Rode Kruis gaat naar Israël, biedt excuses aan voor walgelijk wangedrag organisatie tijdens de Tweede Wereldoorlog

De leider van het Rode Kruis, Inge Brakman (what's in a name?) is afgelopen week naar Israël gekomen om daar vergeving te vragen. Dat is, helaas, meer dan terecht.

Uit een recent onderzoek, de eerste uit zijn soort, is namelijk gebleken dat Holocaust-overlevenden al die tijd gelijk hebben gehad: de Nederlandse tak van het Rode Kruis heeft alle bevelen van de Nazi's uitgevoerd. De organisatie deed letterlijk niets om joden te beschermen.

Toen Brakman afgelopen week in Israël was sprak ze een bijeenkomst van 150 Nederlandse joden toe die tegenwoordig in Israël wonen. "Voor ons is het nu tijd voor introspectie en om vergeving te vragen."

Het onderzoek in kwestie is uitgevoerd oor Regine Grüter. Zij werkt voor het NIOD Instituut. Vier jaar lang heeft zij de rol van het Nederlandse Rode Kruis tijdens de Tweede Wereldoorlog onderzocht. Haar conclusies zijn schokkend -- maar worden zonder meer geaccepteerd door de organisatie. Dat geeft je natuurlijk het gevoel dat ze zich daar al langer bewust waren van dit zwarte hoofdstuk in de eigen geschiedenis, maar hé, laten we maar net doen alsof dat niet zo is. Wel zo makkelijk.

Uit het onderzoek blijkt onder meer dat het Rode Kruis het prima vond toen de Nazi-bezetter in 1941 liet weten dat joden geen bloed meer mochten doneren. Toen in februari van dat jaar 427 joden gearresteerd werden in Amsterdam en naar Buchenwald gestuurd werden vroeg het Rode Kruis of het pakketjes naar de joden mocht sturen. Het antwoord was: nee. Het was verboden om joden te helpen.

Je zou denken dat het Rode Kruis er dan alles aan zou doen om die arme mensen alsnog te helpen, maar niets is minder waar. Ook dit bevel werd probleemloos opgevolgd... de hulppakketten werden vervolgens alleen gestuurd naar niet-Joodse gevangenen.

In 1941 kreeg het Rode Kruis ook te horen dat het alle joodse vrijwilligers aan de kant mocht zetten. De organisatie verzette zich niet eens een beetje. De nazi's wilden het, punt. Klaar. Geen probleem.

Al met al is er geen enkele aanwijzing dat het Rode Kruis zich zelfs maar één enkele keer iets van verzette tegen de wensen van de nazi's. Er zijn zelfs geen documenten gevonden waaruit blijkt dat de leiders van het Rode Kruis zich ook maar een beetje druk maakten om de vervolging van de joden.

"Het Nederlandse Rode Kruis was niet pro-nazi's, maar we hebben geen bewijs gevonden dat het zij joden wilde helpen. De leiding van de organisatie heeft joden gewoon in de steek gelaten," aldus Grüter tegen de Israëlische krant Haaretz. "Hun apathie ten opzichte van het lot van de joden schokte me," voegde ze daar aan toe.

Het is triest, maar ook tekenend voor de Nederlandse opstelling tijdens de Tweede Wereldoorlog. Laten we wel wezen: het feit dat 75 van de Nederlandse joden vermoord kon worden door de nazi's komt eerst en vooral doordat gewone Nederlanders niets deden om die arme mensen te helpen. Niets. Dat is en blijft een smet op onze geschiedenis -- op die van ons land, en ook dus op die van het Rode Kruis.