De bekende politiek analist Ambrose Evans-Pritchard deed gisteren verslag van een forum meeting tussen enkele Nobelprijswinnaars over de crisis in de eurozone. Niet verwonderlijk werd daarbij vooral het strenge bezuinigingsbeleid van bondskanselier Angela Merkel op de korrel genomen. De voormalig Nobelprijs laureaten hebben geen goed woord over voor de Europese economische strategie om de vastgelopen economie van de eurozone weer vlot te trekken. Eén van hen, economie professor aan het gerenommeerde Massachusetts Institute of Technology en wereldwijde autoriteit op het gebied van werkloosheidsvraagstukken, Peter Diamond, beweerde dat de geschiedenis zal uitwijzen dat de huidige centrale bankiers 'met pek en veren' eruit gebonjourd hadden moeten worden:
"Historians are going to tar and feather Europe's central bankers.Young people in Spain and Italy who hit the job market in this recession are going to be affected for decades. It is a terrible outcome, and it is surprising how little uproar there has been over policies that are so stunningly destructive."
Nu is Diamond Amerikaan en ver verwijderd van het Europese straattoneel, maar nochtans had hij kunnen weten -als hij tenminste de moeite had genomen om Europese kranten en blogs te lezen- dat er wel degelijk massale protesten zijn geweest in Griekenland, Spanje en Portugal. Niet alleen van jongeren, maar over het algemeen. Deze zijn echter zorgvuldig weggehouden uit de hoofdstroommedia (met uitzondering van Portugal) op last van Brussel, die geen onrust wil.
De werkloosheidspecialist merkte nog op, dat 'met een efficiënter gebruik van steunmaatregelen en investeringen in infrastructuur de problemen vermeden hadden kunnen worden'. Een onvervalst Keynsiaanse oplossing weer, die de structurele economische onevenwichtigheden niet wegneemt. Maar Diamond is niet de enige die linkse stokpaardjes berijdt, ook Joseph Stiglitz maakt zich er schuldig aan. Hij wijst er op, dat Italië tijdens de eerste helft van dit jaar in een triple-dip recessie is terechtgekomen, dat de economie van Frankrijk al jaren geen groei kent en dat zelfs Duitsland tijdens het tweede kwartaal met een economische krimp werd geconfronteerd. Een permanente stagnatie dreigt, maar Stiglitz bekijkt de Europese problematiek louter door een Amerikaanse bril:
"There is a risk of a depression lasting years, leaving even Japan's Lost Decade in the shade. The eurozone economy is 20pc below its trend growth rate. I am very concerned about the future of monetary union, and they haven't yet felt the impact of geopolitical tensions. The eurozone needs joint debt issuance to repair the structural flaws of EMU, but almost no progress has been made. Europe suffers from fatal politics."
Uitgifte van gezamenlijk schuldpapier, 'Eurobonds' dus, dat is de typisch Amerikaanse oplossing van deze 'Nobelprijswinnaar'. Gooi alle (toekomstige) schulden maar op één hoop, zegt de Amerikaan, die daarmee voorbijgaat aan de enorme verschillen in taal, cultuur en wetgeving tussen de diverse eurozonelidstaten. Om nog maar te zwijgen over wat de volken van die lidstaten er zelf van vinden. Het spijt me dit te moeten zeggen, maar op dit soort oppervlakkige analyses zit niemand te wachten, behalve wellicht de eurofiele federalisten, die dit soort uitspraken ongetwijfeld weer zullen gaan gebruiken voor hun eigen propaganda. Je gaat bijna vermoeden dat ze mensen als Diamond en Stiglitz betalen om hun pro-eurofiele praatjes te debiteren. Het valt anders niet te verklaren waarom dergelijke ontwikkelde economen zulke oppervlakkige 'oplossingen' te berde durven brengen.
Vanzelfsprekend deel ik de bezorgdheid van professor Stiglitz over de eurozone en vind ook ik dat er dringend structurele maatregelen getroffen moeten worden om deze situatie te verbeteren. Maar gezamenlijk schuldpapier uitgeven ('joint debt issuance') is geen structurele oplossing, die houdt alle structurele weeffouten van de eenheidsmunt en eenheidsrente in tact. Sterker, dan wordt de EMU (Economisch Monetaire Unie) uiteindelijk zo sterk als haar zwakste schakel.
Merkel zelf was er ook. Zij verklaarde dat het moeilijk was om alle 18 euroneuzen dezelfde kant op te laten kijken, vooral als de parlementen van die 18 eurozonelanden weigeren om de EU-besluiten uit te voeren...:
German Chancellor Angela Merkel told the forum that it was hard to manage a currency for 18 states, when sovereign parliaments refuse to follow polices agreed by the EU institutions. Yet she insisted that the crisis countries had slashed current account deficits and the "first fruits" of durable recovery are in sight.
Dat laatste mag worden betwijfeld als we kijken naar de deplorabele staat van de grootste vijf economieën van de eurozone. Zes jaar crisismanagement heeft nog geen enkele wezenlijke verbetering opgeleverd. Ik begin me steeds sterker af te vragen of Merkel (en in haar kielzog, haar minister van Financiën Schäuble) wel de juiste politici zijn om richting te geven aan een 'sterk' Europa. Merkel doet wat de VS haar opdraagt, ik kan er weinig anders van maken.
Ook professor Christopher Sims, monetair specialist en economieprofessor aan Princeton University, doet een dikke duit in het zakje. Volgens Sims werken de maatregelen van Merkel juist averechts en zouden de zuidelijke landen de eurozone dienen te verlaten. Sims:
"If I were advising Greece, Portugal or even Spain, I would tell them to prepare contingency plans to leave the euro. There is no point being in EMU if all that happens when you are hit with a shock is that the shock gets worse."
Volgens Sims is de eurozone nog erger dan de gouden standaard en hij vergelijkt de situatie met de default van Latijns-Amerikaanse landen (Mexico, Argentinië, Venezuela, red.), die allemaal door het IMF gered moesten worden door een combinatie van monetaire devaluatie van hun munt, afboeking van hun schulden tot een draagbaar niveau en hervormingen. Het probleem van de eurozone is echter, dat die aanpak niet kan worden gevolgd door de eenheidsmunt.
Sims vraagt zich -terecht- af hoe lang het nog duurt totdat de Duitsers ingrijpen, want anders stelt Mario Draghi ze wel voor een voldongen feit (aanzetten geldpers). Het
TMS-scenario komt met de dag dichterbij.
Hier vindt u een overzicht van mijn columns en u kunt mij hier volgen op Twitter. 
