Het sociale leenstelsel is in principe een prima idee

De studiefinanciering gaat op de schop en studenten die binnenkort aan de slag gaan, zullen gaan werken met het sociale leenstelsel. Dit houdt in dat zij zelf geld moeten gaan lenen voor hun studie en dat hun studie niet langer middels de belastingen wordt vergoed.

Een grote verandering in studerend Nederland en het duurde dan ook niet lang voordat men begon te protesteren. Zo geeft men onder andere aan dat studeren weer iets voor de ‘elite’ gaat worden en dat arme mensen niet meer aan de slag kunnen op het hogere onderwijs en dat de universiteit onbereikbaar voor hen wordt. Mensen die nu gaan studeren, zullen volgens velen een schandalig hoog bedrag moeten lenen of de ouders zullen moeten bijspringen, mits die het geld ervoor hebben.

Veel kritiek dus en dat vooral omdat de zorgeloze dagen van het eeuwige studeren voorbij lijken te zijn. Enerzijds is er terecht kritiek op dit beleid, maar niet omdat het studeren niet langer gratis is. Laten wij eens meer kijken naar de verantwoordelijkheid die genomen moet worden bij het leenstelsel.

Het sociale leenstelsel is in principe namelijk een prima idee en verantwoordelijkheid is hierbij het kernbegrip. De studiefinanciering zorgde er namelijk voor dat men het idee kreeg dat een studie iets vanzelfsprekends is, iets waar je je wel voor moet aanmelden, aangezien het toch aangeboden werd door de regering. Ook zorgde deze financiering er voor dat men zich niet langer verantwoordelijk voelde voor de kosten die gemaakt werden. Het gevolg daarvan was dat men te makkelijk over de studiekeuze ging doen en dat zorgde weer voor vele studenten die zich maar even aanmelden omdat iets ze wel leuk leek, om vervolgens na een paar maanden weer een andere studie te kiezen. Dat dit voor veel geldverspilling zorgde, merkte de student niets van en dus had hij geen weet van de kosten die hij opbouwde namens de belastingbetaler.

Daarnaast heeft men vaak niet door dat een studie niet iets vanzelfsprekends is, maar een investering in jezelf. Een studie is iets waar je voor moet kiezen omdat jij denkt dat het later in je voordeel kan werken bij het zoeken naar een baan, niet iets waar je voor moet kiezen omdat het je gratis aangeboden wordt.

Door een leenstelsel in te voeren, krijgt men weer verantwoordelijkheid voor zijn toekomst en moet men goed gaan nadenken waar hij dat geld in gaat steken en of hij wel wil gaan studeren. Men moet dus weer een beroep gaan doen op het verstand en leren dat niets in het leven vanzelfsprekend is en dat ook onderwijs slechts een investering is voor de toekomst die jij zelf zult uit moeten stippelen.

De achterliggende gedachte achter het leenstelsel kan dan ook gezien worden als een veel betere en meer liberale gedachte. Verantwoordelijkheid is immers een fundamenteel begrip in het liberalisme en daar moet ook voortdurend de nadruk op liggen. Toch is er nog enige kritiek op de manier waarop het onderwijs vervolgens aan jou als student gepresenteerd wordt.

Zo moet je nu namelijk wel zelf de verantwoordelijkheid dragen voor de betaling van je studie, maar vervolgens mag men slechts een keuze maken tussen verschillende vormen van onderwijs dat onder invloed van de staat is. De staat schrijft op deze manier voor wat de procedures moeten zijn van universiteiten en ook wat voor stof er wel en niet gegeven mag worden.

Bovendien verstoort de overheid ook nog eventuele samenwerking en concurrentie tussen universiteiten, omdat er aan vele regels en certificaten moet worden voldaan. Dat dit enkel gedaan wordt om de schijn op te houden dat het onderwijs zijn best moet doen en ook kwalitatief gezien in orde is, gaat er bij de meeste studenten nog niet in en daarom hoor je ze ook vrij weinig klagen over de kwaliteit van het onderwijs, maar wel veel over het gegeven dat ze geen gratis geld meer krijgen.

Het is dan ook vreemd dat studenten wel zitten te klagen over het feit dat ze meer verantwoordelijkheid zullen moeten dragen voor hun studie en hun verdere toekomst, maar dat ze, wanneer het op de kwaliteit van dat onderwijs waar ze voor betalen aankomt, opeens vrij stil zijn. Het lijkt dan ook verstandiger als studenten inzien dat ze zowel voor het geld als voor de kwaliteit van het onderwijs moeten zorgen en dat ze dit niet zomaar aan de politiek moeten overlaten. Misschien moet men daarom maar eens een keer gaan demonstreren of op een andere manier van zich laten horen dat het onderwijs wel eens aan een kwaliteitsverbetering toe is en dat daarvoor de universiteiten vrijer moeten worden gelaten, want de verantwoordelijkheid voor je studie is helemaal in orde, maar dan moet je er ook wel wat voor terugkrijgen en juist dát ontbreekt.

LIJP Media (Liberaal Jongeren Platform).