Palestijns geweld neemt niet af in Jeruzalem

De derde Gaza-oorlog lijkt nu definitief voorbij nadat het rustig bleef in het zuiden van Israël tijdens het Joods Nieuwjaar dat vorige week werd gevierd. De voorspelling dat Hamas na afloop van het voorlopig staakt het vuren opnieuw raketten op Israël zou afvuren kwam niet uit.

In Jeruzalem en omstreken is echter tot nu toe geen sprake van een afname van Palestijns geweld. Dat geweld begon al voordat de zestienjarige Arabische jongen Mohammed Abu Khdeir werd vermoord door een gestoorde Israëli. Dit gebeurde nadat eerder in Gush Etzion drie Joodse jongens werden vermoord door Hamas in juni.

In de Arabische wijken van wat wordt aangeduid als Oost-Jeruzalem, is sprake van georganiseerd geweld tegen Joden en Joodse doelen. Bijna dagelijks worden Joden gemolesteerd en worden Israëlische doelen aangevallen.

Zo werd de familie Cohen uit Ramat Gan op 12 september jl. bijna gelyncht in de Arabische wijk Wadi Joz terwijl zij op weg waren naar de klaagmuur. In de zelfde week werd een bus met schoolkinderen op de Olijfberg bekogeld met stenen en werd een benzine station in de wijk Givat Tzarfatit in brand gestoken. De brandweer voorkwam dat het station ontplofte.

De wijk Pisqat Ze’ev die naast de Arabische wijken Shuafat en Beit Hanina ligt werd de afgelopen maand zelfs een aantal keren beschoten. De familie Kleiman die in de Meir Gershon straat woont in het centrum van Pisqat Ze’ev, vertelde dat zij een kogel vonden in de kamer van hun dochter en dat er kogelgaten werden aangetroffen in het dak van het terras en de airconditioner van de buren. Eerder werden ook huizen in de wijk Ramat Shlomo beschoten vanuit Shuafat.

De nieuwe tramverbinding tussen het centrum van Jeruzalem en de wijken Shuafat, Beit Hanina en Pisqat Ze’ev is een ander doelwit van de Palestijnse terreurbewegingen. Tijdens de geweldsuitbarsting na de moord op Abu Khdeir werd het gehele traject van de tram in Shuafat en Beit Hanina gesloopt. Citypass, de firma die de tramlijn exploiteert, zorgde binnen een maand dat de schade grotendeels werd hersteld. Echter sinds die tijd worden de trams vooral ’s avonds bekogeld met stenen en molotov cocktails. Het gevolg is dat ruim een derde van de ritten is geschrapt en dat het aantal passasiers is gedaald met tussen de 20 en 70 %, afhankelijk van het traject. Dit gebeurde ondanks het feit dat de trams worden bewaakt door bewapend veiligheidspersoneel.

De bossen rond Jeruzalem zijn al de hele zomer doelwit van brandstichtingen door Arabieren. In totaal werden deze zomer duizend gevallen van brandstichting in de bossen rond Jeruzalem gerapporteerd. Ook auto’s van Joodse Israëli’s zijn regelmatig het doelwit van brandstichting.

Begrafenissen op de Joodse begraafplaats op de Olijfberg zijn ook het doelwit van Arabische aanvallen. De lijkwagen is tegenwoordig gepantserd en het rabbinaat heeft afgeraden om nog langer herdenkingsplechtigheden bij de graven te houden. Deze week werden opnieuw tientallen op de Olijfberg graven door Arabieren geschonden.

Even verderop in de oude stad is de situatie al niet veel beter. Vorige maand verbood het Israelische ministerie van Onderwijs schoolexcursies die normaal gesproken begonnen bij de Jaffa poort die toegang bied tot de Armeense wijk en het Moslim kwartier. De maatregel kwam nadat Joden waren aangevallen door Arabieren. Op het tempelplein is de situatie bijna onhoudbaar geworden. Vrijwel iedere groep Joden die het plein betreedt waar vroeger de Tempel stond en later twee moskees werden gebouwd, is het doelwit van georganiseerd geweld door aanhangers van Hamas die permanent de ‘wacht’ houden op het plein. In de moslimwijk wordt regelmatig de vlag van de Islamitische Staat waargenomen op de daken van de huizen die grenzen aan de Joodse wijk.

Het toerisme in Jeruzalem heeft door het aanhoudende geweld een flinke klap gekregen. Hotels rapporteerden een bezettingsgraad van niet meer dan 25 % tegenover normaal 80% in deze periode van het jaar.

De politie heeft tot nu toe ruim 800 Arabieren gearresteerd die betrokken waren bij het plegen van geweld. Uit de verhoren is duidelijk geworden dat de Palestijnse terreurbewegingen het geweld organiseren en willen dat er uiteindelijk een intifada voortkomt uit hun acties.

In iedere Arabische wijk controleert een van de terreurbewegingen het dagelijks leven. In Wadi Joz waar de Cohen-familie werd aangevallen organiseert bijvoorbeeld de aan Hamas gelieerde groep Multakashabab al-Mustakbal het geweld tegen Israelische doelen. De groep is sterk beinvloedt door de geschriften van extremistische Islamitische geestelijken zoals Yusuf el-Qaradawi.

In Shuafat waar het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP) sterk aanwezig is worden tegenwoordig in plaats van molotov cocktails vuurwapens te koop aangeboden die worden gebruikt in het geweld tegen Joods Jeruzalem. Een half automatisch wapen inclusief munitie kost 2300 dollar, maar de prijs schijnt geen probleem te zijn.

De Palestijnse Autoriteit is ook indirect betrokken bij het Arabische geweld en betaalt bijvoorbeeld de jurische kosten van de gearresteerde Arabieren.

Het geweld in Jeruzalem kan niet los worden gezien van de situatie in de rest van het Midden-Oosten waar Islamisten met toenemend succes proberen om hun doelen te verwezelijken. Het succes van de Islamitische Staat en het veroveren van het grensgebied op de Golan Hoogvlakte door de aan Al Qaida gelieerde beweging Jahbat al-Nusra hebben de Palestijnse terreurbewegingen geinspireerd tot het opvoeren van de druk op Israël. De oorlog tegen Israël van Hamas in Gaza was er een goed voorbeeld van en de sluipende intifada in Jeruzalem lijkt de volgende actie in dit verband.

De Israëlische autoriteiten hebben tot nu omzichtig geopereerd bij het controleren van de situatie. Er is geen sprake van een grootscheepse operatie om de orde te herstellen en in sommige Arabische wijken gaat de politie niet naar binnen zonder escorte van het leger. Agenten van de grenspolitie die wij spraken vertelden dat zij strikte orders hebben over het gebruik van hun wapens en dat zij zich slechts richten op het arresteren van Arabieren die zich hebben schuldig gemaakt aan het plegen van geweld.

Deze politiek heeft tot kritiek geleid van sommige parlementariërs en de lokale leiders in Jeruzalem. Burgemeester Nir Barkat bijvoorbeeld riep de regering op om het geweld met harde hand de de kop in te drukken en zei dat de huidige situatie onacceptabel is. Of dat zal gebeuren, is maar zeer de vraag gezien het risico op een explosie die niet meer te controleren is.