter het eigen staatsbelang zouden moeten nastreven. Heel leuk natuurlijk, maar de vraag blijft: wat wil Merkel werkelijk?

De nieuwe werkweek opende met twee tegenstrijdige berichten. Enerzijds verkondigde ECB voorzitter Draghi, dat de eurozone op weg was naar een herstel, anderzijds halveerde het IMF de groeiverwachting van Europa's belangrijkste economie, Duitsland. Die twee zaken lijken zich toch moeilijk met elkaar te verenigen. Lijken, want de impliciete boodschap van het IMF was, dat Duitsland meer het voortouw zou moeten nemen bij de verdere economische en financiële integratie van de eurozone. Alsdan zijn de woorden van Draghi natuurlijk beter te verstaan. Immers, met de Duitse welvaartsoverdracht richting zwakke lidstaten kan de door de one-size-fits-all-euro onstane sociaal-economische chaos mogelijk worden 'verzacht'. Het ILO kwam diezelfde dag met een alarmerend rapport over de situatie in de eurozone. Een beter bewijs voor de divergentie tussen de arme en rijke landen in de EU kun je niet hebben.

Op de dinsdag begon het hele circus rondom de Chinese zonnepanelen. Ook hier géén eenheid aan het Europese front. Eurocommissaris De Gucht vond het nodig de import van Chinese zonnepanelen te belasten, Duitsland en in haar kielzog Nederland, vonden van niet. Eén ding is zeker, als de EC omwille van een totaal niet kunnen concurrerende bedrijfstak een handelsoorlog met China wil riskeren, dan is dat veelzeggend over de kracht van de klimaatlobby. De Chinezen reageerden dan ook onmiddellijk met een heffing op de Franse wijnen. Erg effectief, omdat juist dezelfde dag het IMF een flinke waarschuwing aan Frankrijk had uitgedeeld om niet te lang te dralen met het nemen van noodzakelijke hervormingen van haar economie.

De midweek begon met het 'optimistische' bericht van de EC, dat zij, na lang beraad,  Letland intussen een waardige kandidaat vond om toe te treden tot de eurozone. Begrotingswaakhond van de commisie Rehn:

Fraai staaltje wishfull thinking, vind u niet? Tja, als een ander het niet zegt, dan zeg je het maar zelf. Intussen blijven de detailhandelsverkopen in de eurozone verder dalen...

Het belangrijkste nieuws op de woensdag werd bewaard tot de late avond. Toen kwam het IMF met een vernietigend intern rapport over Griekenland. Hierin werd niet alleen de hand in eigen boezem gestoken, maar kreeg met name de EC een enorme veeg uit de pan. Volgens het IMF had de Commissie veel te veel de neiging besluiten op basis van consensus te nemen, boekte zij weinig succes met het inwilligen van eisen aan Athene en had bovendien geen ervaring met crisismanagement. Klaarblijkelijk begint het IMF in te zien, dat de 'redding' van Griekenland niets te maken heeft met rationeel beleid, maar uitsluitend een politiek doel dient: het streven naar een federaal Europa. Gelukkig begint de invloed van de niet-Europese landen binnen het IMF aan kracht te winnen. Waarvan akte.

De volgende dag riep dit schokkende rapport uiteraard de nodige heftige reacties los bij de Commissie. Er zou niets van kloppen, enzovoorts. Ik heb nog geen deugdelijk argument gelezen waarom de analyse van het IMF niet zou kloppen, maar dat verbaast u natuurlijk allang niet meer.

Verder kwam er op deze donderdag een aantal andere interessante berichten naar buiten. Ik pik  er twee uit. Allereerst de resultaten van een enquete van onderzoeksbureau Gallup, waaruit bleek dat een meerderheid van de EU burgers geen vertrouwen had in de richting die dit instituut opgaat. Sterker nog, bijna 40% van de Nederlanders wil niet alleen uit de euro, maar ook uit de EU. Opzienbarend.

Ander opvallend bericht was voor mij, dat de EC het toezicht op het interbancaire rentetarief in Londen (LIBOR) wil onderbrengen bij de ESMA (European Securities & Market Authority) in Parijs. Dit bericht werd in de hoofdstroom media niet zo uitgelicht, maar is tamelijk uniek, omdat de EC meent het toezicht weg te kunnen halen bij de huidige toezichthouder, het Britse FCA (Financial Conduct Authority). U weet de aanleiding wellicht nog wel: diverse (vnl. Britse) banken, zoals RBS, Barclays en UBS, maar ook 'onze' Rabo, hadden gesjoemeld met het Libor-tarief. Dat is een centraal rentetarief dat door opgaven van verscheidene deelnemende banken wordt vastgesteld en gebruikt wordt voor het vaststellen van andere tarieven. 

Ook op donderdag werd bekend dat de ECB alle rentetarieven ongemoeid liet. Zowel de basis-herfinancieringsrente (die bleef op 0,5%), als de marginale beleningsrente (1%) en de depositorente (0%), dat is de rente die banken ontvangen als ze hun overtollige liquiditeiten bij de ECB willen stallen. Hierover werd druk gespeculeerd, aangezien er stemmen opgaan om die depositorente negatief te maken. Banken moeten dan betalen om hun geld bij de ECB onder te brengen. De gedachte hierachter is, dat banken dan meer geld in eigen beheer houden waardoor zij mogelijk meer genegen zullen zijn om kredieten te verlenen aan het Midden en Klein Bedrijf, dan wel aan elkaar. De hele kredietmarkt zit namelijk muurvast en dit belemmert het economisch herstel.

In diens toelichting benadrukte Draghi, dat hij er in was geslaagd de inflatie zeer beperkt te houden, ruim onder de doelstelling van 2%. Geen financieel journalist in wiens hoofd het dan opkomt om Draghi fijntjes te vragen of hij weleens van 'vraaguitval' heeft gehoord. Geen journalist die hem erop wijst dat die lage inflatie simpelweg wordt veroorzaakt door de interne devaluaties, die momenteel plaatsvinden in grote delen van de eurozone. Geen journalist die hem erop wijst dat de inflatie in landen als Duitsland en Nederland recordhoogtes bereiken. We zullen allemaal één worden, kostte wat kost.

Opvallendste nieuws vandaag, vrijdagochtend, vormde voor mij het maandrapport van eurostat, dat de arbeidsmigratie in de eurozone op de goede weg is. In de ogen van de eurocraten dan. Maar liefst 7 procent van alle banen worden intussen door buitenlanders ingenomen. Voor de goede orde: die 'buitenlanders' zijn dan met name mede EU-lidstaat buitenlanders. Mij viel vooral ook de triomfantelijke toon van het maandrapportje op. Alsof we blij moeten zijn met deze ontwikkeling.

Maar, beste lezer, u weet: volgens Van Rompuy en consorten zijn 'we' op weg naar een Waarachtige Economische en Monetaire Unie'.

Tot de volgende Keek.