In
de eerste aflevering heb ik impliciet gepleit voor meer inhoudelijk toezicht op de pensioenfondsen dan thans het geval is. In de praktijk beperkt de toezichthouder zich tot een starre juridische aanpak: men kijkt achteraf of de regels netjes zijn nageleefd en als het toch misgaat dwingt men maatregelen af. Symptomatisch voor deze praktijk is dat de drie hoogst verantwoordelijken voor het toezicht juristen zijn. Volgens econoom Sweder van Wijnbergen, mijn getuige à charge in dat eerste stuk, is het met de financieel-economische deskundigheid bij de toezichthouder niet best gesteld,
to put it mildly. De vraag is natuurlijk of meer deskundigheid tot beter toezicht zou kunnen leiden en zo zou kunnen bijdragen aan een verbetering van de situatie rond de pensioenen. Voor wie nog twijfelt, zoals de meeste commentatoren die op mijn eerste stuk reageerden, hierbij een paar quotes uit een nieuw artikel van Van Wijnbergen in de
NRC van dinsdag 24 augustus (alleen voor abonnees).
Om te beginnen de lage rente die de dekkingsgraden aantast. Van Wijnbergen verwacht dat die rente zonder twijfel binnen enkele jaren gaat stijgen omdat de centrale banken niet eindeloos door kunnen gaan met geld bijdrukken. Maar:
Dit alom geaccepteerde feit is nog niet doorgedrongen tot DNB. Directeur pensioentoezicht Joanne Kellerman vertelde doodleuk in het FD dat de rente helemaal niet laag is (de rest van de wereld heeft het mis) en dat er geen enkele aanwijzing is dat die rente zal stijgen. Dit getuigt van een wereldvreemde onwetendheid op financieel gebied die alleen maar als verbijsterend incompetent omschreven kan worden.
En zo gaat Van Wijnbergen nog een poosje door, maar daarvoor moet ik verwijzen naar zijn artikel. Hij besluit met:
De financiële sector van Nederland loopt direct gevaar door de verregaande financiële incompetentie van zo ongeveer de hele directie van DNB. Eerst door te weinig ingrijpen toen het wel nodig was, en nu door te veel ingrijpen nu het juist niet moet. Een cultuuromslag alleen is niet genoeg. Juristen die puur op economische ervaring koersen doen het prima in normale tijden, maar richten enorme schade aan door gedachteloos recepten uit normale tijden toe te passen in abnormale tijden. Dit is precies het probleem van Wellink en zijn directie. De blunders in het pensioentoezicht doen je dan ook afvragen of het gracieus door demissionair minister De Jager (Financiën, CDA) gegeven jaar uitstel aan Wellink misschien toch te vriendelijk is.
Nu de pensioendiscussie in volle hevigheid is losgebarsten zal ook het laatste woord over het toezicht nog niet zijn gevallen.
