Het Straatsburgse Mensenrechtenhof (EHRM), ooit opgericht om een nieuwe Hitler tegen te houden, saboteert steeds vaker democratische besluiten in de aangesloten landen.
Dit expansief ingestelde Hof eigent zich meer en meer zeggenschap toe op allerlei beleidsterreinen, wat leidt tot een 'inflatie' van het mensrechtenbegrip. De laatste tijd bemoeien de Straatsburgse magistraten zich veelvuldig met vreemdelingenzaken en sociale zekerheid. Nog even en we kunnen ook de eerste uitspraken tegemoet zien over de AOW-leeftijd of de hypotheekrenteaftrek.
De
irritatie hierover neemt in het ons omringende buitenland dan ook toe. In Nederland bleef het debat tot nu toe voornamelijk beperkt tot de academische wereld. Maar dat gaat nu veranderen.
De VVD gooit vandaag de knuppel in het hoedenerhok. In de Volkskrant zetten VVD-fractievoorzitter Stef Blok en Kamerlid Klaas Dijkhoff de aanval in. Volgens de liberalen bemoeit het Hof zich te vaak met democratisch tot stand gekomen wetten, wat in strijd is met de scheiding der machten. En ze geven meteen maar een paar voorbeelden:
Zo bepaalde het EHRM dat Frankrijk een man die nooit had bijgedragen aan sociale zekerheid en geen Franse nationaliteit had, toch een uitkering moest geven. Ook deed het Hof uitspraken die ingaan tegen de bepaling dat de Europese lidstaat waar een asielzoeker binnenkomt, de procedure moet afhandelen.
Onlangs bepaalde het Europees Hof dat ouders die in Europa een kind krijgen, verblijfsrecht hebben en dat illegale kinderen niet van hun ouders mogen worden gescheiden.
'Het is nooit de bedoeling geweest dat het EHRM kan ingrijpen in sociale zekerheid,' schrijven Blok en Dijkhoff. Dit soort uitspraken tasten volgens de beide liberale parlementariërs democratisch tot stand gekomen wetgeving aan, terwijl ze niet direct in strijd zijn met de klassieke mensenrechten waar
het EHRM zich mee bezig zou moeten houden. De rechters in Straatsburg zijn te veel 'politici in toga' geworden, vinden de VVD'ers. En verder:
Niet benoemde rechters, maar democratisch gekozen politici moeten inhoud en reikwijdte van wetten en verdragen bepalen. Door zich steeds meer te mengen in democratisch gelegitimeerde politieke besluiten van de lidstaten, dreigt het Hof zijn geloofwaardigheid te verliezen. [...] We hebben in 1954 voor het EHRM gestemd. Toen was nog geen sprake van migratie of een verzorgingsstaat. Het is tijd om de wetgeving aan te passen.
Hoog tijd, maar geen geringe opgave, want juist door de politiek gekleurde uitspraken van het EHRM is de toekomstige positie van dat rechtscollege natuurlijk een politieke kwestie geworden. Drie keer raden aan welke kant van het politieke spectrum de bondgenoten van het Hof gezocht moeten worden.
