Eén volk, één staat, één boodschap.
De hoofdredacteur van Zaman - een grote Turkse krant - Ekrem Dumanlı, heeft een bijzonder interessante column geschreven voor de Washington Post waarin hij uitlegt hoe het er tegenwoordig aan toe gaat in de Turkse media. Zijn verhaal maakt duidelijk dat de vrijheid van de pers feitelijk is afgeschaft in Turkije.
The level of media subservience to the government in today’s Turkey is unprecedented. Most media are directly controlled, with government supervisors monitoring all editorial content. Anyone who strays is harassed or fired.
Zaman is in handen van aanhangers van Fethullah Gülen, de zelfverklaarde islamitische leider die in Pennsylvania woont, maar veel aanhangers heeft in Turkije. Jarenlang trokken Gülen en Erdogan's AK Parti met elkaar op tot 2013: toen begon de Gülen-beweging kritiek te uiten op Erdogan omdat hij steeds autocratischer werd, omdat hij de vreedzame Gezi-protesten met geweld neersloeg en - oh ja - vervolgens ook nog eens een onderzoek naar corruptie in de politiek onder het tapijt veegde (door kritische aanklagers en agenten te ontslaan).
Sindsdien verkeren Gülen en Erdogan in een staat van oorlog met elkaar. De eerste bekritiseert de laatste regelmatig, waarna de islamitische president vorig jaar december hard terugsloeg: aan Gülen gefileerde journalisten (waaronder de hoofdredacteur van Zaman zelf) werden massaal opgepakt en weggezet als verraders (op zijn best) of terroristen.
The latest round was last month’s targeting of Zaman and the Samanyolu television station, media institutions established by entrepreneurs who share the same democratic values as Hizmet supporters. Hidayet Karaca, chairman of the Samanyolu Broadcasting Group, was arrested. I was released but will still be tried on terrorism charges.
De arrestaties kwamen kort nadat Erdogan de wet had laten aanpassen zodat mensen zomaar konden worden opgepakt; er hoefde geen bewijs tegen ze te zijn, een verdenking was afdoende. Hoewel zogenaamd bedoeld om 'terroristen' aan te pakken wordt de wet vooral gebruikt om een ieder die Erdogan ook maar een beetje durft te bekritiseren te arresteren. Oftewel: stil te slaan.
Lees verder op pagina 2.
Net als veel van zijn collega's die voor kranten werken die hun democratische taken nog wél enigszins serieus nemen heeft Dumanlı daar genoeg van. In zijn column legt hij uit dat hij niets verkeerd heeft gedaan: zijn enige 'zonde' is dat hij en zijn krant artikelen schrijven over... de politiek; over wat er goed en misgaat.
In the eyes of the regime, the journalists, TV producers and screenwriters detained by the police on Dec. 14 are members of an “armed terrorist organization” threatening the sovereignty of the state. Don’t look for confiscated arms, attack plans or suicide bombers disguised as journalists. Our fault was to report on government actions that are undermining the foundations of a democratic Turkey.
Om voor mij volkomen onbegrijpelijke redenen sluit de hoofdredacteur zijn column af met een positieve, hoopvolle boodschap: hij heeft er ondanks alles nog altijd vertrouwen in dat het uiteindelijk goed zal aflopen.
Despite all this, I will never lose hope in Turkey. After all, this is not the first downward spiral that the nation has gone through. Having heard the domestic and international outcry after Zaman was raided, I feel even more optimistic.
Hij voegt daar aan toe dat het donkerste uur van de nacht kort voor zonsopgang plaatsvindt. Turkije zal eenzelfde scenario meemaken: het wordt steeds erger, maar net als je denkt dat alles verloren is komt de zon op en wordt het land alsnog gered.
Mensen die regelmatig in Turkije zijn weten dat Turken over het algemeen erg veel vertrouwen in hun staat hebben... en de toekomst redelijk positief tegemoet zien. Ja, ze klagen over het hier en nu, maar als je ze naar de toekomst vraagt zeggen ze altijd dat het uiteindelijk wel goed komt.
Leuk, zo'n mentaliteit, maar ik twijfel er hevig aan dat ze gelijk krijgen. Erdogan wordt met de dag machtiger en laat steeds meer dissidenten arresteren. Van een vrije media is allang geen sprake. Het is bijna onmogelijk om zo'n man - die zoveel kan maken - af te zetten; op democratische wijze (dus door te stemmen) of anderszins. In het eerste geval kan de verkiezingsuitslag immers gemanipuleerd worden (zowel ervoor als erna), en in het tweede geval kan het staatsapparaat critici vroeg buitenspel zetten.
Natuurlijk is het ironisch dat de mensen die Erdogan mede aan de macht hebben gebracht (de Gülen aanhangers) nu het slachtoffer van zijn machtshonger zijn, maar helaas kunnen we het ons niet veroorloven om hen uit te lachen: liberalen zijn namelijk ook het haasje... en Turkije wordt steeds meer een islamitische autocratie. Het westen verliest op deze manier een belangrijke bondgenoot. De effecten daarvan zullen we de komende jaren en decennia vrijwel zeker gaan voelen.