Syrische Koerden zetten volgende stap richting onafhankelijkheid

De Koerden in het noordoosten van Syrië hebben zich nog net niet afgescheiden, maar dat lijkt een kwestie van tijd.

Eerder deze week werd een regionale Koerdische regering in het leven geroepen met een eigen president en kabinet. De Koerdische autoriteiten in Syrië proberen de veiligheid in hun leefgebied te herstellen alsmede de elektriciteit en subsidiëren zelfs de lokale landbouw.

De aankondiging kwam een dag voor vredesonderhandelingen in Zwitserland van start gingen. De Koerden zijn daar niet uitgenodigd. Volgens de Partij van de Democratische Unie, de dominante politieke beweging in de Koerdische streek en de enige met een gewapende vleugel, hadden Saoedi-Arabië, Turkije en de Verenigde Staten zich verzet tegen diens deelname aan de besprekingen.

De drie landen, die weliswaar het verzet tegen het regime van president Bashar al-Assad steunen, hebben dan ook geen belang bij een onafhankelijk Koerdistan in Syrië.

Saoedi-Arabië, een van de voornaamste buitenlandse bondgenoten van de islamitische rebellenbewegingen in Syrië, hoopt een soennitische meerderheidsregering in Damascus in het zadel te helpen die zich vervolgens tegen Iran keert, de aartsvijand van Saoedi-Arabië zelf. Dat is ook het doel van de meeste soennitische rebellen die de meerderheid van het Syrische volk denken te vertegenwoordigen. Zij raken geregeld slaags met de Koerdische onafhankelijkheidsstrijders in het noorden die door het regime van Assad overigens met rust worden gelaten.

De Turken, die al jaren kampen met een eigen Koerdische opstand, vermoeden dat Assad de Koerden in zijn land doelbewust hun gang heeft laten gaan. Als het noordoosten van Syrië zich afsplitst, is dat voor Assad geen enorm verlies. De regio heeft, met uitzondering van een beetje olie, nauwelijks natuurlijke hulpbronnen. Tot het zover is, heeft hij de oppositie tegen zijn regime mooi verdeeld en weerhoudt hij ook de Turken ervan zich in de Syrische burgeroorlog te mengen. Als die immers soldaten over de grens sturen om de Koerdische opstand de kop in te drukken, vervreemdt het mogelijk de hele Syrische oppositie van zich, terwijl Turkije die juist steunt, en zet het ook de relatief goede betrekkingen die het sinds kort onderhoudt met de Koerden in het noorden van Irak op het spel. Turkije importeert olie uit die regio, tot afgrijzen van de regering van premier Nouri al-Maliki, een sjiiet die juist de banden met Iran probeert aan te halen. Wat natuurlijk precies de reden is dat Turkije hem dwarsligt.

Autonomie voor de Koerden in Syrië is voor de Turken nog een groter probleem. Als beide Koerdische regio's in de buurlanden van Turkije zich op den duur afscheiden en samen een staat vormen, ligt het in de rede dat de miljoenen Koerden die in Turkije wonen zich bij zo'n staat willen aansluiten.

De Amerikanen, tenslotte, zijn bondgenoten van zowel de Saoediërs als de Turken en lijken zich naar de wensen van beiden te schikken, ondanks het feit dat de Koerden, toch zonder meer een natie, naar het zelfbeschikkingsrecht dat de Verenigde Staten altijd hoog in het vandaal dragen een eigen staat zouden moeten krijgen.

Dat lijkt nog ver weg, maar de Koerden, die al honderden jaren door andere volkeren worden overheerst, hebben geduld.