Volkskrant breekt lans voor werkschuw tuig

De Volkskrant begrijpt niet dat een 18-jarige met enkel een havo-diploma geen kans maakt op de arbeidsmarkt. Het zal voor een verklaring van jeugdwerkloosheid toch echt in eigen kerk moeten zoeken.

"Het is in Nederland veel te stil rond de stijgende jeugdwerkloosheid. In vergelijking met andere Europese landen is de jeugdwerkloosheid misschien wel lager, maar door te zeggen dat het elders erger is, los je de problemen niet op", stelt Sonja Bekker van het Tilburgse onderzoeksbureau Reflect in de krant. Vervolgens mag Dennis Wiersma van FNV Jong pleiten voor de verergering van het probleem: "We willen de flexibilisering niet terugdraaien, maar er moet meer zekerheid in komen. Hoe bouw je toch een pensioen op? Hoe krijg je toch een behoorlijke ww-uitkering? De overheid moet komen met een visie op de toekomstige arbeidspositie van jongeren?"

Het ironische is: Wiersma's eigen FNV wil helemaal niet dat de overheid met een visie op dit probleem komt. Want de oorzaak is dat de arbeidsmarkt muurvast zit, niet dat jongeren geen pensioen kunnen opbouwen. Een werkloze jongere bouwt per definitie geen pensioen op, hoe het systeem ook geregeld wordt. Alleen als we ze aan het werk krijgen, helpen we jongeren aan de bak. Maar ga dat de Volkskrant eens uitleggen. Nanda Troost vond drie gevalletjes-onmogelijk om te illustreren hoe erg het met de werkende jongere is gesteld.

Natasja van Dalen is 25 en heeft 'helpende welzijn' gevolgd op niveau mbo2. Met deze opleiding leer je te scrabblen met bejaarden, zo leert een informatiepunt ons. Hilde Reimerink is 25 en heeft geschiedenis gestudeerd. Een specialistatie blijkt niet uit het profiel, enig talent ook niet. Freek de Bruin is 18, heeft een havo-diploma en "zelfs een tijdelijk baantje vind ik niet".

Hilde zoekt een "baan in de ontwikkelingssamenwerking". Dat vind ik dus persoonlijk onvoorstelbaar. Doelbewust op zoek zijn naar een functie in de indrukwekkende overhead-bandbreedte van de ontwikkelingsindustrie, dan heb je dus echt hélemaal niets met derdewereldlanden. Goed willen doen voor anderen om jezelf goed te voelen, geen wonder dat je dan niet aan het werk komt.

Maar helemaal absurd is de houding van Freek. Ik moet direct bekennen dat ik zelf ook zo'n malloot ben die vanaf de middelbare school direct aan het werk is gegaan. Dat werkt prima, totdat je geen werk meer hebt en werkgevers je terecht niet eens meer aankijken. Waar Freek de Bruin de indruk vandaan haalt dat hij interessant is voor werkgevers is mij een volstrekt raadsel. Hij toont zich vooral een uitstekend product van de vind-ik-niet-leuk-generatie. Raad eens: hij vond zijn opleiding niet leuk.

Ik kan er met mijn hoofd niet bij dat de Volkskrant een lans breekt voor drie jongeren die hun werkloosheid volkomen aan zichzelf hebben te danken. Mensen die graag willen werken maar niet aan de bak komen omdat hun baan naar China of Polen is verplaatst, die hebben een probleem. Jongeren die stage lopen, een uitmuntende beoordeling krijgen maar geen contract krijgen aangeboden omdat het goedkoper is een nieuwe stagiair aan te nemen. Jongeren die een nul-urencontract krijgen aangeboden omdat hun werkgever in het huidige arbeidsrecht bang is voor een fatsoenlijk contract. Ik ken ze allemaal. Zij nemen nog een baantje in de nachtploeg van een mestbedrijf aan omdat ze zich schuldig en nutteloos voelen als ze aan de kant staan. Zo niet Freek, Hilde en Natasja. Zij willen scrabblen met bejaarden en gezellige dingen doen met neger-aidsweesjes. Dat vinden ze namelijk leuk.

De huidige jongerenwerkloosheid is niet de schuld van werkgevers maar van vastgeroeste vakbonden die vasthouden aan baanzekerheid. Vakbonden zijn er alleen nog voor mensen met een baan of een pensioen. Kom je ernaast te staan, dan helpen ze je individueel nog even een schop na te geven richting je werkgever. Een doekje voor het bloeden: sta je er eenmaal naast, dan laten ze je als een baksteen vallen.

Het zal hopelijk de allerlaatste keer zijn, maar in dit kader kan ik de opvattingen van oud-CNV'er Jesse Klaver (thans GroenLinks) volgen. Hij kiest voor juist éxtra flexibilisering van de arbeidsmarkt zodat de risico's van werkgevers om 55-plussers aan te nemen, kleiner worden. Ook voor jongeren is het gunstig. Ze komen er beter tussen, bouwen sneller werkervaring op en staan minder lang aan de kant áls ze aan de kant komen te staan.