We hebben behoefte aan een adel

Gelijkheid bevredigt niet.

Volgens schrijfster Ileen Montijn is de adel bezig met een revival. Men durft weer naar buiten te komen met adellijke afkomst en ook in de media staat de adel in positieve zin in de belangstelling. Ook hier zien we dat het ideaal van gelijkheid van mensen heeft afgedaan en we weer behoefte hebben aan distinctie.

Het idee dat de ene mens bij geboorte al verheven is boven de ander, roept al snel afschuw op. Zonder enige persoonlijke inzet of prestatie is de adel zomaar in een bevoorrechte positie geworpen. U hoort het verongelijkte volk al roepen: waar hebben ze dit aan te danken?

Nergens aan. Maar is dat een reden om deze verhevenheid maar af te schaffen of weg te stoppen? We hebben het wel geprobeerd. In de wet ligt verankert dat iedereen gelijk is en ook de praktijk hebben we op die manier proberen in te richten. Maar de werkelijkheid is weerbarstig. We zijn gewoon niet allemaal gelijk. De een is geboren met een enorme hoeveelheid talenten die de ander ontbeert. De een is geboren in Nederland en de ander in Sierra Leone. Zo ongelijk is het fortuin verdeeld en met dit uitgangspunt zullen we de ideale 'gelijkheid' nooit bereiken.

Zo langzamerhand zien we dit in en laten we de illusie van gelijkheid varen. En zo komt er weer ruimte om de schoonheid en het belang van het onderscheid tussen mensen te erkennen.

Noem het een poppenkast of een theater, de adel met het geheel aan gebruiken en etiquette heeft iets inspirerends. Gedeeltelijk is de verhevenheid misschien een illusie en gedeeltelijk zijn het buitengewone mensen. Maar in ieder geval verwijst het adeldom naar een ideaal waar de 'gewone man' troost en misschien zelfs een streven in vindt. In de platte, vluchtige wereld bestaat iets diepers en duurzamers. Zoals Montijn het verwoordt:

En zo is het.