Tweemaal ABN AMRO redden?

Als iets is gevallen en het ligt op de grond, dan kan het niet verder vallen. Als je het optilt kan het weer vallen. Als een bank failliet is gegaan en is overgenomen door de staat, kan deze bank niet weer failliet gaan. Als je de bank privatiseert, dan kan hij weer failliet gaan.

Tot voor kort was het een geruststellende gedachte, dat we bijna alle banken in Nederland al hadden gered. ABN AMRO, Fortis, ING en SNS Bank. Friesland Bank werd opgevangen door Rabobank en DSB bank werd niet gered omdat de directeuren van de andere banken de directeur van DSB niet herkenden als één van “ons soort jongens”. Het ergste dat ons nog kon overkomen was het redden van Rabobank, want die hadden we nog niet gehad en die liep dus nog vrij rond.

De rust werd eerst verstoord door de dreigende plannen van de Bankenunie van Van Rompuy en consorten. Als die plannen doorgaan, en na de Duitse verkiezingen zal Angela Merkel dat wel aandurven en onze regering zal ongetwijfeld ook bij het kruisje tekenen, dan zijn er nog heel veel banken in andere Europese landen, die we ook nog moeten redden. En nu dreigt dan ook nog ABN AMRO “ontred” te worden.

Zal het dan weer mis gaan met ABN AMRO? Ja natuurlijk! De hefboom van de bank, ook als die volgens banknormen in orde is, zelfs als die voldoet aan de toekomstige BASEL III normen, zal nog steeds zodanig zijn, dat de bank zeer wankel is. Gewone bedrijven kunnen nauwelijks overleven als hun eigen vermogen kleiner is dan 20 procent. Maar bij een bank “vindt” het internationale banken- en politieke systeem nog steeds, dat een eigen vermogen van 20 procent uitermate stevig is, veel steviger dan voor een bank noodzakelijk.

De bankenwereld is niet noemenswaardig veranderd sinds het uitbreken van de bankencrisis. Banken zijn nog steeds te groot om te kunnen omvallen. Iedereen, inclusief de banken zelf en ook de financiële markten, gaat er nog steeds van uit, dat banken zullen worden gered van de ondergang door staten en/of de Europese Unie. Banken zijn nog steeds de grootste beoefenaars van creatief boekhouden. De bankwereld is nog steeds gebaseerd op het systeem van fractioneel reserve bankieren. Bankbestuurders vinden zichzelf, ondanks alle debacles, nog steeds zo bijzonder, dat ze menen recht te hebben op buitensporige vergoedingen. Banktoezichthouders, inclusief regeringen, vinden bankbestuurders nog steeds zo bijzonder, dat ze menen hen deze buitensporige vergoedingen ook te moeten toekennen.

Trouwens, wie wil er vandaag de dag nog een bank kopen? Voorzitter van de Eurogroep Dijsselbloem heeft bij de ondergang van de Cypriotische economie aangekondigd, dat aandeelhouders voortaan kunnen fluiten naar hun geld bij een bankfaillissement. Dat gekoppeld aan het feit dat bijna alle banken failliet zijn of in ieder geval op wankelen staan zou moeten betekenen dat de koersen van bankaandelen richting het nulpunt zouden moeten bewegen. Nu zijn bankaandelen de afgelopen jaren gekelderd in prijs. De restwaarde geeft aan dat nog niet iedereen in de financiële markten Dijsselbloem gelooft. Het is echter een illusie om aan te nemen, dat een aandelenemissie van ABN AMRO veel zal opbrengen als de staatsgarantie wegvalt.

In deze markt gaan we dan ABN AMRO zelfstandig maken, de bank, die ons vele miljarden heeft gekost om te redden. We kunnen dus met zekerheid verwachten dat binnen enkele jaren deze bank weer failliet zal gaan en dat we als belastingbetalers voor de tweede keer de portemonnee kunnen trekken. Ongetwijfeld zullen de reddingskosten groter zijn dan de bescheiden verkoopopbrengst.

Het is te hopen dat de politiek deze keer een reële bedrijfsmatige rekensom maakt in plaats van zich te laten leiden door wensdenken. In dat geval zal men tot de conclusie komen dat, zolang uiteindelijk de staat en dus de belastingbetaler moet opdraaien voor de kosten, het beter is om ook zelf de controle te houden over de semi-staatsorganen, die banken momenteel zijn.