Was ik even blij toen ik gisteren las dat er een groep D66'ers is die vindt dat D66 te veel hun eigen idealen verloochent, zoals het afschaffen van het raadgevend referendum. Ze wilden de discussie aangaan binnen de eigen partij om de idealen weer op de voorgrond te plaatsen. ‘Soms lijken idealen zo vanzelfsprekend dat je ze uit het oog verliest’, zegt een van de initiatiefnemers, Boris van der Ham. Vandaag wordt de nadruk gelegd op het feit dat ze niet tegen de huidige partijlijn zijn, wat nogal tegenstrijdig is met hun 'verzet'. Daniël Boomsma schreef het boek De keuze van D66 en werkt voor het wetenschappelijk bureau. Hij ziet dat er twee partijlijnen zijn die kriskras door elkaar lopen: de radicaal democratische lijn (democratische vernieuwing) van Hans van Mierlo en de sociaal liberale lijn (milieu en sociale vraagstukken) van Jan Terlouw.
Boomsma: ,,Het is een misverstand dat D66 geëvolueerd is van rebellenclub tot pluchepartij. De genoemde partijlijnen zijn twee kanten van dezelfde medaille. Het is steeds zoeken naar een balans. Iedere partijleider legde afgelopen decennia de eigen accenten."
Het is eigenlijk typisch D66, eerst met kritiek komen in het openbaar en daarna je eigen kritiek nuanceren, zodat het vervormt tot slechts zachte feedback. Natuurlijk Boomsma heeft gelijk, want het een hoeft niet per se het ander te betekenen. Ook heeft hij gelijk dat D66, net als met elke andere partij, kampt met twee lijnen. Er zijn de afgelopen jaren ook steeds meer D66'ers binnen de partij die wel voor het sociaal-liberale aspect zijn van de partij, maar niet voor de 'populistische' lijn, zoals referenda.
Toch is het zeer jammer, want de groep 'rebelse' D66'ers genaamd 'Opfrissing' verliest met deze nuancering een groot deel van haar macht en invloed binnen de partij. Boomsma is geen onderdeel van dit zogenaamde 'verzet' tegen de
partijtop, maar hij legt wel de scherpe nuancering bloot.
In de wandelgangen van de Tweede Kamer wordt er lauwer gereageerd. ,,We kennen Boris al wat langer", zegt een D66-bron. ,,Hij heeft dit soort dingen al vaker gezegd. Het is ook prima dat we interne discussie omarmen, maar we liggen er niet wakker van."
Dan krijg je dus dit soort taferelen. Als interne kritiek een dag later al de kritiek gaat nuanceren en daarmee gaat ontkrachten, dan heeft het niet zo heel veel zin. Óf je treedt naar buiten en gebruikt die positie om je kritiek kracht bij te zetten, óf je gaat heel genuanceerd binnen de partij het zogenaamde 'constructieve gesprek' aan. ''Er mag scherper constructief overleg plaatsvinden. Leuk dat we komende tijd naar avonden kunnen om onze mening te geven, maar de vraag is of dat tot iets leidt'', zegt D66'er Franca Eurlings (D66 Maastricht), ook lid van Opfrissing. Tja, Franca, in die zin maak je het voor jullie ook wel gelijk onmogelijk om ook maar enigszins druk te zetten binnen de partij.