Merkozy en de Brusselse eurocraten blijven hardnekkig vasthouden aan hun pogingen de euro te 'redden'. Maar nuchtere waarnemers laten zien hoe het anders kan.
In mijn
blogpost van afgelopen week over Italië wees ik erop dat het gedrag van het Europese establishment in de schuldencrisis overeenkomsten vertoont met de gang van zaken in de Berlijnse Führerbunker (zie foto) tijdens de laatste dagen van het Derde Rijk. Natuurlijk, historische analogieën gaat meestal mank, maar misschien kunnen we hier toch wat van leren. Dat vond het respectabele Britse weekblad
The Economist kennelijk ook. Enigszins verrast stuitte ik gisteren op een
artikel daarin van september dit jaar onder de veelzeggende titel 'In the Brussels Bunker'. een citaal hieruit:
THERE is surreal calm in Brussels, amid the greatest crisis to befall the European project in its history. The euro is besieged, several members lie gravely wounded or exposed to heavy fire and the defenders are running out of ammunition. The weakest outpost, Greece, could fall any day. Many fear this might lead to a collapse on all fronts. Yet European institutions churn along, producing myriad meetings, consultations and regulations. I feel like a filing clerk in Berlin in 1945. The work of government goes on, even as the war approaches, says one ambassador.
Berlijn: gemengde signalen
Ondertussen bereiken ons uit Berlijn gemengde signalen. Een bericht van Reuters als zouden tussen Frankrijk en Duitsland op ambtelijk niveau besprekingen gaande zijn over een opsplitsing van de eurozone werden door bondskanselier Merkel meteen
krachtig ontkend. Nou zegt dat ook weer niet zo veel, want in monetaire kwesties geldt vaak: hoe stelliger de ontkenning, des te groter de kern van waarheid.
Spiegel Online weet dit weekend te melden dat de bondsregering momenteel scenario's laat doorrekenen voor de uittreding van Griekenland uit de eurozone. Tussen retoriek en realiteit zit dus inderdaad een marge. Ondertussen ging minister van financiën Schäuble in een
interview met Focus vol op het orgel met een pleidooi voor meer macht naar Brussel.
Wijze mannen
Hoewel de bunkermentaliteit nog stevig verankerd lijkt in het Europese establishment, is hardop denken over alternatieven voor het tot nu toe gevoerde bodemloze-puttenbeleid niet langer taboe.
Nieuwsuur [item begint na circa 12 minuten] presenteerde afgelopen donderdag interviews met hoogleraar monetaire economie Casper de Vries en met de nestor van de Nederlandse monetaire economen H.J. (Johan) Witteveen (destijds hoogleraar, minister van financiën en topman van het IMF), beiden voor zover bekend geen uitgesproken citici van de euro.
Een verademing, deze interviews. De Vries zette de merites van een opsplitsing van de eurozone uiteen en Witteveen maakte aannemelijk dat de sanering van de probleemlanden beter kan worden overgelaten aan het IMF in plaats van aan de EU. Van de monetaire capriolen van die EU had hij trouwens niet zo'n hoge pet op, getuige de volgende uitspraak:
[het noodfonds EFSF] daar kunnen ze niet verder mee [ ] die slagkracht [door de hefboomconstructie] dat is bedrog [ ] Deze hele crisis is ontstaan door zulke slimme financiële constructies waar[door] banken zoveel meer konden uitlenen [ ] Moeten we nou weer dit probleem ook met zon constructie gaan oplossen die niemand helemaal goed begrijpt behalve een paar hele slimme bankiers?
Misschien zou premier Rutte, die net voor 100 miljard garanties aan dat EFSF heeft afgegeven, eens moeten luisteren naar deze partijgenoot voordat hij nog meer brokken maakt.
Wat moeten we met Frankrijk?
Hoe het ook zij, opsplitsing van de eurozone, mogelijk resulterend in de neuro, is niet langer een hersenspinsel van wereldvreemde individuen. Mocht het zover komen dan is de grote vraag of Frankrijk van zo'n Noordelijke muntunie deel zou moeten uitmaken. Financieel-economisch gezien, en qua instituties en mentaliteit natuurlijk niet. Maar politiek gezien? Voor de eurofiele Duitsers is een opsplitsing van de eurozone al nauwelijks te bevatten. Uitsluiting van Frankrijk, de vertrouwde partner in een halve eeuw oude haat-liefdeverhouding, dat lijkt voor de Duitsers een brug te ver.
En de Fransen zullen natuurlijk alles uit de kast trekken om zo'n vernedering te voorkomen. De hele rijkgevulde diplomatieke trukendoos zal worden opengetrokken. En wat dat betekent weten we al sinds 1945. Hoewel de Fransen tijdens de oorlog flink met de Duitsers hadden gecollaboreerd en de Vrije Fransen van De Gaulle niet veel meer dan een symbolische bijdrage aan de geallieerde eindoverwinning hadden geleverd, wisten de Fransen naast de Amerikanen, Engelsen en Russen toch de positie van bezettingsmacht in het verslagen Duitsland te verwerven. En die zou 45 jaar later nog uitstekend van pas komen. De Fransen konden toen in ruil voor hun instemming met de Duitse hereniging de komst van de euro afdwingen.............