Wat is er mis met onbetaalde stagiaires?

Er doet vandaag het verhaal de ronde dat steeds meer bedrijven tijdelijk gebruik maken van onbetaalde stagiaires. De tegenstanders van dit 'onbetaalde' werk vinden dat een ver-schrik-ke-lij-ke ontwikkeling. Uitbuiting! Normale, betaalde banen verdwijnen! Dit kan zo toch niet?! 

Nou, gelukkig kan het zo dus wél. Deze jongeren hebben maar al te vaak zero, nihil ervaring. Voor hen is een stage een perfecte manier om daadwerkelijk een bepaalde professie te leren... en ook meteen even te leren hoe het er in de echte wereld, buiten de college- en schoolbankjes om - aan toe gaat. 

Feitelijk is zo'n stage geen 'werk', maar een leertijd, zoals we die vroeger ook kenden in Nederland en andere westerse landen. Een jongen met een bepaald talent ging in dienst bij een oude professional, waar hij in een aantal jaren tijd leerde hoe hij zijn gekozen beroep moest uitoefenen.

Onbetaalde stages zijn niets meer of minder dan leertijd op de werklvoer. Tegenwoordig noemen we dat geloof ik 'werkend leren'. En nee, daar is niets mis mee.

Denk maar zo: die jongeren betalen mbo- en hbo-instelinngen (of zelfs universiteiten) om hun een goede opleiding te geven. Ze willen die opleiding - die vaak puur uit theorie bestaat - vervolgens gebruiken om aan de bak te komen. Na hun studie hebben ze echter helemaal geen ervaring. Ja, ze kennen wat theorie, maar dat is het dan wel. Ze moeten hun toekomstig beroep nog écht leren.

Vervolgens zijn er werkgevers die best tijd, geld en aandacht willen stoppen in de ontwikkeling van die jongeren. Nee, ze betalen geen loon, maar dat is ook niet zo gek aangezien de net- of bijna-afgestudeerden in kwestie weinig toegevoegde waarde  hebben voor het bedrijf. 

Als deze jongeren op school zitten wordt er niet alleen niet geklaagd dat ze niet betaald krijgen door hun docenten, maar we vinden het zelfs volkomen normaal dat zij op hun beurt juist voor hun studie betalen. Hun docenten brengen ze immers kennis bij; daar heb je als student toch geld voor over?

Wat de bedrijven doen met onbetaalde stagiaires is in principe in grote lijnen hetzelfde: ook zij brengen ze kennis bij. Het belangrijkste verschil is dat ze de jongeren daarbij ook nog eens in staat stellen om ervaring op te doen én om te leren hoe ze theoretische kennis in de praktijk kunnen gebruiken. Na die korte periode kunnen ze dan makkelijker op zoek naar een betaalde baan... maar al te vaak zelfs bij hetzelfde bedrijf waar ze stage hebben gelopen.

Ja, als jongere investeer je dan veel tijd en zweet in jezelf, maar is dat werkelijk zo slecht? Natuurlijk niet. Daarom is het prima dat jongeren de kans krijgen om via een onbetaalde stage aan de slag te gaan. Leid ze op, train ze, daarna kunnen ze - hopelijk - op eigen benen staan. Aan hun ervaring zal het dan in ieder geval niet liggen.