Niet gebrek aan zelfrespect maar aan gezicht nekt CDA en PVdA

In De Volkskrant betoogde voormalig journalist Bert Bukman gisteren dat CDA en PvdA er met een dosis zelfrespect weer bovenop kunnen komen. Hij geeft daarmee blijk de tijdgeest niet te begrijpen.

Zowel het CDA als de PvdA staat in de peilingen op fiks verlies. Ten opzichte van de verkiezingen van juni 2010 leveren de partijen samen liefst 19 zetels in, genoeg vlees om een middelgroot gezin drie maanden van te laten eten. Treurig, vindt Bukman, omdat die partijen zoveel risico's voor het land hebben genomen. Dat had best beloond mogen worden. Tsja, risico's belonen. Bijna hadden we opgescheept gezeten met Job Cohen. Wie de partij voor dat risico wil belonen, mag zijn hand opsteken.

Wat opvalt aan de analyse van de overigens zeer erudiete Bukman, is dat hij Verhagen en Cohen adviseert zich niet te storen aan Geert Wilders en Emile Roemer. "Mocht electorale groei uitblijven, dan word je een politieke groepering waar desondanks rekening mee dient te worden gehouden", schrijft hij, concluderend: "Maar veel waarschijnlijker lijkt het me dat de weg naar herstel op deze manier wordt ingeslagen." Zo! Het hele land is rouwkaarten aan het schrijven voor de twee partijen die als enige ooit boven de 50 zetels hebben gestaan, maar Bukman heeft de probleempjes even opgelost hoor. Geen dank, bloemen worden niet op prijs gesteld.

De analyse snijdt helaas niet zoveel hout. Het vreemde is dat de SP boven beide partijen uittorent en dat te danken heeft aan een man die niet zozeer uitblinkt in zelfrespect maar in menselijkheid en leiderschap. De boodschap is niet anders dan zijn voorganger Agnes Kant, maar wie kon zich in deze driftkikker inleven? Job Cohen is een uitstekend politicus. Niet voor niets heeft hij heel Nederland bijna tien jaar lang de indruk gegeven dat hij de beste burgemeester van het land was. Dat is nogal een opgave, terugkijkend op wat in nou eigenlijk helemaal gedaan heeft. Momenteel raakt hij zijn imago van wereldvreemde stotteraar niet kwijt. Nu niet en over drie jaar ook niet. De mechanische arbeider-in-chief Cohen is geen comeback-man en moet zo gauw mogelijk vervangen worden, wil de PvdA geen margepartij worden.

Voor het CDA speelt een ander probleem. Maxime Verhagen haalde als onderhandelaar een indrukwekkend groot gedeelte van zijn partijprogramma binnen en mocht nog de helft van de ministers leveren ook. Tot zover akkoord met Bukman. Maar ontbreekt het de partij aan zelfrespect? Ik zou juist zeggen dat Maxime Verhagen zodanig bulkt van het zelfrespect dat zijn vrouw zich af en toe terecht moet afvragen of de goede man niet met zichzelf getrouwd is. Jan-Kees de Jager toont ook lef op een manier die niet de indruk geeft dat hij een probleem heeft met zijn eigenwaarde.

Waar het CDA wel een probleem heeft, is in de communicatie naar buiten. Wie is het CDA? De dikkige minister die ons met opgeheven hoofd door de eurocrisis probeert te loodsen? De onzichtbare en onbetrouwbaar geachte Maxime Verhagen? Sybrand van Haersma Buma misschien? Vorige week, toen het CDA de aandacht naar zich toe te trekken door tegen de versnelde invoering van 130km-wegen te stemmen, was het geen van drieën. Het jonge Friese kamerlid Sander de Rouwe eiste de hoofdrol op.

Mark Rutte had het in NTR College Tour over "moeilijke tijden" maar gaf aan blij te zijn dat hij nu premier is vanwege de uitdaging. Dat straalt hij ook uit. De kiezer houdt ervan: voorlopig staat Ruttes VVD onbedreigd bovenaan in de peilingen. Door zelfrespect? Nee hoor, gewoon omdat hij zijn nek durft uit te steken in tijden waarin alles wat je roept tot neergaande peilingen kan leiden.

Als CDA en PvdA nog eens een verkiezing willen winnen, dan zorgen ze ervoor dat ze niet Bukman maar Rutte als voorbeeld nemen.