Na vliegende start Rutte-1: Oppassen voor onderschatting oppositie

Voor oppositiepartijen en parlementaire journalisten is het maar goed dat alleen de regering verantwoording moet afleggen en ieder woord op een goudschaaltje moet wegen. Als we ons even de voorbije weken in herinnering roepen, met de dreiging van hel en verdoemenis en een opgeklopte crisissfeer, kunnen we constateren dat de oppositie en de ‘nieuwsduiders’ van NOS en RTL hopeloos hebben gefaald en Nederland verkeerd hebben ingelicht. Niet alleen heerste Mark Rutte soeverein tijdens het debat, er werd niet eens door SP of GroenLinks de verwachte motie van wantrouwen ingediend! Dat betekent in feite dat niet alleen de PVV, maar het hele parlement het minderheidskabinet gedoogt!

Ik schreef het eerder op deze site: Nederland krijgt een keurig centrumrechts kabinet en de aanwezigheid van twee dissidenten in het CDA is volkomen onbelangrijk. Bij een minderheidskabinet is alleen van belang of een ingediende motie van wantrouwen een meerderheid haalt. Dit politieke feit is door de ‘nieuwsduiders’ stelselmatig genegeerd en steeds werd foutief verkondigd dat dit kabinet op een minieme meerderheid van 76 zetels stoelde. Veel leuker dan het uitleggen van ons staatsrecht is het opkloppen van een crisissfeer.

Ook de oppositiepartijen die nu zelf de steun van Wilders zoeken om de rol van het koningshuis te beperken, mogen natuurlijk nooit meer klagen over de gedoogsteun van de PVV. Het is de taak van de regering en van iedere serieuze politieke partij om brede steun te zoeken voor je voorstellen en moties. Zelf heb ik overigens diverse malen vergeefs geprobeerd de positie van het koningshuis op de politieke agenda te krijgen, maar destijds vonden D66 en GroenLinks het niet opportuun. Eindelijk dringt het besef door dat de almaar uitdijende en uitglijdende koninklijke familie, met mistige types als Mabel van Oranje, zelf de voornaamste bedreiging vormt voor de monarchie als staatsvorm.

GroenLinks diende ook een buitengewoon slecht geformuleerde motie in die in het dictum het gelijk van Wilders bevestigt. Door te stellen dat “het tegengaan van de islamisering" geen doel van het kabinetsbeleid is, wordt voor het eerst het bestaan van islamisering feitelijk erkend. Bestrijding van de islam is inderdaad geen kabinetsbeleid, maar dat is heel iets anders dan de islamisering van Nederland erkennen en gedogen. De VVD had deze motie dan ook niet zo maar mogen steunen.

Koekje van eigen deeg
Tijdens het debat over de regeringsverklaring was het totaal ontbreken van tegenvoorstellen en visie ontluisterend voor de oppositie. Men kwam niet verder dan het aanvallen van de premier over zijn standpunt inzake dubbele nationaliteit. Geen journalist die meldde dat de oppositie nu op dezelfde manier politiek bedrijft als Geert Wilders deed in 2007. Toch durfden ‘deskundigen’ en de oppositie het kabinet een gebrek aan visie te verwijten. Ik hoorde op de radio een politicoloog die vond dat Rutte een ‘vlakke speech had gehouden, die niemand tegen het hoofd stootte’. Een maand geleden voorspelden dergelijke types nog de ondergang van de rechtsstaat!

Halsema jeremieerde dat VVD-fractieleider Stef Blok zich van jij-bakken bediende. Wat La Halsema zegt, wordt klakkeloos geloofd door het journaille. Maar Blok had natuurlijk volkomen gelijk door de oppositie een koekje van eigen deeg te geven. Het is kenmerkend voor links dat men zelf de grootste en grofste woorden mag gebruiken om de regering (of Pim Fortuyn en Geert Wilders) aan te vallen, maar dat geweeklaag over ‘verruwing’ opstijgt als de bal wordt teruggekaatst. De gevestigde media waren er als de kippen bij om de kritiek op het regeerakkoord over te nemen: er zouden helemaal geen 3000 agenten bij komen en de echte hervormingen blijven uit. Maar het duiden van dit nieuws in de juiste context liet men weer achterwege. Het oude kabinet was verantwoordelijk voor het verdwijnen van 1200 agenten, Dit kabinet zorgt voor 3000 nieuwe agenten. Dat zijn er dan netto inderdaad 1800, maar dat kun je dit kabinet niet verwijten. Een regeerakkoord gaat verder waar het vorige kabinet gebleven is. Het zou mij overigens niet verbazen als het duo Opstelten/Teeven inderdaad zal zorgen voor 3000 agenten netto. Dat kan door de geldstromen die nu decentraal van Binnenlandse Zaken naar de 25 (gemeentelijke) korpsbeheerders gaan, te centraliseren naar de nationale politie. Er zit nu nog veel overhead en verspilling in de versnipperde politie.

Over het uitblijven van sommige hervormingen, zoals versoepeling van het ontslagrecht en verkorting van de ww, heeft de linkse oppositie natuurlijk helemaal geen recht van spreken. De PvdA en de vakbeweging zouden de PVV juist dankbaar moeten zijn. Alleen Pechtold (D66) was bereid het kabinet op dit punt rechts in te halen.

Mark Rutte mag dus tevreden zijn over het verloop van het debat en over zijn eigen rol. Het gevaar van een vliegende start is wel dat onderschatting van de tegenstander dreigt. De PvdA beschikt over een formidabel netwerk binnen de overheid en de media. Vooral de kersvers aangetreden bewindslieden dienen te beseffen dat het grootste gevaar meestal in je eigen organisatie zit. De eerste ‘lekken’ zullen we al zien tijdens de discussies over de Voorjaarsnota, wanneer het kabinet de mee- en tegenvallers moet verwerken in de begroting. De achillespees van het kabinet is echter het buitenlands beleid, zoals ook Balkenende IV is gesneuveld op de inzet van de krijgsmacht in Afghanistan. De linkse oppositie heeft nu eenmaal geen werkelijk alternatief voor het sociaal-economisch beleid en zal zich dus als vanouds risicoloos willen profileren op thema’s van buitenlands beleid en defensie. Amerika, Israël en de Palestijnen, Iran, de JSF, Afghanistan, dat zijn de gevaarlijke dossiers voor Rutte-1. We kunnen eindeloze debatten hierover verwachten, net zo lang tot het kabinet een uitglijder maakt. Dat is de gebruikelijke linkse tactiek. Ik verheel niet dat ik daarom op Buitenlandse Zaken liever de bedreven politicus Hans van Baalen had gezien dan de bestuurskundige Uri Rosenthal. Maar ik laat mij graag door hem verrassen!