Stel dat het kabinet valt. Stel dat Mark Rutte nog één keer lijsttrekker van de VVD wordt. En stel nou ook dat de VVD de verkiezingen wint. Hoe ziet Rutte III er dan uit?
Komt er een derde kabinet-Rutte? En welke partijen, ministers en staatssecretarissen zouden er dan in dat kabinet zitten? Het lijkt koffiedik kijken, maar dat is het niet helemaal. Rutte II is uitgeregeerd en de Provinciale Staten-verkiezingen gaan alles overhoop gooien voor VVD en PvdA.
Allereerst: ik geloof niet dat Rutte nog een derde kabinet gaat leiden, onder andere omdat steeds meer VVD'ers en rechtse kiezers moeite krijgen van
de premier zonder eigenschappen. De VVD-achterban snakt naar een nieuw gezicht. Edith Schippers bijvoorbeeld, of Halbe Zijlstra.
Daarnaast denk ik dat de kans vrij groot is dat de liberalen niet de grootste worden bij de landelijke verkiezingen (die volgend jaar al kunnen worden gehouden als het kabinet valt na de Statenverkiezingen), omdat een politieke partij anno 2014 al de grootste partij van het land kan worden met minder dan dertig zetels in de Tweede Kamer. Er zijn genoeg kapers op de kust.
En toch vind ik
dit artikel van politicoloog Simon Otjes interessant. Hij denkt dat Rutte III bestaat uit vier partijen: VVD, CDA, D66 en ChristenUnie (zonder ChristenUnie halen de drie andere partijen
71 zetels). Een herleving van het tweede kabinet van Balkenende dus. Met Rutte als premier - Otjes gelooft er kennelijk nog in - en Sybrand Buma, Alexander Pechtold en Arie Slob als vicepremiers.
Volgens de politicoloog zou Pechtold Buitenlandse Zaken kunnen krijgen (wat ik betwijfel, omdat hij wel heel erg eurofiel is), blijft Jeanine Hennis minister van Defensie (opnieuw, ik heb mijn twijfels) en gaat Slob het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen leiden. Otjes schrijft: "Het is voor D66 een zware veer om OCW aan de ChristenUnie te geven." Dat lijkt mij ook, ja.
De D66-, VVD- en CU-namen zijn verder niet zo verrassend (een Gerard Schouw, een Fred Teeven, een Carola Schouten). Daarom is het interessant te bekijken welke CDA-namen worden genoemd en welke plekken zij krijgen toebedeeld in Rutte III:
1. Sybrand Buma als minister van Binnenlandse Zaken. "Iedereen heeft gezien dat buiten het kabinet staan zoals Diederik Samsom de afgelopen twee jaar heeft gedaan geen succes was."
2. Jan-Kees de Jager als minister van Financiën.
3. Mona Keijzer als minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
4. Pieter Omtzigt als staatssecretaris op Sociale Zaken & Werkgelegenheid.
Met name de laatste keuze zou uitstekend zijn voor zowel Omtzigt als het land zelf. Er bestaat geen harder werkend Kamerlid dan Omtzigt. Verder zijn Buma en Keijzer twee logische kandidaten voor een ministerspost. De Jager was een prima schatkistbewaarder, maar hij heeft een lelijke smet op zijn blazoen omdat hij met akkoord is gegaan met de btw-verhoging van 19 naar 21 procent.
Het namenlijstje van Otjes is natuurlijk een
shot in the dark, maar het feit dat er nu al uitgebreid wordt gespeculeerd over een derde kabinet-Rutte geeft alleen maar aan: dit kabinet gaat de Kerst van 2015 niet halen en de PvdA raakt haar machtspositie kwijt.
Volg Frank Verhoef op Twitter: @fverhoef.