Nieuw energiebeleid zonder zwaar gesubsidieerde windparken

PvdA–coryfeeën Willem Vermeend en Rick van der Ploeg slaan verstandige taal uit. Maar waarom zo lang gewacht? En waarom hemelen zij zonne–energie zo op?

Eerder schonk ik aandacht aan Pieter Lukkes die zich groen en geel ergert aan het windenergiebeleid van de regering. Nu ook gaan er binnen de PvdA stemmen op om een einde te maken aan die geldverslindende, ideologisch gedreven waanzin. Willem Vermeend en Rick van der Ploeg, die zowel binnen de PvdA als daarbuiten een serieuze reputatie genieten, hebben in een gezamenlijk artikel in de Telegraaf, beëindiging van de windmolengekte bepleit.

Ik citeer:

De economen Willem Vermeend en Rick van der Ploeg pleiten voor een nationaal energieakkoord waarin bij duurzame energie de nadruk wordt gelegd op zonne–energie in de vorm van regionale en lokale energieparken waarmee zonnestroom wordt opgewekt. Voorstellen voor de aanleg van zwaar gesubsidieerde windparken in de Noordzee op kosten van de portemonnee van burgers moeten door het kabinet worden afgewezen. Dat geldt ook voor windparken op land. Omdat met duurzame energie niet kan worden voorzien in onze energiebehoefte zal bij fossiele brandstoffen de nadruk moeten liggen op gas. De vervuilende kolencentrales moeten volgens Vermeend en Van der Ploeg zo snel mogelijk gesloten worden.

Een zwabberend beleid

Binnen de Sociaal Economische Raad (SER) wordt druk onderhandeld over een nationaal energieakkoord. Doel is een maatschappelijk breed gedragen afspraak over een vergroening van de Nederlandse energiehuishouding. Het aandeel duurzame energie moet groeien van ruim 4% nu tot 16% in 2020. Bij duurzame energie gaat het vooral om windenergie, zonne–energie en biomassa. Daarnaast moeten huishoudens en bedrijven veel meer energie gaan besparen. Een nieuw energiebeleid is dringend noodzakelijk. Het tot op heden gevoerde beleid is een lappendeken aan regelingen, zoals energieheffingen, subsidies, fiscale aftrekposten en ingewikkelde milieuvoorschriften, die om de haverklap worden gewijzigd of afgeschaft.

De afgelopen twintig jaar is er sprake geweest van een zwabberend milieu- en energiebeleid. Daardoor zit Nederland nu in de Europese bezemwagen als het gaat om duurzame energie. Maar ook opgescheept met een overschot aan vervuilende kolencentrales. Het is hoog tijd voor een effectief en toekomst gericht energiebeleid.

Die noodzaak wordt onderstreept door het opraken van onze aardgasvoorraden. De voordelen van vergroening zijn groot. Minder luchtverontreiniging, minder uitstoot van broeikasgassen, zoals CO2, minder afhankelijkheid van onberekenbare buitenlandse gasleveranciers en extra werkgelegenheid in de milieu– en energiesector.

De auteurs geloven kennelijk nog steeds dat er iets dient te worden gedaan aan die verschrikkelijke opwarming van de aarde – die maar niet wil komen. Zij komen weer met het versleten argument van onbetrouwbare buitenlandse energieleveranciers, terwijl die niets liever willen dan fossiele brandstoffen aan ons verkopen. En zij komen opnieuw met het sprookje van de schepping van extra werkgelegenheid in de milieu– en energiesector, terwijl een aantal studies onweerlegbaar heeft aangetoond dat waar het om duurzame energie gaat, de werkgelegenheidswinst in de duurzame sector een meervoudig werkgelegenheidsverlies elders in de economie veroorzaakt.

Omdat dit beleid sterk wordt beïnvloed door ontwikkelingen binnen Europa en zelfs de Verenigde Staten moeten we de betekenis daarvan niet overschatten. [sic, oeps!] Bovendien is het Europese beleid op dit vlak volledig mislukt. Het systeem van emissiehandel (ETS) verkeert in zwaar weer en functioneert niet meer. Internationale klimaatafspraken waarop Brussel had ingezet, zijn niet van de grond gekomen. De Europese veronderstelling dat gas en olie snel zouden opraken en veel duurder zouden worden, is niet uitgekomen. Daarnaast gaan lidstaten hun eigen gang en heeft de schaliegasrevolutie in de VS de energiewereld op zijn kop gezet. De SER ontkomt er niet aan om met deze ontwikkelingen uitdrukkelijk rekening te houden.

Naar een nieuw energiebeleid

Over de noodzaak van energiebesparing is iedereen het wel eens. Maar de ervaring leert dat deze regelingen ingewikkeld zijn, administratieve rompslomp met zich meebrengen, moeilijk te controleren en een slechts een beperkt effect sorteren. Een werkbare regeling moet eenvoudig en goed controleerbaar zijn. ...

Vijf jaar geleden zag het er nog naar uit dat windenergie (vooral op zee) voor ons land aantrekkelijk zou zijn, maar alle recente voorspellingen en berekeningen wijzen nu uit dat zonne–energie de toekomst is. [Noot HL: ???] Door technologische vernieuwingen en een verlaging van de productiekosten zal zonnepanelenstroom in Nederland vóór 2020 opgewekt kunnen worden met een kostprijs per kWh die op hetzelfde niveau ligt als die van fossiele brandstoffen en veel lager dan wind op zee. [Noot HL: ???] Daarom ligt het voor de hand dat in een toekomstgericht energieakkoord zonne-energie de hoofdbron van onze duurzame energiehuishouding wordt. {Noot HL: ???] Het ziet er niet naar uit dat dit het geval zal zijn. Op aandrang van vooral de milieu-organisaties wordt de nadruk gelegd op zwaar gesubsidieerde windparken in zee. In 2020 moet er voor 3200 megawatt (MW) aan windmolens op de Nederlandse Noordzee staan. In de jaren daarna wordt er nog een 1800 MW bijgeplaatst. Eerder zijn er door politiek Den Haag en de provincies al afspraken gemaakt over een verdrievoudiging van het opgestelde windvermogen op land. Door massale protesten van burgers zal deze afspraak onder druk komen te staan.

Windenergie onbegrijpelijk en weggegooid geld 

Alleen al gezien de serieuze bezwaren en kosten die kleven aan windenergie is de hoofdkeuze voor wind onbegrijpelijk. Dat is te meer het geval nu vaststaat dat zonne-energie de toekomst is, minder bezwaren kent, minder overheidssubsidies vraagt en voor ons land meer werkgelegenheid oplevert en kan leiden tot een nieuwe innovatieve bedrijfssector in Nederland. [Noot: HL ???] ...

Als grootse bezwaar wordt gezien de miljarden aan overheidssubsidies die met windenergie gemoeid zijn. Vandaar de slogan van tegenstanders: windmolens draaien niet op wind, maar op subsidies. Omdat de schatkist geen geld heeft, moeten die worden opgebracht door de burgers in de vorm van een opslag op de energierekening; de koopkracht daalt daardoor nog verder en dat pakt slecht uit voor onze economie. ...

Windenergie is bovendien een ‘oude’ technologie die min of meer is uitontwikkeld. Door technische verbeteringen zal de efficiency van windmolens nog slechts beperkt kunnen toenemen. Een belangrijk bezwaar is ook dat de belangrijkste voordelen die gemoeid zijn met de bouw van windmolenparken (extra werk en winsten) niet in Nederland terecht komen, maar bij de buitenlandse molenbouwers en leveranciers. Wij subsidiëren dus vooral het buitenland. Zonne-energie hoofdbron Het is waarschijnlijk dat zonnepanelenstroom in Nederland vóór 2020 commercieel opgewekt kan worden zonder overheidssubsidies. [Noot HL: ???] Alleen al uit het oogpunt van gezonde overheidsfinanciën en het voorkomen van verdere lastenverzwaringen bij burgers moet politiek Den Haag geen langlopende subsidieverplichtingen aangaan voor een oude technologie die veel bezwaren kent en ons land economisch gezien weinig oplevert. .

Aldus Willem Vermeend en Rick van der Ploeg.

Zie verder hier.

Deze bijdrage aan het duurzaamheidsdebat in de Telegraaf – let wel! niet in de Volkskrant, NRC of Trouw – is vrij opzienbarend. Het gaat hier om twee PvdA intellectuele zwaargewichten die zich tegen de windenergiewaanzin keren. Het ware wenselijk geweest indien zij even kritisch ten aanzien van zonne–energie zouden zijn geweest, want zonnestroom is nog steeds erg duur, maar dat wordt door allerlei slimme financiële kostenversleutelingsregelingen gemaskeerd en worden daarmee afgewenteld op niet–zonaanbidders. Naar ruwe schattingen is zonnestroom bovendien net zo belastend voor het elektriciteitsnet als wind, door de noodzaak van permanente 'stand–by' van conventionele energiecentrales wanneer de zon niet schijnt. Dit leidt tot extra kosten, die door belanghebbenden zorgvuldig verborgen worden gehouden. In een zonovergoten land als Spanje is het zonne–energiebeleid in een fiasco geëindigd en heeft een erfenis van onbetaalde rekeningen van tientallen miljarden euro achtergelaten. Zou het in een zonarm Nederland anders zijn?

Maar het feit alleen al dat Vermeend en van der Ploeg die molens ter discussie stellen is hoopvol. Nu is het wachten op hun tweede artikel, waarin zij zich even kritisch betonen ten aanzien van zonnne–energie.

Voor mijn eerdere DDS–bijdragen, zie hier.