Staatscommissie: een bindend referendum helpt om de kloof tussen politiek en de maatschappij te slechten
Het kabinet is nog lang niet af van het referendum. En dat allemaal dankzij een staatscommissie.
Het gebeurt niet zo heel vaak, maar zo heeeeeeel af en toe heeft een staatscommissie de moed om in te gaan tegen het kabinet (hoe dat kabinet er ook uit mag zien). De staatscommissie Parlementair Stelsel pleitte afgelopen week namelijk in een tussenrapport vóór het referendum. En dan niet voor het raadgevend soort, maar voor een bindend referendum. Ja, echt waar:
De commissie onder leiding van oud-minister van Binnenlandse Zaken Johan Remkes (VVD) doet onderzoek naar de sterke en zwakke plekken van de democratie. Zo’n zwakke plek is volgens de commissie dat sommige groepen burgers, met name laagopgeleiden, zich niet goed vertegenwoordigd voelen door (hoogopgeleide) politici. Op thema’s als de EU en migratie lopen de opvattingen van politici en burgers sterk uiteen. Juist voor dat probleem kan het referendum een oplossing zijn, zei Remkes. Hij stelde dat het als een „ventiel” voor de onvrede kan werken.
Ongelooflijk genoeg pleit de VVD'er Remkes (die van de slechte tanden) "uitdrukkelijk voor het bindend correctief referendum, waarbij de politiek verplicht is om de uitslag over te nemen," aldus het NRC Handelsblad. De reden is dat het raadgevend referendum wat hem betreft voor te veel verwarring zorgt. De burger dénkt dat zijn mening serieus genomen wordt door de politiek, maar wordt vervolgens teleurgesteld als blijkt dat dit niet zo is, zoals we bijvoorbeeld zagen met het referendum over het verdrag met Oekraïne.
Na het eindrapport van de staatscommissie in december zal het kabinet laten weten of het ingaat op de adviezen van Remkes en consorten. De kans dat ze het correctief referendum overnemen is natuurlijk ergens rond de nul. Maar toch. We kunnen er zeker van zijn dat de commissie voor flink wat debat zorgt... en voorstanders van het referendum een harde duw in de rug geeft, wat altijd gewaardeerd wordt door échte democraten (die over het algemeen dus niet lid zijn van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, kuch, ahem).
Het meest hilarische is dat de staatscommissie nog niet klaar is. Zo pleiten Remkes en co. onder meer voor een gekozen formateur om de burger meer invloed te geven. Oh ja, en ze vinden ook dat de Raad van State of een Constitutioneel Hof wetten moeten kunnen toetsen aan de grondwet.
Het zijn stuk voor stuk redelijke voorstellen -- waar veel van ons al jaren voor pleiten -- maar helaas zullen ze allemaal afgeschoten worden door de politiek. Die heeft namelijk helemaal geen behoefte aan meer democratie en inspraak van de burger. Sterker nog, dat vinden partijen als de VVD, de PvdA, D66, ChristenUnie enzovoort maar eng.
