Nee tegen het Merkozydictaat!

Zijn er voor dit kabinet eigenlijk nog taboes op Europees niveau?

Gisteren vond de zoveelste crisistop plaats over de wankelende eurozone. In Parijs bogen Angela Merkel en Nicolas Sarkozy zich over de vraag wat te doen om het tij op de kapitaalmarkten te keren. Hun antwoord? Meer macht voor de ambtenaar-in-chief Herman van Rompuy, die zich voortaan hoofd van een "economische regering" mag noemen, harmonisatie van zakelijke belastingtarieven, invoering van een Tobin-tax en het verplicht stellen van nationale begrotingsevenwichten.

Wat dit allemaal met de crisis op de kapitaalmarkten te maken heeft, wisten de beide regeringsleiders eigenlijk ook niet - vandaar de negatieve reactie op de markten. Oplossingen die werkelijk iets zouden bijdragen aan het bestrijden van die crisis werden opnieuw allemaal van de hand gewezen. Opbreken van de eurozone - verreweg de beste optie - was sowieso niet bespreekbaar en de overgebleven alternatieven - uitbreiding van de reddingsfondsen, invoering van eurobonds - werden afgedaan als "nu niet relevant". In plaats daarvan kwamen de beide regeringsleiders met een dictaat dat de Franse droom van een politieke unie ter volmaking van de economische unie onder handbereik brengt.

Sommige commentatoren wijzen erop dat de voorwaarden waarop deze politieke unie tot stand zou komen gedicteerd lijken door Berlijn - begrotingsevenwicht, verregaande bevoegdheden voor Brussel om nationale wanbegrotingspraktijken aan te pakken etc. Maar de Fransen weten dat ze zich van dit soort voorschriften feitelijk niets aan hoeven te trekken. De eerste Brusselse ambtenaar die Frankrijk durft aan te pakken vanwege het schenden van europese afspraken moet immers nog geboren worden. In praktijk zullen deze nieuwe begrotingsafspraken, net als de oude van het Stabiliteitspact, het papier waarop ze gedrukt staan niet waard zijn.

De door Berlijn binnengehaalde resultaten zijn dus vooral virtueel. Intussen haalt Sarkozy de ene na de andere slag binnen. Europese harmonisatie van regels en tarieven voor directe belastingen is blijkbaar opeens niet langer onbespreekbaar. Er wordt nu zelfs openlijk gespeculeerd over invoering van een Europese Tobin Tax (wie wil weten waarom dat ook economisch gezien een bar slecht voorstel is, moet deze oude lezing van Frits Bolkestein maar even bestuderen. Er is geen woord Spaans bij). Details ontbreken nog, dus we kunnen slechts speculeren over de praktische uitvoering van dit rampzalige plan, maar we hoeven er nauwelijks aan twijfelen dat de Fransen er alles aan zullen doen om van deze Tobin Tax een eerste Europese belasting te maken. Dat item staat immers al tijden met stip bovenaan het verlanglijstje van de eurocratie.

Premier Rutte verklaarde gisteren "tevreden" te zijn met de uitkomsten van de top en sprak van "interessante aanzetten voor verbeteringen". Voor de buhne kan hij natuurlijk ook niet anders dan vriendelijk glimlachen op het moment dat het duo Merkozy zijn conclusies presenteert. Het onmiddellijk en totaal verwerpen van de gepresenteerde plannen zou een gevaarlijke paniekreactie op de markten teweeg kunnen brengen. Maar in de komende dagen zal hij wel duidelijk moeten maken waar voor de Nederlandse regering eigenlijk de grens ligt in het door Merkel en Sarkozy gelanceerde debat. Het mag immers niet gebeuren wat Nederland zonder enige vorm van strijd een schulden- en belastingunie wordt ingerommeld. Duidelijkheid is nu niet alleen gewenst maar absoluut vereist.

De Fransen dreigen de crisis te gebruiken om ongewenste - en door de Nederlandse regering al openlijk verworpen - voorstellen inzake belastingharmonisatie er alsnog doorheen te drukken. Gaat het kabinet daarmee akkoord? Hoe zit het met Bolkesteins kritiek op de Tobin Tax? Wordt die door de VVD-premier nog altijd onderschreven? Deelt hij Gerrit Zalms visie dat invoering van een Europese belasting nu en voor de toekomst onbespreekbaar moet blijven?

Iedereen is het erover eens dat onze premier een aardige vent is. De tijd is nu gekomen om te laten zien dat hij ook een echte kerel is. Hij zit er namens ons allen en wordt dus geacht op Europees niveau geen voor Nederland onacceptabele zaken te laten passeren. Dus komop Mark, trek eens een streep!