Superprovincies

Vanochtend kwam ik dit tegen.

En deze zin is eigenlijk de bottom line waarom het gelukkig niet doorgaat: "Er is te weinig draagvlak voor het plan Noord-Holland, Utrecht en Flevoland samen te voegen." 

Ik was blij met het bericht, alhoewel we toch nog op de hoede voor dit moeten zijn in de toekomst. In ieder geval vraag ik me af, en mijn excuses voor het informele taalgebruik, wat die druiloren daar in Den Haag in godsnaam bezielt om uberhaupt met zulke ideeën op tafel te komen. Zo zijn er wel meerdere van zulke ideeën geweest. Paar jaar terug het kilometerheffingskastje van Camiel Eurlings. Het was notabene de Telegraaf dat met een quasi-referendum op haar voorpagina "Verpletterend NEE!" met 89% kon afdrukken (dit concept is misschien nog om te onthouden). Terug naar de superprovincies, tegenargumenten zijn er legio, dat hoef ik u niet uit te leggen. Ik heb echter lang zitten peinzen over wat echter dan nou die voorargumenten zijn en waarom politici zoveel waarde hechten eraan. Ik zet alle voorargumenten die ik heb kunnen bedenken even op een rijtje:

1. Minder kosten / Beter voor economie (ter zijde of dit klopt, dit wordt gewoon als argument genoemd)

2. Betere samengang tussen provincies. In provincie A gelden bijvoorbeeld andere regels als in provincie B, hetgeen af en toe voor wat hinder zorgt met wat voor zaken dan ook.

3. Minder ambtenaren / Makkelijker te besturen

4. Politicus in kwestie wil graag in de geschiedenisboeken

5. Deel van plan voor nieuwe regionale bestuursindeling van een federaal Europa (toegegeven, complottheorie)

Als ik er eentje gemist heb, hoor ik dat graag. Maar laten we van een zoveel mogelijke objectieve kant de zaak proberen te bekijken.

1. Dit is opzich een valide argument en zeker in tijden van bezuiniging, maar dan alleen als dat echt zo is en dan substantieel ook op lange termijn geld moet gaan besparen, en dan hebben we het over ordes van minstens miljoenen wil het substantieel zijn. Enkele tegenargumenten hier. O.a. wordt betoogd dat de regionale economie juist beperkt zal worden in haar vrijheid (argument 1), en tevens wordt gesteld dat een fusie juist meer kost als dan dat het zo blijft (argument 4). Niet heel verrassend, weliswaar zullen er dan in de provinciale staten misschien minder mensen zitten als wanneer je gewoon alle statenleden van alle provincies pakt en die bij elkaar gooit. Scheelt natuurlijk een paar salarissen, maar ik mag toch niet hopen dat dit niet als enige kostenpost wordt gerekend wanneer men over provincies praat. Ongetwijfeld zullen er rustig wat miljoenen losgelaten worden op dingen als "onderzoek naar beste fusie en ontwikkeling van nieuw systeem" of iets dergelijks.

2. Een goed argument, maar hoeft eigenlijk helemaal niet perse een voorargument te zijn. Het probleem hier ligt teveel bij de provincies zelf, kennelijk is er teveel bureaucratie en regelgeving dat interprovinciale activiteiten jammer genoeg hindert. Moet daar dan niet aan gedaan worden? Ik zou zeggen van wel, maar we weten allemaal bij welke partij de heer Plasterk zit en wat voor ideologie die partij nastreeft. Regeltjes, regeltjes, en nog meer regeltjes. Oh zijn er nu teveel? Geen problemen, we gooien het systeem dan toch lekker om, met behoud van regels natuurlijk.

3. Dit is best vanzelfsprekend, je hebt een groter vlak en dan kan je theoretisch een aantal ambtenaren wegsnijden (hetgeen ook weer kosten zou moeten besparen). Dit is echter precies als het vorige argument, je moet namelijk het probleem van in dit geval het rommelige ambtenarenland bij de bron aanpakken en niet met "spray-and-pray" hopen dat het nu misschien beter gaat. Ik hoef u niet uit te leggen dat het zo niet gaat werken, er kan immers provincie-intern al genoeg gedaan worden aan betere organisatie en structuur van ambtenaren om de efficiëntie te verhogen. Het ontbreekt kennelijk echter aan competente mensen die zo'n geheel nieuw systeem kunnen uitwerken. Want wat gebeurt er bijvoorbeeld nu? Ga dat dus eerst maar eens oplossen, en daarna zien we wel of een superprovincie dan nog steeds, volgens Plasterk en co., noodzakelijk is.

Nu hebben we de zinnige, inhoudelijke argumenten gehad en allemaal weerlegd. Meneer Plasterk is echter heus niet dom, het is een zeer intelligente man alleen kennelijk vindt hij het nog steeds goed als er superprovincies komen. Enerzijds is hij misschien zo door zijn ideologie opgeslokt dat hij gewoon niet beter weet of niets wil weten van het provincie-intern efficiënter maken. Je zou immers maar als socialist met liberale gedachten kunnen opkomen, brr, gevaarlijk. Anderzijds is de enige andere mogelijkheid die ik bedenken kan dat meneer Plasterk aan grootheidswaanzin lijdt, en dat zou een hoop verklaren omdat hij kennelijk zijn eigen belang belangrijker vindt dan dat van het land (mijn argument 4). Dat zie je wel vaker zoals ook met dat kilometerheffingskastje. Stel dat het wordt doorgevoerd, dan staat er op een dag ooit in een geschiedenisboek iets als het volgende: "In 20xx werden de zogenaamde superprovincies ingevoerd. Dit plan werd oorspronkelijk bedacht en uitgewerkt door de bekende PVDA-politicus Ronald Plasterk." Tsja, wie wil dat nou niet? Zeker als er niet bij staat of het nou uiteindelijk een goed idee was of niet, want dat is natuurlijk helemaal niet belangrijk.

De laatste andere mogelijkheid, mijn argument 5, is min of meer een complottheorie, maar wellicht toch mogelijk. Stel dat er een federaal Europa wordt ingevoerd, dan zal er ook op regionaal niveau een hoop moeten veranderen wat betreft besturen. Er moet onder andere een nieuwe hierarchische structuur komen, en dan kan het voor de eurofielen natuurlijk geen kwaad om alvast wat voorwerk te gaan doen. Voor Nederland kan dan je bijv. zeggen dat het samen met Vlaanderen de "Lage Landen provincie" wordt van Europa o.a. vanwege het taalgebied. België heeft op dit moment 5 Vlaamse provincies die tevens gefuseerd zouden kunnen worden tot bijvoorbeeld 2 landsdelen. In dat geval heb je dan uiteindelijk een grote Europese provincie voor het Nederlandse taalgebied met 7 "onderdelen" of subprovincies in plaats van 17. Toegegeven, daar valt natuurlijk vanuit Europa beter mee te werken. Dus wie weet zien we ooit een argument in de media terug als: "Onze superprovincies sluiten perfect aan bij een federaal Europa, samen met de 2 superprovincies uit Vlaanderen kunnen we dan een sterke Europese provincie worden met 7 goed-bestuurbare subprovincies."

Mij zal het benieuwen wat het wordt, ik ben in ieder geval blij dat het plan van de superprovincies voorlopig van de baan is en laten we hopen dat dat ook zo blijft, want de huidige indeling is mijns inziens prima. Mocht het er toch nog weer van komen, en er kan vanuit geen Den Haag geen duidelijke uitleg worden gegeven waarom het zo goed is, zou ik in ieder geval willen adviseren om terug te bijten. Schrijf stukken, bespreek het op sociale media, en laat je in ieder geval horen dat je er tegen bent. Veel politici zijn sterke ketels, maar zoals we zagen bij Eurlings kan daarop ook de druk te groot worden. Als we er te overduidelijk op tegen zijn en het voor Den Haag niet meer mogelijk is om ons te negeren, gebeurt het gewoon niet want daar kunnen ze niet omheen, klaar.