Syriza pokert passievol met de toekomst van Griekenland

In één van de meest bizarre persconferenties van de afgelopen jaren verzorgt minister van financiën Varoufakis weliswaar een enorm spektakel, maar het heeft allemaal nauwelijks niets om het lijf.

Een overleg om tot een uitbreiding te komen van het Griekse leningsprogramma, waardoor Griekenland niet failliet gaat, is gisteravond mislukt. De Grieken konden kennelijk simpelweg niet accepteren dat als ze geld willen om overeind te blijven, ze dat simpelweg binnen een bepaald programma moeten doen. Dat wilden ze niet. Daardoor lekten ze de concept-overeenkomst vroegtijdig (wat geldt als een doodzonde als men in Europese onderhandelingen zit), en werd het overleg al vroegtijdig afgeblazen.

De gevestigde orde van de eurozone hield het kort: Dijsselbloem stelde een ultimatum op en zei dat het aan de Grieken was om nu een voorstel in te dienen. Als onze minister van financiën alle eurokikkers in de kruiwagen wil houden, is dat natuurlijk een gewaagde zet. Immers, als Griekenland niet aanklopt voor steun en het daarna failliet dreigt te gaan zal Europa toch moeten overgaan tot schorsing en uitsluiting van het geplaagde Zuid-Europese land.

Maar als Dijsselbloem slaagt in zijn opzet, dan is het een meesterzet. Als Syriza na een maand stampij te hebben gemaakt zich aan het einde van de week tóch met hangende pootjes komt melden in Brussel, dan heeft de eurogroep gewonnen. Een oude onderhandelingsregel is immers dat beggars can't be choosers, en daardoor vrijwel alle eisen zal moeten inwilligen die door de andere partij gesteld worden.

Na de persconferentie van Dijsselbloem was het overigens de beurt aan Yanis Varoufakis, de flamboyante minister van financiën van Griekenland. In zijn eloquente Engels sprak Varoufakis de pers toe. Het was héél wat anders dan de technocratische speeches die we van Europese bewindslieden gewend zijn te zien:

https://www.youtube.com/watch?v=9_8gKX5w8ko

Varoufakis verkoopt natuurlijk stuitende nonsens - vooral het idee dat de uitslag van de verkiezingen de verplichtingen van een contractspartij aantast - gaat rechtstreeks tegen eeuwenoud internationaal publiekrechtelijke normen in. Maar hoe dan ook zijn de verhalen van Varoufakis fascinerend om naar te luisteren. Zelden heb ik iemand die een openlijke aanhanger van Marx is, zo gefascineerd zitten aangapen.

Het één en ander wekt het idee dat Griekenland de euro allang heeft opgegeven, maar de optredens in de marge van de eurobesprekingen toch vooral als een kans zit om diens publieke imago op te poetsen. Griekenland is al failliet, zo lijken ze te beredeneren, maar we zijn onze zeer nog lang niet kwijt. Varoufakis is daar de belichaming van.