Miljard steun aan Egypte verdwenen in bodemloze put
De Rekenkamer onderzocht 24 projecten op het gebied van mensenrechten en democratie (voor een totaalbedrag van ongeveer EUR 15 miljoen), de drie grootste begrotingssteunprogrammas (voor een totaalbedrag van ruim EUR 300 miljoen) en een anti-corruptieprogramma (voor een totaalbedrag van EUR 2,5 miljoen). De conclusies van de Rekenkamer hebben betrekking op dit deel van de totaalsteun aan Egypte (voor de periode 2007-2013 betreft deze EUR 1 miljard, waarvan een deel nog niet is uitgegeven). De Rekenkamer concludeert dat de EU in het algemeen niet in staat is geweest haar steun zo aan te wenden dat het bestuur in Egypte effectief is verbeterd. De Rekenkamer wijt dit deels aan de moeilijke omstandigheden in Egypte en deels aan tekortkomingen in de wijze waarop de EU haar steun heeft aangewend. De Rekenkamer geeft aan dat er onvoldoende heldere en harde voorwaarden zijn gesteld; dat waar medewerking van de Egyptische autoriteiten uitbleef steun niet werd ingezet als drukmiddel en dat de Commissie te zwaar heeft geleund op begrotingssteun als instrument. De verbetering in het beheer van publieke middelen die onder andere met deze begrotingssteun werd beoogd, is niet gerealiseerd.
Concluderend: het belang van het ondersteunen van de transitie naar een democratie in Egypte weegt zwaar. Als de transitie naar een democratie in Egypte mislukt, heeft dat verstrekkende consequenties voor de Egyptische bevolking en een bredere, regionale uitstraling, die de Europese Unie en Nederland ook raakt. Er is een wederzijds belang gediend met het welslagen van de transitie naar een democratie. De steun die de EU inzet ten behoeve van het helpen creëren van stabiliteit en welvaart aan de buitengrenzen van de Unie is van groot belang. Die steun moet dan wel effectief worden ingezet. De ingezette veranderingen bij het verlenen van Europese steun aan Egypte, waarbij het stellen en naleven van heldere voorwaarden centraal staat, moeten zonder aarzeling worden voortgezet. Het kabinet zal de Commissie en de EDEO hierop - in het licht van de bevindingen van de Europese Rekenkamer aanspreken.
