Steeds meer ex-studenten in problemen door studieschuld

Dit bericht is geen goed nieuws voor het kabinet, dat na eindeloos gezever en gezeur uiteindelijk afzag voor de invoering er 1 september 2014 van het nieuwe 'Sociaal Leenstelsel'. Het was oorspronkelijk de bedoeling dat vanaf die datum de huidige studiefinancieringsregeling voor nieuwe gevallen zou worden gestaakt, waarna studenten voortaan hun eigen studie betalen. De term 'sociaal' refereerde aan een gunstige afbetalingsregeling van een lening bij de overheid: alleen voor wie het kan betalen, met lage rente over een zeer lange termijn. Echter, nu wordt de huidige (gratis) studiebeurs pas vanaf 2015 omgezet in een nieuw leenstelsel. Daarnaast stemde de ministerraad vorige maand in met het wetsvoorstel 'Studievoorschot'. Het kabinet heeft daarvoor 1 miljard euro uitgetrokken.

Dat wetsvoorstel houdt kortgezegd in, dat de huidige studiebeurs voor studenten die met ingang van het studiejaar 2015-2016 aan een bachelor- of masterstudie beginnen, verdwijnt en voor een belangrijk deel plaatsmaakt voor een budget dat bedoeld is om 'de kwaliteit van onderwijs' te verbeteren. Wie dan op basis waarvan bepaalt wat een goede onderwijskwaliteit is, daar moeten we maar even naar gissen. Overigens behouden studenten wier ouders minder dan anderhalf maal modaal (€ 46.000/jaar) verdienen hun aanvullende studiebeurs, maar dat terzijde.

Ik wil het eigenlijk even met u hebben over die grote achterstanden bij terugbetaling van de studieschuld voor veel studenten. De overheid heeft een onderwijsbeleid gevoerd wat neerkomt op 'studeren voor iedereen'. Dat is mooi als daarmee uitsluitend bedoeld was dat elk mens gelijke kansen op goed en betaalbaar onderwijs zou hebben gehad. Helaas was het praktische resultaat dat elke halve zool kon gaan studeren, ongeacht zijn of haar kwaliteiten. De gigantische teloorgang aan onderwijskwaliteit in brede zin, niet alleen bij de notoire 'pret-Hogescholen', is daar in belangrijke mate mede debet aan. En ja, de afgestudeerde jongens en meisjes in allerhande pretstudies kunnen nu geen baantje vinden. Vette pech voor ze. Maar niet alleen voor hen, maar ook voor de samenleving, die waarschijnlijk kan opdraaien voor de restschuld van de studiefinanciering. En zo is de cirkel weer rond.

Het roept wel de vraag op wanneer er eens een keer goed wordt nagedacht door de Onderwijs specialisten van met name de Partij van de Arbeid, die de afgelopen decennia dat ministerie vrijwel steeds heeft geclaimd als zij in de regering zaten.

Studenten hebben nu gemiddeld een schuld van 15.000 euro bij het afstuderen. Naar verwachting wordt dat straks, na de invoering van dat nieuwe leenstelsel, nog eens zo'n 6000 tot 9000 euro meer. Wel is afgesproken dat studenten langer dan nu de tijd krijgen om hun schuld af te lossen. Nu ligt die termijn op vijftien jaar, dit gaat naar dertig tot veertig jaar en mag er maximaal 4% van het inkomen worden besteed aan aflossing (nu 12%). Maar wat koop je daarvoor als je geen baan kunt vinden? De arbeidsmarkt krimpt en de economie ook. En de middellange vooruitzichten stemmen bepaald niet vrolijk, temeer niet daar de Hollandse jongens en meisjes -dankzij de EU- in toenemende mate concurrentie krijgen van hun buitenlandse collega's.

Het had zo mooi kunnen zijn, dat onderwijs van Nederland. Helaas is het, met dank aan links, tot aan de grond toe afgebroken. Met alle gevolgen van dien zoals we nu zien.