In de Tweede Kamer is het bewustzijn ingedaald dat subsidieprogramma's voor elektrisch auto's wellicht niet helemaal lekker lopen. Verschillende fracties vragen zich af de kosten van het programma wel in verhouding staan tot de daadwerkelijke milieuwinst. Er werden meerdere moties ingediend, maar uiteindelijk behaalde alleen Pieter Omtzigt (CDA) succes. Zijn motie werd met een meerderheid aangenomen.
De regering krijgt via deze weg het verzoek om de Algemene Rekenkamer aan het werk te zetten, zo valt te lezen op RTL Nieuws. Of het subsidieprogramma doelmatig is hangt af van een groot aantal factoren. Bijvoorbeeld de daadwerkelijke milieuwinst van de elektrische auto. Pieter van Vollenhoven vroeg zich onlangs nog af 'hoe groot de milieuwinst nu eigenlijk is?' Een goede vraag, die door de Algemene Rekenkamer zeker meegenomen moet worden.
Één van onze columnisten heeft nu al grote twijfels over de daadwerkelijke milieuwinst. Zo schreef RPML dat 'de elektrische auto inherent milieuonvriendelijk is'. Behalve vragen rondom de daadwerkelijke milieuwinst staat natuurlijk ook de vraag open of de besteedde middelen wel doelmatig zijn besteed. Oftewel of de uitgaven van de overheid in verhouding staan tot de milieuwinst.
Zoals het er nu naar uit ziet betaalt Nederland ruim €1.700 per bespaarde megaton CO2 via de subsidie. Een zeer hoge prijs voor het besparen van één megaton CO2, dat mag gezegd.
Behalve vragen rondom de milieuwinst en de doelmatigheid zien linkse partijen het subsidieprogramma als een 'onrechtvaardige situatie'. Henk Nijboer (PvdA) diende een motie en wilde niet wachten op de berekeningen van de Algemene Rekenkamer. Volgens hem is er voldoende informatie om de huidige situatie direct aan te passen. Zijn motie leest als volgt:
"Overwegende dat partijen van links tot rechts aangeven dat op onderdelen de fiscale stimulering van auto's is doorgeschoten, overwegende dat door consumenten en bedrijven sterk gereageerd wordt op fiscale prikkels en de Algemene Rekenkamer kritisch is over de effectiviteit; verzoekt de regering om, voor de zomer met voorstellen te komen om de fiscale stimulering van elektrische auto's aan te passen"
Zijn motie werd dus verworpen, simpelweg omdat deze 'in het proces' van de Tweede Kamer te vroeg komt. Eerst moet er natuurlijk worden onderzocht wat iedereen al weet. Dat is hoe de subsidiehazen werken. Terwijl de enigszins gelijkende motie van Omtzigt wel op steun kon rekenen. De motie van Omtzigt leest (deels) als volgt:
"verzoekt de Algemene Rekenkamer, een nadere analyse en update te geven van de doelmatigheid van de stimuleringsmaatregelen voor elektrische auto's en dan met name elektrische leaseauto's in de periode van de tweede Autobrief, inclusief de jaren 2019 en 2020;"
Concreet betekent dit dat de Tweede Kamer zich er van bewust is dat er hoogstwaarschijnlijk iets niet helemaal pluis is met het subsidieprogramma. Vandaar ook de focus van Omtzigt op de 'doelmatigheid', want dat is waar het bij dergelijke programma's om draait. Concreet betekent het afwachten maar weer. Er gaat nu eerst een onderzoek komen en pas als de resultaten bekend zijn volgen eventuele andere stappen.
Maar dat de Tweede Kamer zich bewust is van eventuele problemen bij dit subsidieprogramma is wel een schrale troost. Het biedt hoop dat in de toekomst meer subsidieprogramma's tegen het licht van doelmatigheid worden gehouden. Dat laatste is overigens hard nodig.