Schäuble brengt Frankfurtse bank schade toe
Schäuble brengt Frankfurtse bank schade toe
De FDP wil uit het dal klimmen. Dit weekend zet de aangewezen secretaris-generaal Nicola Beer de eerste stappen daartoe. In dit interview richt zij haar pijlen op minister van Financiën Schäuble.
Handelsblatt Online: Mevrouw Beer, u bent momenteel minister in Hessen, het financiële centrum van Duitsland. De heer Schäuble heeft in een interview met het Handelsblatt een eventuele vertraging van invoering van de bancaire regelgeving uitgesloten en daarmee de woede van Fitschen, chef van de Deutsche Bank, op zijn hals gehaald. Hoe staat u hierin?
Nicola Beer: Wat dit betreft hebben we een evenwichtig beleid nodig. In het verleden zijn er verkeerde ontwikkelingen geweest. We moeten wel oppassen dat we niet in het extreme vervallen. De financiële sector en de banken vervullen in ons economisch systeem een belangrijke functie. Het mag niet zo zijn dat we door overregulering deze belangrijke motor voor onze economie schade toebrengen.
Schiet de heer Schäuble zijn doel voorbij? Hij heeft, hoe dan ook, de steun van alle in de Bondsdag aanwezige partijen.
Het moge helder zijn: waar staan we en wat gebeurt er momenteel? We hebben te maken met een sociaaldemocratische Unie die van een planeconomie op staatsniveau droomt. Wat we nodig hebben, is een solide bankensysteem om voldoende liquiditeit voor de bedrijven te waarborgen. Ik ben bang dat we van het ene extreme in het andere vervallen en dat zo onze economische motor stil komt te vallen.
Wat betekent dat voor de Frankfurtse bank?
Dergelijke ontwikkelingen zullen de Frankfurtse bank enorme schade toebrengen. Daarom zijn we ook bezorgd over de belasting op financiële transacties (Financial Transaction Tax). Als de belasting niet Europabreed wordt geïmplementeerd, zullen bepaalde financiële transacties niet meer in Duitsland plaatsvinden. Dat zal catastrofale gevolgen hebben voor de banken in Duitsland. Vele banen staan op de tocht.
De FDP: waarom hebben de mensen de liberalen de rug toegekeerd?
We hebben niet duidelijk genoeg gemaakt dat het liberalisme voor iedereen iets te bieden heeft: het geeft antwoord op concrete alledaagse vragen. Hier moeten we beter in worden. In beginsel geeft iedereen zélf invulling aan het leven; problemen worden echter gezamenlijk opgelost. Een staat die alles voor zijn burgers regelt moeten we niet willen en hebben we niet nodig.
Was het een fout dat de liberalen hun markteconomisch profiel niet al tijdens de verkiezingscampagne aan een belangrijk onderwerp hebben opgehangen?
De principes van een regeringspartij kunnen niet alle voor de volle 100% worden gerealiseerd. Daarom was het voor ons lastig dit profiel tijdens de campagne duidelijk te maken. Nu hebben we andere mogelijkheden. Het regeerakkoord van de Union en de SPD biedt genoeg aanknopingspunten.
De Europese schuldencrisis heeft de FDP al vele gelegenheden geboden. De heer Rösler, minister van Economische Zaken, heeft zelfs voorstellen gedaan trefwoord staatsinsolventierecht. Die voorstellen liepen echter al snel op niets uit.
Het is met een sisser afgelopen, omdat wij ons in de coalitie tegen de CDU, en met name tegen Wolfgang Schäuble, niet hebben kunnen bewijzen. Dat hebben de mensen ons kwalijk genomen. Maar precies op deze weg zullen we verdergaan. We moeten ons niet meer concentreren op afspraken die in de coalitie zijn gemaakt.
Is de terughoudendheid van de FDP wat betreft Europese beleidskwesties misschien ook te wijten aan haar kritische houding tegenover euroscepticus Frank Schäffler?
In mijn ogen is de FDP zeker pro-Europees.
Dat is de heer Schäffler ook.
We discussiëren niet alleen over de heer Schäffler. We hebben het erover waarom we deze Europese Unie nodig hebben en waarom we haar daarom verder willen verdiepen. We wijzen echter ook op zaken die volgens ons verbeterd moeten worden. Hier betreft het niet alleen financiële en economische vraagstukken; het gaat ook om het zeer belangrijke subsidiariteitsbeginsel. We zijn erop tegen dat de Europese Commissie zich meer bevoegdheden wil toekennen dan in het Verdrag is bepaald. We willen dat besluiten dicht bij de burgers worden genomen.
Chronologie van de FDP in de Bondsdag
1949: De FDP haalt bij de Bondsdagverkiezingen 11,9% van de stemmen en zorgt er mede voor dat Konrad Adenauer (CDU) voor de eerste maal Bondskanselier wordt.
1953: De partij haalt 9,5% van de stemmen en blijft de sterkste partner van de Union onder Adenauer.
1957: De liberalen gaan met 7,7% de oppositie in.
1961: De FDP klimt naar 12,8% en vormt met de Union de eerste zwart-gele coalitie allereerst onder Adenauer, vanaf 1963 onder Ludwig Erhard.
1965: 9,5% is genoeg om de alliantie onder Erhard voort te zetten. Een jaar later is de FDP geen deel meer van de regering als de Union en de SPD de eerste Grote Coalitie vormen.
1969: Met een zwakke 5,8% maakt de FDP de eerste sociaal-liberale coalitie onder SPD-Bondskanselier Willy Brandt mogelijk. Walter Scheel (FDP) wordt vice-Bondskanselier.
1972: 8,4%. De rood-gele alliantie wordt voortgezet.
1976: Met 7,9% wordt FDP deel van de sociaal-liberale regering onder Helmut Schmidt. Man van betekenis is FDPer Hans-Dietrich Genscher.
1980: 10,6% voor Genschers partij. Rood-geel blijft (nog )
1982: Breuk in de coalitie met de SPD die leidt tot een regeringsalliantie met de Union onder Bondskanselier Helmut Kohl (CDU).
1983: Bij de vervroegde verkiezingen daalt de FDP tot 7,0%. Toch is het genoeg voor de voortzetting van de juist tot stand gekomen christelijk-liberale alliantie die 16 jaar blijft.
1987: De FDP stijgt tot 9,1%. De alliantie blijft.
1990: De minister van Buitenlandse Zaken, FDPer Genscher, wordt beschouwd als een van de vaders van de Duitse hereniging. Bij de eerstvolgende verkiezingen krijgen de liberalen 11,0% van de stemmen.
1994: De FDP daalt tot 6,9%. De laatste fase van zwart-geel begint.
1998: 6,2%. De FDP moet, net als de Union, voor elf jaar de oppositie in. De eerste rood-groene alliantie begint onder SPD-Bondskanselier Gerhard Schröder.
2002: 7,4% is niet voldoende voor de gehoopte machtswisseling.
2005: 9,8% is opnieuw te weinig. De Union van Bondskanselier Angela Merkel start een coalitie met de SPD.
2009: Een record van 14,6% zorgt ervoor dat de liberalen vijf ministers voor de zwart-gele regering onder Merkel mogen leveren.
2013: Onder leiding van partijleider Philipp Rösler valt de FDP terug op 4,8% en heeft zij, voor het eerst, geen zitting in de Bondsdag meer.
In uw Bondsland is al flink wat werk verzet. Op 23 november is er een besluit genomen over het toekomstige eurobeleid. Naast de mogelijkheid van staatsinsolventie binnen de eurozone is voor eurolanden de mogelijkheid gecreëerd uit de gemeenschappelijke munt te stappen. Zult u zich ervoor inzetten dat dit ook de lijn van de Bondspartij wordt?
Dat is de input die Hermann Otto Solms en ik samen hebben geleverd en ook op Bondsniveau zullen inbrengen. In de partij is hier steun voor.
De FDP in Baden-Württemberg verzet zich.
Daarom zijn er partijconferenties, zodat we zulke, ook controversiële themas kunnen bespreken en vervolgens tot een gezamenlijke oplossing kunnen komen.
De steun van de heer Schäffler mag u in dezen dan wel hebben, maar in de omgang met hem waren er problemen. De chef van de FDP in Sachsen, Holger Zastrow, zei: Iemand als Schäffler is goed voor een liberale partij. Wolfgang Kubicki meent: De omgang met Frank Schäffler [ ] past niet in mijn liberale wereldbeeld. Zijn opvatting zou respect verdienen. Ziet u dat ook zo?
Ook Christian Lindner heeft aangegeven dat de FDP zich uitstrekt van Hans Dieter Genscher tot Frank Schäfller, en dat het eurodebat goed is voor de strijdcultuur binnen de partij.
De heer Genscher heeft de heer Schäffler voorgesteld de partij te verlaten, en de heer Lindner wil de heer Schäffler niet in het presidium hebben.
Of de heer Schäffler in het presidium of in het bestuur wordt gekozen, zal blijken uit het partijcongres dit weekend.
Eerder had ik het over de principes van de FDP. Die zullen ongetwijfeld ook tijdens het partijcongres centraal staan. Op welke principes en overtuigingen mag de FDP volgens u niet toegeven?
Ons standpunt wat betreft een sociale markteconomie mag niet veranderen. Ook op burgerrechten moeten we niet toegeven, en wat betreft de opslag van gegevens moeten we de vinger op de zere plek leggen. Bovendien maken we ons hard voor onderwijs, zodat elke burger in staat is zijn eigen toekomst te bepalen en gelijktijdig aan de welvaart van ons land bij te dragen.
In het verleden werd de FDP voor neo-liberaal uitgemaakt. Nu constateren we bij de op handen zijnde Grote Coalitie een zeker neo-socialisme.
Dat creëert voor de liberalen een grote kans om helder te maken dat de nieuwe Bondsregering de verkeerde koers vaart. De plannen van de Grote Coalitie zijn niet alleen schadelijk voor de huidige generatie, maar ook voor toekomstige generaties.
Maar nu is bijna niemand meer in de waarschuwingen van de FDP als buitenparlementaire oppositie geïnteresseerd?
De situatie is wel eens eenvoudiger geweest. We zullen op lokaal niveau, maar ook in de parlementen van de Bondslanden waar we vertegenwoordigd zijn, accenten leggen. In het Europees Parlement zullen we, zoals altijd, weer alternatieven bieden voor beleid dat wij verkeerd vinden.
Hoe schat u de kansen van de FDP bij de Europese verkiezingen in?
Na een dergelijk grote nederlaag zoals bij de Bondsdagverkiezingen hebben we weinig tijd om de FDP in positie te brengen. Maar onze partij is zeer gemotiveerd om van deze uitdaging een succes te maken en om, meer dan ooit, te vechten voor een sterke fractie in het Europees Parlement. Ik vertrouw erop dat we weer in het EU-parlement zullen terugkeren.
Zo staan de euro-zorgenkindjes ervoor:
Frankrijk: De belangrijkste handelspartner van Duitsland groeit niet meer: het bruto binnenlands product kromp afgelopen zomer met 0,1%. In 2014 zal het land een groei van slechts 0,9% kennen de helft van Duitsland. Stijgende werkloosheid en belastingverhogingen hebben een negatief effect op de inkomens, vreest de Europese Commissie, wat de consumptie zal vertragen. Hoewel de groei in 2015 1,7% zal zijn, zal de werkloosheid tot die tijd stijgen naar 11,3%.
Italië: De op twee na grootste economie in de monetaire unie kromp deze zomer al voor het negende kwartaal op rij en zit daarmee in de langstdurende recessie sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. Terwijl de industrie groeide, gingen de zakelijke dienstverleners en de boeren erop achteruit. Op twee jaren van recessie zal een zwak herstel volgen: voor 2014 wordt een groei van 0,7% verwacht, en voor 2015 1,2%. Een stijgende vraag naar export zal de bedrijven weliswaar tot meer investeringen aanmoedigen, voorspelt de EU-Commissie, maar de werkloosheidscijfers zullen het komende jaar verder stijgen.
Spanje: De op drie na grootste economie van de eurozone is afgelopen zomer uit de langdurige recessie geklommen. De toegenomen export en het toerisme deden het bruto binnenlands product met 0,1% groeien. Daarvoor was het voor negen kwartalen op rij gekrompen. In 2014 zal de Spaanse economie na twee jaren van recessie voor het eerst weer groeien. De EU-Commissie verwacht een groei van 0,5%, en voor 2015 1,7%. Grote aanpassingen zullen het herstel beperken, vreest de Commissie. Dat is niet voldoende om de werkloosheid treffend te bestrijden. De werkloosheidscijfers zullen dit jaar van 26,6% dalen tot 25,3%.
Griekenland: In het voorjaar meer recente gegevens zijn nog niet beschikbaar ging het land in vergelijking tot vorig jaar met 3,8% erop achteruit. Griekenland, dat het zwaarst door de schuldencrisis werd getroffen, zal in 2014 een kleine comeback kunnen maken: het bruto binnenlands product zal dan voor het eerst sinds zes jaar weer groeien het zij slechts met 0,6%. Dat is niet voldoende om de dit jaar verwachte daling van 4,0% te compenseren. In 2015 kan het herstel aan kracht winnen, verwacht de EU-Commissie die op een groei van 2,9% rekent. De werkloosheid blijft echter hoog; deze zal in 2015 van zon 27% dalen tot 24%.
Ierland: Van alle crisislanden staat Ierland er het beste voor. Reeds in het voorjaar klom het land met een groei van 0,4% uit de recessie. In 2013 zal de economie voor het derde jaar op rij groeien het zij slechts met 0,3%. In 2014: een groei van 1,7%. In 2015: zelfs 2,5%. Consumptie en export zullen toenemen. Tot 2015 zullen de werkloosheidscijfers dalen tot 11,7%; in 2012 was dit nog 14,7%.
Portugal: Dit kleine land kende van juli tot september reeds voor het tweede kwartaal op rij een groei van 0,2%. In 2014 zal de groei 0,8% bedragen, en in 2015 1,5%. De export is de motor van de groei. In 2014 zal de binnenlandse vraag weer toenemen, voorspelt de EU-Commissie. In 2015 zullen de werkloosheidscijfers enigszins dalen: 17,3%.
Cyprus: Het eiland zit nog midden in de recessie. In het derde kwartaal was de economische productie 0,8%. Het bruto binnenlands product zal dit jaar met 8,7% krimpen. Voor 2014 wordt een krimp van 3,9% verwacht. De Cypriotische economie heeft het zwaar te verduren, zegt de Commissie. Consumptie en export nemen af. Er wordt verwacht dat het eiland pas in 2015 weer een groei, weliswaar van slechts 1,1%, zal kennen. De werkloosheidscijfers zullen in 2014 stijgen tot 19,2% en pas in 2015 dalen tot 18,4%.
In Hessen wordt momenteel over een zwart-groene coalitie onderhandeld. Wordt het de FDP niet moeilijk gemaakt nu de Union niet meer van de liberalen afhankelijk is, maar ook een coalitie met de groenen kan vormen?
Dit biedt ook aanknopingspunten voor de FDP.
Op welke manier?
We kunnen laten zien dat de Union met de Groenen tot nóg meer staatsbemoeienis en planeconomische maatregelen zal leiden. Daar kunnen wij ons liberale alternatief voor meer sociale markteconomie, meer onderwijs en meer burgerlijke vrijheden tegenover stellen.
Welke opties om macht uit te oefenen ziet u?
We bevinden ons momenteel niet in een situatie, waarin we coalitiebesprekingen kunnen voeren. Wat we nu willen, is het vertrouwen en het respect van de Duitse burgers terugwinnen. Pas daarna kunnen we erover nadenken met welke democratische partijen het liberale beleid zich het beste laat realiseren.
Nota bene: Dit interview is een vertaling van een artikel uit het Handelsblatt van afgelopen week.
Klik hier voor een overzicht van mijn columns en volg mij hier op Twitter.
